Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej III kadencji

Sejm PRL III kadencji – Sejm PRL wybrany w wyborach z 16 kwietnia 1961. Okres trwania pełnomocnictw Sejmu trwał od 16 kwietnia 1961 do 16 kwietnia 1965 r.

Do Sejmu wybrano 460 posłów, w tym 60 kobiet (stanowiły 13,04% wszystkich posłów). Prawie połowa wybranych posłów, bo 216 zasiadało w poprzednim parlamencie. W trakcie kadencji zmarło 16 posłów. Nie przeprowadzano wyborów uzupełniających.

Posłowie zebrali się łącznie na 8 sesjach zwyczajnych i jednej nadzwyczajnej, które trwały 753 dni, co stanowiło 51,5% czasu trwania kadencji. Odbyto 32 posiedzenia plenarne (I – 15 V 1961, XXXII – 29–31 III 1961), które trwały łącznie 44 dni. Obrady sejmowe trwały 223 h 25 min, czyli jedno posiedzenie plenarne trwało 6 h 59 min. Jedna sesja zwyczajna trwała przeciętnie 94 dni.

Posłowie odbyli ok. 32 000 spotkań poselskich, w których wzięło udział ok. 4,5 mln osób. Posłowie odbyli 10 000 dyżurów poselskich, w czasie których przyjęli 100 000 osób, które złożyły 100 000 wniosków i skarg.

Marszałek Senior

• Bolesław Drobner – Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Marszałek Sejmu

• Czesław Wycech – Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Wicemarszałkowie Sejmu

• Jan Karol Wende – Stronnictwo Demokratyczne
• Zenon Kliszko – PZPR

Przewodniczący klubów i kół poselskich

• Zenon Kliszko – PZPR
• Bolesław Podedworny – ZSL
• Jerzy Jodłowski – SD
• Stanisław Stomma – Koło Poselskie „Znak”
• Jerzy Hagmajer – Koło Poselskie PAX
• Jan Frankowski – Koło Posłów ChSS

Skład polityczny Sejmu na początku kadencji

• PZPR – 256 posłów (55,65% wszystkich)
• ZSL – 117 posłów (25,43%)
• SD – 39 posłów (8,48%)
• bezpartyjni – 48 posłów (10,44%) w tym:
  • 5 posłów Koła Poselskiego „Znak” (1,09%)
  • 3 posłów Koła Poselskiego PAX (0,65%)
  • 3 posłów Koła Posłów ChSS (0,65%)

Posłowie według wieku

• do 30 lat – 16 (3,48%)
• od 31 do 40 lat – 100 (21,74%)
• od 41 do 50 lat – 162 (35,22%)
• od 51 do 60 lat – 148 (32,17%)
• od 61 lat wzwyż – 34 (7,39%)

Posłowie według wykształcenia

• wyższe – 193 (41,96% wszystkich)
• niepełne wyższe – 40 (8,69%)
• średnie – 117 (25,43%)
• niepełne średnie – 32 (6,96%)
• podstawowe – 78 (16,96%)

Komisje stałe Sejmu

• Budownictwa i Gospodarki Komunalnej – Jerzy Ziętek (PZPR)
• Gospodarki Morskiej i Żeglugi – Florian Wichłacz (PZPR)
• Handlu Wewnętrznego – Bronisław Warowny (ZSL)
• Handlu Zagranicznego – Stanisław Kuziński (PZPR)
• Komunikacji i Łączności – Tadeusz Rześniowiecki (ZSL)
• Kultury i Sztuki – Sylwester Leczykiewicz (ZSL)
• Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego – Józef Macichowski (PZPR)
• Madatowo-Regulaminowa – Ryszard Strzelecki (PZPR)
• Obrony Narodowej – Edward Gierek (PZPR)
• Oświaty i Nauki – Andrzej Werblan (PZPR)
• Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów – Józef Kulesza (PZPR)
• Pracy i Spraw Socjalnych – Wit Hanke (PZPR)
• Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa – Józef Olszewski (PZPR), od 28 października 1964 – Henryk Szafrański (PZPR)
• Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy – Józef Spychalski (PZPR)
• Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego – Tomasz Malinowski (ZSL)
• Spraw Wewnętrznych – Antoni Korzycki (ZSL)
• Spraw Zagranicznych – prof. Stanisław Kulczyński (SD)
• Wymiaru Sprawiedliwości – prof. Jerzy Jodłowski (SD)
• Zdrowia i Kultury Fizycznej – prof. Stanisław Zajączek (SD)

Dorobek ustawodawczy

Sejm uchwalił 93 ustawy, w tym 81 jednogłośnie i 12 niejednogłośnie. W przypadku 86 ustaw (92,4% wszystkich) inicjatywa ustawodawcza wyszła od rządu, 1 ustawa (1,1%) od Rady Państwa, 2 ustawy (2,2%) uchwalono ze wspólnej inicjatywy rządu i Rady Państwa, zaś 4 z inicjatywy posłów (4,3%).

Interpelacje

Posłowie zgłosili 13 interpelacji, w tym członkowie PZPR – 1, ZSL – 1, SD – 1 i bezpartyjni – 10, w tym „Znak” – 8. Wśród 13, zdecydowana większość, bo 12 interpelacji było złożonych indywidualnie przez posłów, zaś tylko 1 była zbiorowa. Na żadną z nich nie odpowiedziano na plenum sejmu. Wśród adresatów interpelacji znaleźli się: premier – 2; przewodniczący Komisji Planowania – 4 i ministrowie – 7.

Zobacz też

• Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej III kadencji

Bibliografia

• Historia Sejmu polskiego, t. III, pod red. Andrzeja Ajnenkiela, Warszawa 1989, s. 285, 290–291, 302–310.