Scarabaeinae
Scarabaeinae – podrodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych (Polyphaga) i rodziny poświętnikowatych (Scarabaeidae). Obejmuje ponad 5 tysięcy opisanych gatunków. Rozprzestrzeniona jest kosmopolitycznie.
Scarabaeinae[1] | |
Latreille, 1802 | |
Krowieńczak księżycoróg (Copris lunaris) ♀ | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Gromada | |
Rząd | |
Podrząd | |
Infrarząd | |
Nadrodzina | |
Rodzina | |
Podrodzina |
Scarabaeinae |
Morfologia
edytujGłowa tych chrząszczy odznacza się rozszerzonym nadustkiem, nakrywającym od góry narządy gębowe. Żuwaczki mają postać blaszkowatą, błoniastą, jedynie na zewnętrznych krawędziach są silniej zesklerotyzowane. Czułki buduje osiem lub dziewięć członów, z których trzy ostatnie formują buławkę. Odnóża środkowej pary maja szeroko odseparowane biodra. Tylna para odnóży prawie zawsze ma tylko jedną ostrogę na wierzchołku goleni; jeżeli ostrogi są dwie, to wówczas stykają się ze sobą i skierowane są dośrodkowo. U niektórych gatunków samice, a rzadziej także samce mają całkowicie zanikłe stopy przedniej pary odnóży. Odwłok ma sześć widocznych sternitów (wentrytów) i nieprzykryte pokrywami pygidium[2].
Ekologia i występowanie
edytujPodrodzina kosmopolityczna, przy czym większość plemion ograniczona jest do Nowego Świata[2]. W Polsce stwierdzono występowanie 20 gatunków z 4 rodzajów (zobacz: poświętnikowate Polski)[3].
Najwięcej gatunków żeruje na odchodach ssaków (koprofagia), ale wiele wybiera inny pokarm: odchody innych kręgowców i bezkręgowców, padlinę (nekrofagia), grzyby (mykofagia), przejrzałe owoce czy rozkładającą się materię organiczną (saprofitofagia)[2].
Systematyka
edytujDo podrodziny tej należy ponad 5 tysięcy opisanych gatunków[2]. Ich podział systematyczny przedstawia się następująco[4]:
- plemię: Ateuchini Perty, 1830
- plemię: Coprini Leach, 1815
- plemię: Deltochilini Lacordaire, 1856
- plemię: Eucraniini Burmeister, 1873
- plemię: Gymnopleurini Lacordaire, 1856
- plemię: Oniticellini Kolbe, 1905
- podplemię: Drepanocerina van Lansberge, 1875
- podplemię: Eurysternina Vulcano, Martínez et Pereira, 1961
- podplemię: Helictopleurina Janssens, 1946
- podplemię: Oniticellina Kolbe, 1905
- plemię: Onitini Laporte, 1840
- plemię: Onthophagini Burmeister, 1846
- plemię: Phanaeini Hope, 1838
- plemię: Scarabaeini Latreille, 1802
- plemię: Sisyphini Mulsant, 1842
Gatunki zaliczane do plemienia Canthonini znajdują się obecnie w Deltochilini[4]
Przypisy
edytuj- ↑ Scarabaeinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d Bruce D. Gill: Scarabaeinae. Dung beetles. [w:] Generic Guide to New World Scarab Beetles [on-line]. 2001–2005. [dostęp 2020-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ A. Byk: podrodzina: Scarabaeinae Latreille, 1802. [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2020-05-22].
- ↑ a b Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1-972, DOI: 10.3897/zookeys.88.807 .