Sowa (Kubuś Puchatek)
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
Sowa (ang. Owl) – postać fikcyjna występująca w powieściach Kubuś Puchatek (1926) i Chatka Puchatka (1928) autorstwa A.A. Milne’a.
.png)
| |
| Pierwsze wystąpienie |
Kubuś Puchatek (1926) |
|---|---|
| Twórca | |
Została ona przedstawiona jako karykatura młodego intelektualisty lub rzekomy autorytet[1][2]. Zgodnie z założeniami Milne’a Sowa miała stanowić parodię absolwentów Eton College[1].
Sowa wydaje się być postacią mądrą i inteligentną[3]. Chwali się, że w przeciwieństwie do innych mieszkańców lasu potrafi czytać i pisać[1]. Mieszkańcy lasu są niezbicie przekonani o głębokiej mądrości Sowy, nawet jeśli fakty temu przeczą[4]: w rzeczywistości również ona ma problemy z czytaniem i pisaniem, więc nie prezentuje swoich umiejętności w obawie przed wyjściem na jaw oszustwa[1][3]. Gdy Kubuś Puchatek prosi Sowę o napisanie tekstu na prezencie dla Kłapouchego, Sowa wcześniej sprawdza, czy Kubuś faktycznie nie potrafi czytać[3]. Posługuje się wyszukanym słownictwem, jednak dostrzegając niezrozumienie lub frustrację ze strony rozmówcy przechodzi na prostszy język[5].
Choć Kubuś Puchatek jest przedstawiony jako niezbyt inteligencją postać, dostrzega jednak rzeczy pomijane przez Sowę. W powieści, gdy Kubuś Puchatek prosi Sowę o pomoc w znalezieniu ogona Kłapouchego, ta wygłasza mowę, w której przedstawia plan znalezienia ogona. Przemówienie jest pełne wyszukanych słów, które u Kubusia Puchatka wywołują dezorientację. Po rozmowie Sowa prezentuje dzwonek z przyczepionym sznurkiem, który Puchatek rozpoznaje jako zagubiony ogon[6]. Istnieje opinia, że postać Sowy i sposób, w jaki jest traktowana przez mieszkańców Stumilowego Lasu może być zawoalowaną krytyką ludzi pozbawionych umiejętności krytycznego myślenia, podążających za stereotypami i niewierzących we własną mądrość w zetknięciu z mądrością pozorną, ale dobrze wyeksponowaną. Może być również refleksją nad sposobem bycia dzieci z przełomu XIX/XX w., wychowywanych tak, by traktować autorytety „grzecznie” i z bezkrytycznym szacunkiem[4].
W Winnie-the-Pooh Sowa nie jest wprost określona jako postać męska lub żeńska[7]. W wydanym w 1938 roku Kubusiu Puchatku Irena Tuwim przetłumaczyła Owl jako „Sowa Przemądrzała”, traktując ją jako postać kobiecą[1][8]. Boris Zachoder w rosyjskim tłumaczeniu powieści nadał Sowie imię очень-очень умная (bardzo, bardzo mądra)[1]. W wydanym w 2020 roku tłumaczeniu na dialekt śląski Grzegorz Kulik pozostał przy formie nadanej przez Tuwim[9].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Kosman 2016 ↓, s. 12.
- ↑ Waksmund 2011 ↓, s. 91.
- ↑ a b c Pettersson 2009 ↓, s. 18.
- ↑ a b Rybak 2016 ↓, s. 144.
- ↑ Pettersson 2009 ↓, s. 19.
- ↑ Winter 2013 ↓, s. 5.
- ↑ Kosman 2016 ↓, s. 12–13.
- ↑ Miszta 2023 ↓, s. 87.
- ↑ Miszta 2023 ↓, s. 89.
Bibliografia
edytuj- Marcin Kosman, Kubuś Puchatek w ZSRR: o strategiach tłumaczeniowych Borysa Zachodera, [w:] K. Jasiewicz (red.), Words-Ideas-Interpretations, 2016.
- Anna Miszta, Śląski świat przedstawiony, czyli klasyka literatury dziecięcej napisana po śląsku. Kubuś Puchatek A.A. Milne’a (Niedźwiodek Puch), „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, LXXI, 2023, ISSN 0076-0390.
- Timothy Pettersson, Interpreting The Denizens of The Hundred Acre Wood. Freudian & Lacanian psychoanalytical concepts in Winnie-The-Pooh [online], 2009 [dostęp 2024-10-27].
- Krzysztof Rybak, „Ja się zupełnie nie mądrzę”. Sowa w literaturze dziecięcej XX i XXI w., [w:] Anna Mik, Patrycja Pokora, Maciej Skowera (red.), Czytanie menażerii. Zwierzęta w literaturze dziecięcej, młodzieżowej i fantastycznej, 2016.
- Ryszard Waksmund, Od Ezopa do eposu dziecięcego, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Historicolitteraria”, XI, 2011 [dostęp 2024-10-27].
- Robin O. Winter, The Mindful Physician and Pooh, „Journal for Learning through the Arts”, 2013 [dostęp 2024-10-27].