Samuraj (film 1967)

Samuraj (fr. Le Samouraï) – film kryminalny neo-noir produkcji francusko-włoskiej z 1967 roku, w reżyserii Jean-Pierre Melville’a.

Samuraj
Le Samouraï
Gatunek

kryminalny, neo-noir

Data premiery

25 października 1967 w Paryżu

Kraj produkcji

Francja
Włochy

Czas trwania

100 minut

Reżyseria

Jean-Pierre Melville

Scenariusz

Georges Pellegrin[a]

Muzyka

François de Roubaix

Zdjęcia

Henri Decaë, operatorzy kamery: Henri Decaë (plenery) i Jean Charvein (studio)[b]

Scenografia

François de Lamothe

Montaż

Monique Bonnot

Produkcja

Georges Casati

Dystrybucja

René Chateau Distribution

Opis fabuły

edytuj

Jef Costello jest płatnym zabójcą. Przeprowadza kolejny zamach: zapewniwszy sobie wiarygodne alibi, zabija wskazaną ofiarę. Zostaje zatrzymany jako podejrzany, ale udaje mu się odsunąć od siebie podejrzenia policji. Jednak zleceniodawcy, zamiast mu zapłacić, próbują go zabić, a policja zaczyna go osaczać. Kluczem do rozwiązania problemów Costella jest odpowiedź na pytanie, dlaczego osoba, która mogła go zdemaskować przed policją, wybrała milczenie.

Samuraj to sztandarowy przykład francuskiego filmu kryminalnego lat 60. i 70. ubiegłego stulecia. Wyróżnia się nie tylko aktorstwem i trzymającą w napięciu fabułą. Jego cechą jest przeniesienie ciężaru fabuły z kryminalnej rozgrywki na starcie charakterologiczne postaci.

Film Melville’a rozgrywa się w trójkącie: płatny zabójca, któremu z czasem kibicuje widz – policjant, który stoi na straży prawa, ale w walce z przestępcami musi stosować metody brutalne, przez co staje się postacią antypatyczną i – femme fatale, czyli enigmatyczna pianistka z nocnego klubu, która dziwi się wypraniu z emocji Costella, ale nie ma skrupułów, by z niej korzystać.

Sposób interpretacji filmu sugerować może motto, zaczerpnięte z bushidō, kodeksu etycznego japońskich samurajów: „Nie ma większej samotności, niż samotność samuraja, chyba że ta tygrysa w dżungli”. Samuraj miałby więc być nie tylko kryminałem, ale i przewrotną opowieścią o samotności w dorosłym życiu, które polega na odpowiedzialności za swoje czyny i ponoszeniu ich konsekwencji.

Obsada

edytuj
  • Alain Delon – Jef Costello
  • François Périer – komisarz
  • Cathy Rosier[c] – pianistka
  • Nathalie Delon – Jane Lagrange
  • Jean-Pierre Posier – Olivier Rey
  • Robert Favart – barman
  • Jacques Leroy – płatny zabójca
  • Michel Boisrond – Wiener

Zobacz też

edytuj
  1. W czołówce filmu wymienione jest tylko nazwisko Pellegrina. W pierwszej francuskiej edycji dvd filmu z 2001 roku (potem także w kolejnych) znalazła się informacja, że scenariusz filmu Pellegrin napisał wspólnie z Jean-Pierre Melvillem na podstawie powieści The Ronin autorstwa Joan McLeod. Według danych Biblioteki Kongresu Stanów Zjednoczonych, która posiada anglojęzyczne wydania większości książek, w języku angielskim powieść takiej autorki (ew. takiego autora) i o takim tytule nigdy nie ukazała się.
  2. Taki podział wyszczególnia czołówka filmu.
  3. W czołówce pisownia imienia „Caty”.

Linki zewnętrzne

edytuj