Sadalsuud

gwiazda w gwiazdozbiorze Wodnika

Sadalsuud (Beta Aquarii, β Aqr) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wodnika, odległa o około 537 lat świetlnych od Słońca.

Sadalsuud
β Aquarii
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Wodnik

Rektascensja

21h 31m 33,532s[1]

Deklinacja

−05° 34′ 16,23″[1]

Paralaksa (π)

0,00607 ± 0,00022[1]

Odległość

537 ± 19 ly
164,5 ± 5,9[2] pc

Wielkość obserwowana

2,90m[2]

Ruch własny (RA)

18,77 ± 0,27 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−8,21 ± 0,21 mas/rok[1]

Prędkość radialna

6,28 ± 0,09 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

żółty nadolbrzym

Typ widmowy

G0 Ib[1]

Masa

6[3] M

Promień

~50[3] R

Metaliczność [Fe/H]

0,01 ± 0,03[2]

Wielkość absolutna

−3,18m[2]

Jasność

2200 L[3]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

8231[2] pc

Mimośród

0,1147[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 22 Aqr
2MASS: J21313352-0534161
Bonner Durchmusterung: BD−06°5770
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 808
Boss General Catalogue: GC 30137
Katalog Henry’ego Drapera: HD 204867
Katalog Hipparcosa: HIP 106278
Katalog jasnych gwiazd: HR 8232
SAO Star Catalog: SAO 145457

Gwiazda ta ma nazwę własną Sadalsuud, pochodzącą od arabskiego ‏سعد السعود‎ sa‘d al-su‘ūd, co oznacza „najszczęśliwszą [gwiazdę] szczęśliwego” i odnosi się do jej heliakalnego wschodu przypadającego na początek sezonu łagodnych deszczy, nadchodzących po zimie[4][3]. Dla Persów tworzyła ona wraz z Ksi Aquarii „stację księżycową” Bunda[4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Sadalsuud dla określenia tej gwiazdy[5].

Charakterystyka

edytuj

Jest to żółty nadolbrzym, gwiazda należąca do typu widmowego G0, o temperaturze 5600 K i jasnoći 2200 razy większej niż jasność Słońca. Sadalsuud ma średnicę ocenianą na 50 razy większą od słonecznej i masę około 6 razy większą niż masa Słońca[3][6].

Sadalsuud, Sadalmelik (Alfa Aquarii) i Enif (Epsilon Pegasi) są bardzo podobnymi gwiazdami i podejrzewa się, że powstały w tej samej asocjacji gwiazdowej jako gorące, błękitne gwiazdy typu widmowego B, po czym w ciągu kilkudziesięciu milionów lat rozproszyły w Galaktyce. Sadalsuud, podobnie jak dwie pozostałe, prawdopodobnie jest na etapie syntezy helu w węgiel w jądrze; gwiazda umrze jako biały karzeł, po odrzuceniu zewnętrznych warstw[3].

Gwiazda ma dwóch optycznych towarzyszy, niewidoczne gołym okiem gwiazdy o obserwowanej wielkości gwiazdowej 11,0 i 11,6m, które cechuje inny ruch własny[7].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Sadalsuud w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f Anderson E., Francis C.: HIP 106278. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-11-08]. (ang.).
  3. a b c d e f Jim Kaler: Sadalsuud (Beta Aquarii). STARS. [dostęp 2018-11-08]. (ang.).
  4. a b Aquarius, the Waterman. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 52. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  5. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-11-08].
  6. Praca zbiorowa: Kosmos. Buchmann Sp. z o.o., 2012, s. 312. ISBN 978-83-7670-323-7.
  7. Mason et al.: WDS J21316-0534A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.