Schronisko PTTK na Luboniu Wielkim

Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim – górskie schronisko turystyczne Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego położone w Beskidzie Wyspowym, znajdujące się na szczycie Lubonia Wielkiego, na wysokości 1022 m n.p.m.

Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim

Budynek schroniska
Państwo	Polska
Pasmo	Beskid Wyspowy, Karpaty
Wysokość	1022 m n.p.m.
Data otwarcia	9 sierpnia 1931
Właściciel	Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze
Położenie na mapie Rabki-Zdroju Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim
Położenie na mapie Polski Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim
Położenie na mapie województwa małopolskiego Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim
Położenie na mapie gminy Rabka-Zdrój Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim
49°39′12,3″N 19°59′30,7″E
Strona internetowa

Historia

Schronisko powstało z inicjatywy Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Rabce. Do budowy przystąpiono w czerwcu 1930. Projekt obiektu opracował Jerzy Czoponowski i prof. Stanisław Dunin-Borkowski. Budowę sfinansował oddział ze środków własnych, pomocy Ministerstwa Robót Publicznych oraz zbiórek i składek. Oddane zostało do użytku 9 sierpnia 1931. Do wybuchu II wojny światowej gospodarzami schroniska byli: Eleonora Czoponowska (1931), Anna Smietana (1931-1932), Stanisław Dunin-Borkowski (1933-1936) oraz Karolina Kaleciak (od 1936).

W trakcie wojny obiekt był dalej prowadzony przez Karolinę i Józefa Kaleciaków. Pod koniec wojny, od sierpnia do późnej jesieni 1944, schronisko stało się bazą dla partyzantów Armii Krajowej. Szczęśliwie uniknęło spalenia przez Niemców, którzy w drugiej połowie 1944 przystąpili do działań, zmierzających do likwidacji oddziałów partyzanckich. Obiekt został uratowany dzięki odwadze i determinacji Karoliny Kaleciak.

Po wojnie, w 1953, uruchomiono przy schronisku stacje meteorologiczną, wykopano studnię oraz doprowadzono linię telefoniczną. W 1961 w pobliżu schroniska wybudowano Radiowo-Telewizyjny Ośrodek Nadawczy Luboń Wielki, natomiast w 1962 do schroniska doprowadzono linię elektryczną.

Z okazji jubileuszu 40-lecia obiektu, 26 września 1971 schronisko otrzymało imię Stanisława Dunin-Borkowskiego. Schronisko zajęło ostatnie miejsce w 2019 w Rankingu Schronisk Górskich magazynu "n.p.m.".

Msza dziękczynna

Od 1999 r. na przy schronisku odbywają się msze dziękczynne za uratowanie schroniska od zniszczenia podczas II wojny światowej. Od 2008 r. msze odbywają się w wybudowanej niedaleko od schroniska kaplicy w której znajduje się figura Matki Boskiej Lubońskiej. Współorganizatorami wydarzenia są: Związek Podhalan oddział w Rabce Zdrój i w Skomielnej Białej, PTTK oddział w Rabce Zdrój, Schronisko PTTK na Luboniu Wielkim, GOPR oddział w Rabce i Parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Rabce-Zarytem.

• 
  Msza święta w kaplicy.
• 

Oferta

Schronisko ma bardzo oryginalny wygląd, przypomina nieco domek Baby Jagi. Jako jedyne wśród schronisk posiada duży 9-osobowy pokój z oknami na cztery strony świata, z których rozpościera się rozległa panorama.

Schronisko dysponuje łącznie 25 miejscami noclegowymi w pokojach 2- i wieloosobowych. Oprócz wspomnianego 9-osobowego pokoju ma 16 miejsc w oddzielnym budynku. Posiada także świetlicę, bufet turystyczny, prysznic. W otoczeniu schroniska znajduje się zadaszona kaplica, budka, stoły i ławki dla turystów, miejsce na ognisko. Z polany przy schronisku rozpościera się widok na północną i zachodnią stronę, szczególnie dobrze widać stąd Szczebel, Lubogoszcz, Babią Górę i Beskid Makowski.

Schronisko czynne jest cały rok. W zimie regularnie odśnieżany jest zielony szlak turystyczny z Rabki-Zarytego. Możliwość uprawiania paralotniarstwa. Nieco poniżej schroniska znajduje się rezerwat przyrody Luboń Wielki z największym w całym Beskidzie Wyspowym gołoborzem i licznymi jaskiniami.

Budynek schroniska jest wpisany do rejestru zabytków (nr A-1184/M z 14.12.2009).

Kierownicy schroniska na Luboniu Wielkim

• Eleonora Czoponowska (1931)
• Anna Śmietana (1931-1932)
• Stanisław Borkowski (1933-1936)
• Karolina Kaleciak (1936-1953)
• Bolesław Bursztyn z żoną Stanisławą (1953-1956)
• Józef Kluczewski z żoną Marią (1956-1958)
• Mieczysław Zabierowski (1958-1959)
• Bolesław Bursztyn z żoną Stanisławą (1959-1964)
• Józef Skawiańczyk z żoną (1964–1968)
• Janina Skawiańczyk (1968–1974)
• Antoni Kiersztyn (1974–1976)
• Piotr Tatar (1976–1978)
• Jacek Śliwa (1978–1979)
• Stanisław Jagieła z żoną (1979-1983)
• Adam Nodzyński z żoną (1983–1987)
• Cezary Woźniak (1987–1991)
• Rafał Śmiech (1991–1994)
• Tadeusz Pietrzak (1994–1999)
• Krzysztof Knofliczek (od 1999)

Szlaki turystyczne

Do schroniska dojść można kilkoma szlakami:

– żółty z Rabki-Zaryte, tzw. Perć Borkowskiego prowadząca przez rezerwat przyrody. Jest to najtrudniejszy szlak, w obrębie rezerwatu wspinaczka po skałach. Czas przejścia: 2 godz. (↓ 1.30 godz.), przewyższenie 560 m, odległość 5,1 km

– zielony z Rabki-Zdroju. Czas przejścia: 3.05 godz. (↓ 2.15 godz.), przewyższenie 541 m, odległość 8,2 km

– czerwony z Mszany Dolnej przez przełęcz Glisne. Czas przejścia: 2.15 godz. (↓ 1.50 godz.), przewyższenie 560 m, odległość 8,3 km. Jest to tzw. Mały Szlak Beskidzki, który kończy się właśnie tu, na szczycie Lubonia Wielkiego

– niebieski z Rabki Zaryte wzdłuż Rolskiego Potoku. Czas przejścia: 1.20 godz. (↓ 0.50 godz.), przewyższenie 550 m, odległość 3,3 km

– niebieski z Naprawy Dolnej przez Luboń Mały i Polanę Surówki. Czas przejścia: 2.15 godz. (1.40 godz.), przewyższenie 460 m, odległość 7,6 km

Galeria

• 
  Budynek główny schroniska i RTON Luboń Wielki
• 
  Tablica z nazwą schroniska
• 
  Tablica z rokiem rozpoczęcia budowy schroniska
• 
  Tablica upamiętniająca wydarzenia II wojny światowej
• 
  Tablica pamiątkowa 40-lecia schroniska
• 
  Tablica pamiątkowa 70-lecia schroniska
• 
  Tablica pamiątkowa 80-lecia schroniska
• 
  Wejście do schroniska
• 
  Bufet
• 
  Sypialnia na I piętrze
• 
  Wejście na poddasze
• 
  Pamiątkowe plakietki na ścianie schroniska
• 
  Wyjście ze schroniska
• 
  Budynek z noclegami w okresie letnim
• 
  Taras widokowy przy schronisku

Bibliografia

• Tomasz Biesik: Schroniska górskie dawniej i dziś. Beskid Makowski, Beskid Wyspowy, Gorce, Pieniny i Beskid Sądecki. Bielsko-Biała: Wyd. „Logos” Agnieszka Korzec-Biesik, 2013, s. 30-46. ISBN 978-83-925599-5-5.
• Schronisko im. Dunin-Borkowskiego na Luboniu. [w:] Vademecum Górskie COTG PTTK [on-line]. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK. [dostęp 2017-10-05].