Serwal[5] (Leptailurus) – rodzaj drapieżnych ssaków z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae).

Serwal
Leptailurus
Severtzov, 1858[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – serwal sawannowy (L. serval)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Podrząd

kotokształtne

Rodzina

kotowate

Podrodzina

koty

Rodzaj

serwal

Typ nomenklatoryczny

Felis serval von Schreber, 1776

Synonimy
Rodzaje

2 gatunki (w tym 1 wymarły) (zobacz opis w tekście)

Zasięg występowania

edytuj

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w Afryce[6][7].

Morfologia

edytuj

Długość ciała (bez ogona) 59–92 cm, długość ogona 20–38 cm; masa ciała 7–13,5 kg[8][9].

Systematyka

edytuj

Rodzaj (w randze podrodzaju w obrębie Felis) zdefiniował w 1858 roku rosyjski podróżnik i przyrodnik Nikołaj Siewiercow w artykule poświęconym systematyce mięsożernych z naciskiem na rodzinę kotowatych opublikowanym na łamach Revue et magasin de zoologie pure et appliquée[1]. Na gatunek typowy Siewiercow wyznaczył (oznaczenie monotypowe) serwala sawannowego (L. serval).

Etymologia

edytuj
  • Leptailurus: gr. λεπτος leptos ‘delikatny, drobny’; αιλουρος ailouros ‘kot’[10].
  • Serval: epitet gatunkowy Felis serval Schreber, 1776; fr. serval ‘serwal’, od port. cerval ‘ryś’, od łac. lupus cervārius ‘wilk polujący na jelenie’, od cervus ‘jeleń’[11]. Gatunek typowy: Serval maculatus A.E. Brehm, 1864 (= Felis serval von Schreber, 1776).
  • Galeopardus: gr. γαλεή galeē lub γαλή galē ‘łasica’; παρδος pardos ‘samiec pantery’[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Felis serval von Schreber, 1776.
  • Servalina: rodzaj Serval J.E. Gray, 1867; łac. przyrostek -ina ‘należący do, odnoszący się do’[11]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Felis serval von Schreber, 1776.

Podział systematyczny

edytuj

Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek[13][9][6][5]:

Opisano również gatunek wymarły z plejstocenu dzisiejszej Południowej Afryki[14]:

Przypisy

edytuj
  1. a b N. Severtzov. Notice sur la classification multisériale des Carnivores, spécialement des Félidés, et les études de zoologie générale qui s’y rattachent. „Revue et magasin de zoologie pure et appliquée”. 2e Série. 10, s. 389, 1858. (fr.). 
  2. A.E. Brehm: Führer durch den Zoologischen Garten zu Hamburg: eine kurze Beschreibung der in ihm zur Schau gestellten Thiere. Wyd. 16. Hamburg: Verlag der Zoologischen Gesellschaft, 1864, s. 53. (niem.).
  3. T. von Heuglin & L.J.F.J. Fitzinger. Systematische Übersicht der Säugethiere Nordost - Afrika’s mit Einschluß der arabischen Küste, des rothen Meeres, der Somáli- und der Nilquellen-Länder, südwärts bis zum vierten Grade nördlicher Breite. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 54 (1), s. 557, 1866. (niem.). 
  4. C. Greve. Die geographische Verbreitung der jetzt lebeuden Raubthieree. „Nova acta Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Germanicae Naturae Curiosorum”. 63, s. 76, 1895. (niem.). 
  5. a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 136. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  6. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 398. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  7. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Leptailurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-03-31].</
  8. M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 141–142. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
  9. a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 644. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  10. Palmer 1904 ↓, s. 370.
  11. a b Palmer 1904 ↓, s. 629.
  12. Palmer 1904 ↓, s. 288.
  13. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-13]. (ang.).
  14. R. Broom. Notices of a few more new fossil mammals from the caves of the Transvaal. „The Annals and Magazine of Natural History”. Tenth series. 20 (119), s. 512, 1937. DOI: 10.1080/00222933708655373. (ang.). 

Bibliografia

edytuj