Smicripidae
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
Smicripidae – rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych i nadrodziny zgniotków. Obejmuje dwa rodzaje, kenozoiczny, żyjący także współcześnie Smicrips i mezozoiczny, znany tylko z kredy Mesosmicrips. Gatunki współczesne zamieszkują strefy tropikalną i subtropikalną obu Ameryk, natomiast wymarłe znane są z Europy i Azji. Postacie dorosłe odżywiają się kwiatostanami arekowatych, kaktusowatych, bobowatych i męczennicowatych. Larwy są mykofagiczne.
| Smicripidae | |||
| Horn, 1879 | |||
| Okres istnienia: cenoman–dziś | |||
 Inkluzja Smicrips europaeus, widok grzbietowy | |||
 Inkluzja Smicrips europaeus, widok boczny | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina |
Smicripidae | ||
| Synonimy | |||
| |||
Morfologia
edytujOwad dorosły
edytujChrząszcze o ciele długości od 1 do 1,9 mm, umiarkowanie grzbietobrzusznie spłaszczonym, o równoległych w zarysie bokach i pomarańczowobrązowym do ciemnobrunatnego ubarwieniu[1][2][3]. Wierzch ciała porasta skąpe i krótkie owłosienie[1].
Głowa jest prognatyczna, w zarysie trójkątnawa do prostokątnawej, o głęboko wciśniętym i wyraźnie łukowatym szwie epistomalnym[1][2][3], bardzo słabo wciśniętych i zredukowanych rowkach podczułkowych, ściętej do szeroko wklęśniętej przedniej krawędzi nadustka i wyraźnie od niego odgraniczonej szwem wardze górnej[1] z przednią krawędzią zaokrągloną[2][3], ściętą lub szeroko wykrojoną[1]. Niewielkie oczy mogą mieć rozmaitych rozmiarów fasetki i pozbawione są szczecinek. Czułki buduje 11 członów, z których trzy ostatnie formują luźno zestawioną, często niesymetryczną buławkę[1][2][3]. Głaszczki szczękowe budują trzy, a wargowe dwa człony. Na szyi obecne są skleryty szyjne[1].
Długość przedplecza wynosi między 0,7 a 1,1 jego szerokości. Ma ono rozwarte i zaokrąglone kąty przednie, a kąty tylne tępo zaokrąglone u wszystkich gatunków oprócz Mesosmicrips cretacea[1][2][3]. Brzegi boczne przedplecza są nierozpłaszczone[1][2][3], u Mesosmicrips ząbkowane[2][3]. Tarczka jest dobrze wykształcona. Pokrywy są od 1¼ do 1¾ raza dłuższe niż razem szerokie, skrócone tak, że odsłaniają od części ostatniego do ponad dwóch ostatnich tergitów odwłoka[1][2][3], na szczycie ścięte do osobno, szeroko zaokrąglonych[1][3], pozbawione rządka przyszwowego[1]. Epipleury bywają od niemal niewidocznych, przez niekompletne po prawie kompletne[1][2][3]. Użyłkowanie skrzydeł tylnej pary jest zredukowane, a płata analnego brak zupełnie. Wyrostek międzybiodrowy przedpiersia jest krótki u Smicrips[1], a długi u Mesosmicrips[2][3]. Panewki przednich bioder są poprzeczne i od zewnątrz szeroko otwarte, środkowych bioder poprzeczne i otwarte bocznie, a tylnych bioder poprzeczne i szeroko odseparowane[1][2][3]. Golenie są wąskie u Smicrips[1], a u Mesosmicrips ku szczytom rozszerzone[2][3]. Stopy zbudowane są z czterech lub pięciu członów, z których przedostatni jest zdrobniały, a ostatni wydłużony, co najmniej tak długi jak poprzednie razem wzięte, zaopatrzony w niezmodyfikowane pazurki[1][2][3].
Na spodzie odwłoka widocznych jest pięć sternitów[1][2][3]. Samiec ma edeagus o symetrycznych, częściowo ze sobą, jak i z fallobazą zlanych paramerach oraz słabo zesklerotyzowanym płacie środkowym (prąciu). Pokładełko samicy ma częściowo zrośnięte ze sobą gonokoksyty i przedwierzchołkowo umiejscowione styliki[1].
Larwa
edytujCiało larwy jest grzbietobrzusznie spłaszczone, o równoległych w zarysie bokach. Oskórek bywa jasny do umiarkowanie pigmentowanego, zawsze pozbawiony jest guzków, a wszystkie szczecinki na jego powierzchni są niezmodyfikowane. Głowa jest prognatyczna do lekko hipognatycznej, o V-kształtnych szwach czołowych, zaopatrzona w jedną parę oczek larwalnych i trójczłonowe czułki, na tylnej krawędzi wyraźnie wykrojona. Warga górna jest duża i wolna. Żuwaczki mają dwuzębne wierzchołki, ząbkowane krawędzie wewnętrzne i wyraźne mole, natomiast pozbawione są prostek. Szczęki mają wyraźnie wykształcone male i dwuczłonowe głaszczki. Warga dolna ma wyodrębnione przedbródek i zabródek oraz jednoczłonowe głaszczki. Gula jest dłuższa niż szersza, a szwy gularne nie stykają się ze sobą. Tułów ma zesklerotyzowane przedplecze oraz pozbawione sklerotyzacji śródplecze i zaplecze. Przedtułów jest szerszy od głowy. Odnóża mają uda i golenie dłuższe niż szersze, a przedstopia z pojedynczą szczecinką. Odwłok buduje dziesięć segmentów, z których ostatni jest od góry niewidoczny. Przetchlinki nie są wyniesione. Urogomfy są nieruchome i nieczłonowane[1].
Biologia i ekologia
edytujPostacie dorosłe są antofagiczne i odżywiają się kwiatostanami okrytonasiennych. Do ich poznanych roślin żywicielskich należą bucja, kokosowiec i Sabal z rodziny arekowatych, opuncja z rodziny kaktusowatych, Havardia i Inga z rodziny bobowatych oraz męczennica z rodziny męczennicowatych. Poza tym postacie dorosłe spotyka się wśród listowia drzew i krzewów, w szczelinach kory, na trawach i roślinach zielnych, a nawet w gniazdach pszczół bezżądłowych z rodzaju Melipona[1].
Larwy są głównie mykofagiczne[3][4]. Spotykane są wśród gnijącej materii roślinnej i w ściółce, zwykle w pobliżu roślin pokarmowych postaci dorosłych[1].
Rozprzestrzenienie
edytujWspółcześnie Smicripidae występują w strefie podzwrotnikowej i międzyzwrotnikowej obu Ameryk. Na północy dochodzą do południowej Kalifornii, południowo-wschodnich Stanów Zjednoczonych i Bahamów. Obecni są w Meksyku, krajach Ameryki Centralnej, Wielkich Antylach, Małych Antylach oraz północnej i środkowej części Ameryki Południowej. Na południe sięgają do Boliwii i Argentyny[1]. W eocenie przedstawiciele rodzaju Smicrips występowali także w Europie. Jako że chrząszcze te są wyraźnie kriofobowe (unikają chłodnych środowisk), przypuszcza się, że do migracji między kontynentami europejskim i amerykańskim doszło w czasie jednego z eoceńskich optimów termicznych[3][4].
Taksonomia i ewolucja
edytujPierwszy gatunek tych chrząszczy opisał w 1864 roku Andrew D. Murray umieszczając go w taksonie odpowiadającym dzisiejszym Kateretidae[5][1]. W 1878 roku John L. LeConte wprowadził rodzaj Smicrips[6], a w 1879 roku George H. Horn umieścił go we własnym plemieniu Smicripini[7][8]. W wieku XIX i przez większą część wieku XX omawiane chrząszcze klasyfikowano często w łyszczynkowatych lub obumierkowatych, najczęściej w randze podrodziny[1]. Rangę osobnej rodziny jako pierwsi nadali im Adam G. Böving i Frank C. Craighead w 1931 roku[9][1], ale i w późniejszych latach zdarzało się, że były one klasyfikowane z rangą niższą[1]. Status osobnej rodziny miało one jednak w systemach najpowszechniej używanych, w tym Roya A. Crowsona z 1955 i 1967 roku[10][11], Johna F. Lawrence’a i Alfreda F. Newtona z 1995 roku[12] czy Patrice’a Boucharda z 2011 roku[8].
Smicripidae pozostawały taksonem monotypowym do 2017 roku, kiedy to Aleksander Kirejczuk przeniósł jeden z wymarłych gatunków do nowego rodzaju. Po tym kroku do rodziny należą dwa rodzaje[13]:
- †Mesosmicrips Kirejtshuk, 2017,
- Smicrips LeConte, 1878.
Obejmują one łącznie 11 opisanych gatunków, w tym sześć współczesnych[14][15][3]. Faktyczna liczba gatunków współczesnych jest jednak znacznie większa, obejmując zarówno te już odkryte i oczekujące formalnego opisu, jak i taksony jeszcze nieodkryte[1]. Zapis kopalny Mesosmicrips pochodzi z cenomanu w kredzie[2][3], a zapis Smicrips zaczyna się w eocenie[16][17].
Smicripidae umieszczane są w infarzędzie Cucujiformia, niemal zawsze w nadrodzinie zgniotków[12][1][8] lub w Nitiduloidea, jeśli taką nadrodzinę się ze zgniotków wydziela[18]. Tworzenie kladu przez Smicripidae, Kateretidae i łyszczynkowate ma dobre wsparcie w danych morfologicznych[19][1][20][21], jednak Smicripidae są pomijane w większości analiz molekularnych[22][23][20][24][18]. W uwzględniającej tę grupę molekularnej analizie Jamesa A. Robertsona i innych z 2015 roku zajęły one pozycję siostrzaną dla kladu obejmującego łyszczynkowate i Kateretidae[21].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad Andrew Richard Cline, Smicripidae Horn, 1879, [w:] Richard A.B. Leschen, Rolf G. Beutel, John F. Lawrence (red.), Handbook of zoology. Volume IV. Arthropoda: Insecta. Part 38. Coleoptera, beetles. Volume 2: Morphology and Systematics (Elateroidea, Bostrichiformia, Cucujiformia partim), Berlin, New York: Walter de Gruyter, s. 407-411, ISBN 978-3-11-019075-5.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Chenyang Cai, Diying Huang. The first Mesozoic palmetto beetle (Coleoptera: Smicripidae) in Upper Cretaceous Burmese amber. „Cretaceous Research”. 64 (1), s. 45–49, 2016. DOI: 10.1016/j.cretres.2016.04.001.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Georgy Lyubarsky, Josh Jenkins Shaw, Dmitry V. Vasilenko, Evgeny Perkovsky. A second species of Mesosmicrips Kirejtshuk, 2017 (Coleoptera: Smicripidae) from Kachin amber. „Ecologica Montenegrina”. 70, s. 94-100, 2023. DOI: 10.37828/em.2023.70.11.
- ↑ a b Alexander Georgievich Kirejtshuk, Josh Jenkins Shaw, Igor Sergeevich Smirnov. A New Subgenus of the Genus Phenolia (Coleoptera, Nitidulidae) from Myanmar Cretaceous Amber with Taxonomic, Phylogenetic and Bionomic Notes on the ‘Nitidulid’ Group of Families. „Insects”. 14 (7). s. 647. DOI: 10.3390/insects14070647.
- ↑ Andrew Murray. Monograph of the family of Nitidulariae. „Transactions of the Linnean Society of London”. 24 (13), s. 211-414, 1864.
- ↑ John Lawrence LeConte, Additional descriptions of new species, [w:] Eugene Amandus Schwarz, The Coleoptera of Florida, „Proceedings of the American Philosophical Society”, 17, American Philosophical Society, 1878, s. 373–434.
- ↑ George Henry Horn. Revision of the Nitidulidae of the United States. „Transactions of the American Entomological Society”. 7, s. 267-336, 1879. American Entomological Society.
- ↑ a b c Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1–972, DOI: 10.3897/zookeys.88.807.
- ↑ Adam Giede Böving, Frank Cooper Craighead. An illustrated synopsis of the principal larval forms of the order Coleoptera. „Entomologica Americana (New Series)”. 11. s. 1–351.
- ↑ Roy Albert Crowson: The Natural Classification of the families of Coleoptera. London: Nathaniel Lloyd, 1955.
- ↑ Roy Albert Crowson: The Natural Classification of the families of Coleoptera. London: E.W. Classey Ltd., 1967.
- ↑ a b J.F. Lawrence, A.F. Newton Jr.: Families and subfamilies of Coleoptera (with selected genera, notes, references and data on family-group names). W: J. Pakaluk, S. A. Slipinski (red.): Biology, Phylogeny, and Classification of Coleoptera: Papers Celebrating the 80th Birthday of Roy A. Crowson. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 1995, s. 779-1006.
- ↑ Alexander Georgiyevich Kirejtshuk. Taxonomic notes on fossil beetles (Insecta: Coleoptera). „Russian Entomological Journal”. 26 (1), s. 35–36, 2017. DOI: 10.15298/rusentj.26.1.03.
- ↑ Michele B. Price, 78. Smicripidae Horn, 1879, [w:] Ross H. Arnett jr. i inni red., American Beetles, Volume II: Polyphaga: Scarabaeoidea through Curculionoidea, CRC Press, Taylor & Francis Group, 2002, s. 316-318.
- ↑ Smicrips. [w:] Mindat.org [on-line]. Hudson Institute of Mineralogy. [dostęp 2024-11-28].
- ↑ Alexander G. Kirejtshuk, Andre Nel.. New beetles of the suborder Polyphaga from the lowermost Eocene French amber (Insecta: Coleoptera). „Annales de la Société Entomologique de France”. 44, s. 419-442, 2008. Société Entomologique de France.
- ↑ J. Kupryjanowicz, G. Y. Lyubarsky, E. E. Perkovsky. A new species of the family Smicripidae (Coleoptera: Cucujoidea) from Rovno amber. „Paleontological Journal”. 53, s. 165-171, 2019.
- ↑ a b Chenyang Cai, Erik Tihelka, Mattia Giacomelli, John F. Lawrence, Adam Ślipiński, Robin Kundrata, Shûhei Yamamoto, Margaret K. Thayer, Alfred F. Newton , Richard A.B. Leschen, Matthew L. Gimmel, Liang Lü, Michael S. Engel, Patrice Bouchard, Diying Huang, Davide Pisani, Philip C.J. Donoghue. Integrated phylogenomics and fossil data illuminate the evolution of beetles. „Royal Society Open Science”. 9 (3), 2022. DOI: 10.1098/rsos.211771. ISSN 2054-5703.
- ↑ R.A.B. Leschen, J.F. Lawrence, S.A. Ślipiński. Classification of basal Cucujoidea (Coleoptera: Polyphaga): cladistic analysis, keys and review of new families. „Invertebrate Systematics”. 19, s. 17-73, 2005.
- ↑ a b Andrew R. Cline, Trevor R. Smith, Kelly Miller, Matthew Moulton, Michael Whiting, Paolo Audiso. Molecular phylogeny of Nitidulidae: assessment of subfamilial and tribal classification and formalization of the family Cybocephalidae (Coleoptera: Cucujoidea). „Systematic Entomology”. 39 (4), s. 758-772, 2014. DOI: 10.1111/syen.12084.
- ↑ a b James A. Robertson, Adam Ślipiński, Matthew Moulton, Floyd W. Shockley, Adriano Giorgi, Nathan P. Lord, Duane D. McKenna, Wioletta Tomaszewska, Juanita Forrester, Kelly B. Miller, Michael F. Whiting, Joseph V. McHugh. Phylogeny and classification of Cucujoidea and the recognition of a new superfamily Coccinelloidea (Coleoptera: Cucujiformia). „Systematic Entomology”. 40 (4), s. 745–778, 2015. DOI: 10.1111/syen.12138.
- ↑ Toby Hunt, Johannes Bergsten, Zuzana Levkanicova, Anna Papadopoulou, Oliver St John, Ruth Wild, Peter M Hammond, Dirk Ahrens, Michael Balke, Michael S Caterino, Jesús Gómez-Zurita, Ignacio Ribera, Timothy G Barraclough, Milada Bocakova, Ladislav Bocak, Alfried P Vogler. A comprehensive phylogeny of beetles reveals the evolutionary origins of a superradiation. „Science”. 318 (5858), s. 1913–1916, 2007. DOI: 10.1126/science.1146954.
- ↑ Ladislav Bocak, Christopher Barton, Alex Crampton-Platt, Douglas Chesters, Dirk Ahrens, Alfried Vogler. Building the Coleoptera tree-of-life for >8000 species: Composition of public DNA data and fit with Linnaean classification. „Systematic Entomology”. 39 (1), s. 97-110, 2014. DOI: 10.1111/syen.12037.
- ↑ Shao-Qian Zhang, Li-Heng Che, Yun Li, Dan Liang, Hong Pang, Adam Ślipiński, Peng Zhang. Evolutionary history of Coleoptera revealed by extensive sampling of genes and species. „Nature Communications”. 9, 2018. DOI: 10.1038/s41467-017-02644-4.