Sara (Palestyna)
Sara (arab. صرعة) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Jerozolimy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela w dniu 13 lipca 1948.
| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt |
Dystrykt Jerozolimy |
| Wysokość |
350 m n.p.m. |
| Populacja (1945) • liczba ludności |
|
| Data zniszczenia |
13 lipca 1948 |
| Powód zniszczenia | |
| Obecnie | |
Położenie na mapie Mandatu Palestyny  | |
 31°46′42″N 34°59′12″E/31,778333 34,986667
| |
| Strona internetowa | |
Położenie
edytujSara leżała na zboczach wzgórza w północnej części Judei, w odległości około 17 kilometrów na zachód od Jerozolimy. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 4 967 ha. We wsi mieszkało wówczas 340 osób[1].
| własność gruntów | powierzchnia gruntów (hektary) |
|---|---|
| Arabowie | 4 964 |
| Żydzi | 0 |
| publiczne | 3 |
| Razem | 4 967 |
| Rodzaj użytkowanych gruntów | Arabowie (hektary) | Żydzi (hektary) |
|---|---|---|
| uprawy oliwek | 115 | 0 |
| uprawy nawadniane | 194 | 0 |
| uprawy zbóż | 2 979 | 0 |
| nieużytki | 1 778 | 0 |
| zabudowane | 16 | 0 |
Historia
edytuj
Najwcześniejsze wzmianki o osadzie nazywanej Sur'a lub Sorea pochodzą ze starożytnych egipskich listów z Amarna. W czasach panowania rzymskiego nazywano ją Sarea. Z tamtego okresu zachowały się pozostałości jednej z dwóch świątyń. W 1596 we wsi mieszkało 94 mieszkańców, którzy płacili podatki z upraw pszenicy, jęczmienia, oliwek, hodowli kóz i uli[2].
W okresie panowania Brytyjczyków Sara była małą wsią. We wsi był jeden meczet[1].
Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny arabskie milicje działające ze wsi Sary atakowały żydowskie konwoje do Jerozolimy, paraliżując komunikację w tym rejonie. Na początku I wojny izraelsko-arabskiej w maju 1948 do wsi przybyli pochodzący z Egiptu arabscy ochotnicy, będący członkami Bractwa Muzułmańskiego. Być może byli wśród nich także regularni egipscy żołnierze. Gdy w pobliżu wybudowano Drogę Birmańską, ich sąsiedztwo stwarzało poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa żydowskich transportów. Z tego powodu podczas operacji Danny w nocy z 12 na 13 lipca 1948 wieś zajęli izraelscy żołnierze. Mieszkańcy zostali zmuszeni do opuszczenia swoich domów. Następnie wyburzono prawie wszystkie domy[1].
Miejsce obecnie
edytujNa terenach wioski Sara w 1950 powstał moszaw Tarum.
Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Sara: „Na całym terenie wśród drzew są rozrzucone żelazne dźwigary i kamienny gruz. Na płaskim kamieniu zachował się arabski werset z Koranu, noszący datę AH 1355 (1936). Po zachodniej stronie stoi grobowiec z grobami dwóch lokalnych nauczycieli religijnych. Dolina po stronie północno-wschodniej jest porośnięta figami, migdałami i cyprysami”[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Welcome To Sar'a. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-09-09]. (ang.).
- ↑ Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Erlanger Geographische Arbeiten. Erlangen: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft, 1977, s. 154.