Skarabeusz, poświętnik (Scarabaeus) – rodzaj chrząszczy z rodziny poświętnikowatych. Jest ich ponad 30 gatunków. Są stosunkowo duże w porównaniu do innych chrząszczy, są czarne i mają metaliczny połysk. Występują w Północnej Afryce, Południowej Europie i Azji Mniejszej.

Skarabeusz
Scarabaeus
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Nadrodzina

żukokształtne

Rodzina

żukowate

Podrodzina

Scarabaeinae

Plemię

Scarabaeini

Rodzaj

Scarabaeus

W starożytnym Egipcie skarabeusz był uważany za zwierzę święte. Stał się symbolem wędrówki słońca po niebie i symbolem odrodzenia. Bóstwo Starożytnego Egiptu znane pod nazwą Chepri było czczone pod postacią skarabeusza. Imię tego boga znaczy „Ten, który się rozwija”. Egipcjanie wierzyli, że skarabeusze rodzą się z niczego (niejako same z siebie), ponieważ ich młode pojawiały się jakby z nicości, wychodząc z kulki gnoju, w której się rozwijały.

Skarabeusz w Egipcie, potężny symbol ponownych narodzin, należał do najczęstszego wyposażenia grobowców. Wytwarzany z kamienia, fajansu, drogich metali, często z kości słoniowej lub kości innych zwierząt, pełnił funkcję amuletu. Zazwyczaj noszony był w postaci naszyjnika lub obrotowego pierścienia. W okresie Średniego Państwa upowszechniły się jako forma pieczęci; na podstawie zazwyczaj wyryte było imię urzędnika. Skarabeusze stanowiły popularne obiekty wymiany i są odnajdywane we wszystkich krajach, z którymi Egipt utrzymywał kontakty. Rysunki i symbole skarabeusza przedstawiane były w uproszczonej formie, z typową ząbkowaną główką i wypukłym pancerzykiem.

W roku 2013 opublikowano dane wskazujące, iż żuki wykorzystują Drogę Mleczną do orientacji przestrzennej[1].

Przypisy

edytuj
  1. Marie Dacke i inni, Dung beetles use the Milky Way for orientation, „Current biology: CB”, 23 (4), 2013, s. 298–300, DOI10.1016/j.cub.2012.12.034, ISSN 1879-0445, PMID23352694 [dostęp 2018-06-22].