Solanka (województwo warmińsko-mazurskie)

wieś w województwie warmińsko-mazurskim

Solanka (dawniej: niem. Salzbach[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Srokowo.

Solanka
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

kętrzyński

Gmina

Srokowo

Liczba ludności (2011)

320[2]

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

11-420[3]

Tablice rejestracyjne

NKE

SIMC

0488645

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Solanka”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Solanka”
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego
Mapa konturowa powiatu kętrzyńskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Solanka”
Położenie na mapie gminy Srokowo
Mapa konturowa gminy Srokowo, na dole znajduje się punkt z opisem „Solanka”
Ziemia54°09′49″N 21°30′48″E/54,163611 21,513333[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wieś położona jest przy drodze wojewódzkiej nr 650.

Integralne części wsi

edytuj
Integralne części wsi Solanka[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0488651 Młynowo przysiółek

Historia

edytuj

Wieś najprawdopdobniej założona została w pierwszych latach XV wieku przez komtura pokarmińskiego Markwarda von Salzbacha uwiecznionego na obrazie Jana Matejki Bitwa pod Grunwaldem. Niemiecka nazwa wsi przyjęta została od nazwiska tego komtura.

Na cieku wodnym położonym nieco na wschód od centrum wsi, łączącym jeziora Długie i Silec w XVIII w. funkcjonował młyn wodny.

Przed wojną światową w Solance była szkoła jednoklasowa w budynku wybudowanym około 1900 r. Po roku 1945 wybudowano tu nowy budynek szkolny. Po ostatniej reformie oświaty w Solance funkcjonuje szkoła sześcioklasowa.

W latach 19541957 Solanka była siedzibą gromady. Przewodniczącym GRN był Teofil Dach.

Przed likwidacją PGR Solanka jako Zakład Rolny wchodziła w skład PPGR Srokowo.

Solanka jest sołectwem z miejscowościami: Chojnica, Młynowo, Solanka i Szczeciniak.

Majątek i dwór

edytuj

Po sekularyzacji zakonu krzyżackiego majątek szlachecki. Właścicielami Solanki były m.in. rodziny: von Sttuerheim, von Wersnsdorf. W roku 1913 właścicielem majątku był Arthur Kroeck. Solanka w tym czasie miała powierzchnię ogólną 338 ha. W gospodarstwie było: 50 szt koni, 140 szt bydła, 50 szt owiec i 60 szt trzody.

Dwór w Solance w obecnej formie wybudowany został w pierwszej połowie XIX w. W jego murach zawarte są elementy z XV w. Dwór był przebudowywany wielokrotnie, przechodził dwa remonty w XX wieku (1911 i 1989). Dwór jest budowlą parterową, założoną na planie wydłużonego prostokąta, przykrytą wysokim dachem naczółkowym. W połciach dachowych lukarny powiekowe. Od strony niewielkiego parku taras ze schodami.

Demografia

edytuj

Liczba mieszkańców (Solanka, Chojnica i Młynowo): (rok 1785 – 20 domów), w roku 1817 – 250 osób (29 domów), w 1925 – 408 osób, 1939 – 321 osób, w 1970 (tylko Solanka) – 232 osoby.

Ciekawostki

edytuj

Jak podaje autor Kroniki mistrzów pruskich po bitwie grunwaldzkiej komtur Markward von Salzbach dostał się w ręce wielkiego księcia litewskiego Witolda. Książę polecił ściąć go. Miała to być zemsta za pohańbienie przez komtura matki Witolda księżnej Biruty.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126390
  2. Wieś Solanka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-10-28], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1173 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. GUS. Rejestr TERYT

Bibliografia

edytuj
  • Rudolf Grenz, "Der Kreis Rastenburg", Marburg/Lahn, 1976. (str. 317 – majątek, str. 515 – demografia)
  • "Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic", Pojezierze, Olsztyn, 1978 (str. 225 – powstanie wsi)
  • Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec "Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich" (Wydanie III poszerzone i uzupełnione), wyd. Studio ARTA, Olsztyn 2001, ISBN 83-912840-2-6, str. 215.
  • Marcin Murinius, Kronika mistrzów pruskich, Pojezierze, Olsztyn, 1989, ISBN 83-7002-290-1 (str. 189 śmierć Salzbacha)
  • Mapa Schroettera 17961802 (młyn).
  • Solanka - audycja w cyklu Wakacje z Kłobukiem