Sigismund Asch
Sigismund Asch (ur. 5 stycznia 1825 w Świdnicy, zm. 17 marca 1901) – niemiecki lekarz i działacz społeczny, radny miejski Wrocławia.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
lekarz, radny miejski Wrocławia |
Alma Mater |
Życiorys
edytujUrodził się 5 stycznia 1825[1] w Świdnicy w żydowskiej rodzinie Julii Beate z domu Prinz i drukarza z Gliwic Josepha Ascha, który prowadził sklep z fajansem i antykami. Od 1843 r. Asch studiował na Uniwersytecie Wrocławskim matematykę, a następnie medycynę, ale ze względu na ubogie pochodzenie musiał utrzymywać się z korepetycji i artykułów pisanych do gazet. Studia ukończył w 1847 uzyskując jednocześnie doktorat i podjął pracę ortopedy[2].
Od 1850 r. pracował jako lekarz we Wrocławiu[2]. W swojej pracy pomagał ubogim, których przyjmował codziennie od piątej[3] do siódmej rano, nie biorąc wynagrodzenia za porady[2] i zostawiając pacjentom pieniądze na lekarstwa[3]. Ponadto pracował jako asystent w Instytucie Ortopedycznym u prof. Wilhelma Remera. W 1866 r. miał znaczący wkład w zwalczenie epidemii cholery i kierował lazaretem na 600 łóżek podczas wojny prusko-austriackiej. Był ponadto członkiem zarządu Izby Lekarskiej Rejencji Wrocławskiej[2] i przewodniczącym Związku Wrocławskich Lekarzy. Udzielał się także społecznie jako lekarz katolickiego sierocińca i założył kasę zapomogową dla lekarzy-inwalidów oraz wdów i sierot po lekarzach[4].
W 1848 został wybrany do Pruskiego Zgromadzenia Ludowego z ramienia liberałów, do których dołączył dwa lata wcześniej. Jednocześnie od 1847 r. należał do Związku Demokratycznego i w październiku następnego roku był wiceprzewodniczącym drugiego Kongresu Demokratycznego w Berlinie, ale wystąpił ze Związku pod koniec 1848 r. W 1848 był członkiem zarządu Wrocławskiego Związku Robotników i na Powszechnym Niemieckim Kongresie Robotników w Berlinie przyczynił się m.in. do zniesienia podatków pośrednich i wprowadzenia dziesięciogodzinnego dnia pracy. W tym samym roku brał udział w dwóch dużych wiecach: w pierwszym 6 sierpnia w Parku Szczytnickim zorganizował zbiórkę pieniędzy dla biednych, która odniosła duży sukces, a 21 września na pl. Wolności – zauważywszy, że tłum jest bliski radykalizacji – przeszedł z widowni na scenę i nawoływał z powodzeniem do spokoju. W maju następnego roku za uczestniczenie w tej demonstracji został skazany na rok więzienia w twierdzy kłodzkiej, a jako powody podano obrazę majestatu i podburzanie do rozruchów. W 1851 był jeszcze sądzony wraz z dwoma innymi demokratami za obrazę majestatu, powielanie nieprawdziwych informacji oraz podburzanie do nieposłuszeństwa wobec władz w związku z rozwieszaniem nielegalnych plakatów w 1849 r., ale sprawę umorzono z powodu przedawnienia. Od 1861 r. był członkiem Niemieckiej Partii Postępowej[2].
W latach 1863–1879 sprawował funkcję radnego miasta Wrocławia. Jako radny starał się o skanalizowanie miasta, doprowadził do zasypania koryta Czarnej Oławy, wprowadził filtrowanie wody oraz obowiązek badania i kontroli mięsa[2]. Był także członkiem sekcji medycyny Śląskiego Związku Kultury Ojczyźnianej[4] i pełnił funkcję jej sekretarza. Działał również w zarządzie schroniska dla bezdomnych, którego był współtwórcą[2].
Od 1855 żonaty z córką żydowskiego fabrykanta meblowego Jenny Bauer[2].
Gdy zmarł 17 marca 1901[1], w mieście ogłoszono żałobę[5]. Pochowany został na Starym Cmentarzu Żydowskim we Wrocławiu[6]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Dr Sigismund Asch (1825-1901) - Find A Grave... [online], www.findagrave.com [dostęp 2020-10-01] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Świdnica – Moje Miasto » Blog Archive » Siegismund Asch – lekarz ze Świdnicy ▪ Edmund Nawrocki [online] [dostęp 2020-10-01] (pol.).
- ↑ a b Beata Maciejewska , Lekarz bezdomnych, najbogatszy mieszkaniec Wrocławia, serialowy bohater "Czterech pancernych"... Oto piękny cmentarz pełen historii [online], wroclaw.wyborcza.pl, 17 listopada 2018 [dostęp 2020-10-01] (pol.).
- ↑ a b Halina Okólska , Miejsca Spoczynku władców Wrocławia oraz członków władz miejskich na przestrzeni dziejów, Rada Miejska Wrocławia, 2006, s. 40-41 [dostęp 2020-10-01] (pol.).
- ↑ Beata Maciejewska , Cud z Breslau, prosto z Manhattanu. Meble stworzone przez słynnego architekta wróciły do Wrocławia po ponad 80 latach [online], wroclaw.wyborcza.pl, 20 września 2020 [dostęp 2020-10-01] (pol.).
- ↑ zdjęcie grobowca dr Sigismunda i Jenny Asch na cmentarzu Żydowskim przy ulicy Ślężnej