SM UB-38niemiecki jednokadłubowy okręt podwodny typu UB II w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu w latach 1915-1916. Zwodowany 1 kwietnia 1916 roku, wszedł do służby w Kaiserliche Marine 18 lipca 1916 roku. W czasie swojej służby, SM UB-38 odbył 121 patroli, podczas których zatopił 47 jednostek nieprzyjaciela[1].

SM UB-38
Ilustracja
Bliźniaczy SM UB-45 z załogą na Morzu Czarnym w 1916 roku
Typ

UB II

Projekt

Werk 262

Historia
Stocznia

Blohm & Voss, Hamburg

Początek budowy

22 lipca 1915

Wodowanie

1 kwietnia 1916

 Kaiserliche Marine
Wejście do służby

18 lipca 1916

Wycofanie ze służby

8 lutego 1918

Los okrętu

zatopiony

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


279 ton
303 ton

Długość

36,9 metra

Szerokość

4,37 metra

Zanurzenie

3,7 metry

Zanurzenie testowe

50 metra

Rodzaj kadłuba

jednokadłubowy

Napęd
2 x silnik Diesla (270 KM), 2 x silnik elektryczny (280 KM)
2 wały napędowy, 2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


9,06 węzłów
5,71 węzła

Zasięg

7030 Mm @ 5 węzłów (pow.)
45 Mm @ 4 węzły (zan.)

Uzbrojenie
4 (później 6) torped, armata 88 mm
Wyrzutnie torpedowe

2 x 500 mm (dziób)

Załoga

23 osób

Budowa

edytuj

SM UB-38[a] należał do typu UBII, który był następcą typu UB I. Był średnim jednokadłubowym okrętem przeznaczonymi do działań przybrzeżnych, o prostej konstrukcji, długości 36,90 metrów, wyporności w zanurzeniu 274 BRT, zasięgu 7030 Mm przy prędkości 5 węzłów na powierzchni oraz 45 Mm przy prędkości 4 węzłów w zanurzeniu[2]. W typie UBII poprawiono i zmodernizowano wiele rozwiązań, uważanych za wadliwe w typie UBI. Zwiększono moc silników, zaś pojedynczy wał napędowy zastąpiono dwoma. Okręty serii od UB-30 do UB-41, budowane w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu, miały zwiększoną szerokość i długość, ich wyporność w zanurzeniu wzrosła do 303 BRT[2].

Służba

edytuj

Dowódcą okrętu został 10 września 1916 roku mianowany Oberleutnant zur See Erwin Waßner[3]. Waßner dowodził okrętem do 18 listopada 1916 roku. 11 września jednostka został przydzielona do Flotylli Flandria. Operował w obszarze kanału Morza Północnego, La Manche, północnych wybrzeży Francji oraz Morza Celtyckiego[1].

Pierwszym zatopionym przez UB-38 statkiem był francuski parowiec „Irma” o pojemności 844 BRT[4]. Statek płynący z ładunkiem węgla do Mortagne został zatrzymany i zatopiony poprzez ostrzał z broni pokładowej około 28 mil na południe od Wolf Rock. Tego samego dnia łupem Ub-38 stał się jeszcze brytyjski żaglowiec „Pearl” o pojemności 144 BRT. 1 października UB-38 zatopił pięć statków. Jeden norweski parowiec „Mallin” o pojemności 468 BRT[5] oraz cztery francuskie. Największym z nich był zbudowany w 1913 roku w Nantes, parowiec „Le Blavet” o pojemności 1010 BRT[6].

Ostatnim zatopionym przez UB-38 statkiem pod dowództwem Erwin Waßnera był norweski parowiec „Ullvang” o pojemności 172 BRT[7]. Zbudowany w 1912 roku statek płynął z Liverpoolu do Fécamp. Został zatopiony około 30 mil na od Cap de la Hève. Tego samego dnia Ub-38 zatopił wcześniej dwa statki francuski żaglowiec „Professeur Jalaguier” o pojemności 228 BRT oraz brytyjski parowiec „Polpedn” o pojemności 1510 BRT[8].

19 listopada 1916 roku dowództwo nad UB-38 objął Oberleutnant zur See Wilhelm Amberger[9]. W czasie pierwszego patrolu pod dowództwem Ambergera UB-38 zatopił pięć statków. 12 grudnia u wybrzeży East Sussex dwie brytyjskie jednostki. Parowiec „Coath” o pojemności 975 BRT oraz żaglowiec „Conrad” o pojemności 164 BRT[8]. 17 grudnia zatrzymał a następnie storpedował hiszpański parowiec „Assos” o pojemności 2083 BRT[10]. Statek płynął z Santanderu do Glasgow z ładunkiem rudy miedzi. Został zatopiony 27 mil na zachód od Bishop Rock. 4 maja 1917 roku w okolicach francuskiego miasta Barfleur UB-38 zatopił dwa greckie frachtowce: „Aghios Nikolaos” o pojemności 2231 BRT[11] oraz „Assos” o pojemności 2840 BRT[10]. „Aghios Nikolaos” płynął z Oranu do Boulogne z ładuniekm rudy żelaza, a „Assos” z Colombo do Dunkierka z ładunkiem kukurydzy. W obu przypadkach nikt z załogi nie poniósł śmierci. 20 sierpnia 1920 roku UB-38 4 mile na południowy wschód od Eddystone zatopił największy ze wszystkich zatopionych przez siebie statków. Był to brytyjski zbudowany w W. Doxford & Sons, Ltd., Sunderland w 1907 roku w parowiec „Claverley” o pojemności 3829 BRT[12]. Statek płynął z Tyne do Genui z ładunkiem węgla. W czasie ataku zginęło 10 marynarzy.

6 grudnia 1917 roku Amberger został zastąpiony przez Waldemara von Fischera[13]. Fischer dowodził tylko przez dwa tygodnie. Brał udział tylko w jednym patrolu po Morzu Północnym u wybrzeży Yorkshire. W czasie tego patrolu UB-38 zatopił jeden statek, brytyjski parowiec „Ottokar” o pojemności 957 BRT[14]. 25 grudnia 1917 roku Waldemar von Fischer został zastąpiony przez Günther Bachmann[15]. Pod jego dowództwem UB-38 zatopił dwa statki[8].

8 lutego 1918 roku, w czasie ucieczki przed brytyjskimi niszczycielami UB-38 wszedł w pole minowe. Nikt z załogi nie przeżył. Symboliczny grób poległych znajduje się na cmentarzu wojennym w Heikendorf[16].

W czasie swojej służby UB-38 odbył 21 patroli[1], zatopił 47 statków nieprzyjaciela o łącznej pojemności 47 476 BRT, uszkodził 1 statek (4577 BRT))[8].

  1. SM - Seiner Majestät.

Przypisy

edytuj
  1. a b c UB 38. [w:] WWI U-boats [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
  2. a b Moller ↓, s. 45.
  3. Erwin Waßner. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.). (1 marca 1887 - 24 sierpnia 1937), pierwszy dowódca SM UB-38, wcześniej dowodził SM UC-3, a następnie UC-69, UB-59 oraz UB-117. Pod jego dowództwem okręty te zatopiły 89 statków o łącznej wyporności 135 048 BRT, oraz cztery uszkodziły (14 322 BRT). Zatopiły także jeden okręt wojenny oraz jeden uszkodziły. 5 marca 1918 roku Erwin Waßner został odznaczony Pour le Mérite.
  4. Irma. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
  5. Mallin. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
  6. Le Blavet. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
  7. Ullvang. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
  8. a b c d Ships hit by UB 38. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
  9. Wilhelm Amberger. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-26]. (ang.). (16 marca 1890 - 2 lipca 1918), drugi dowódca UB-38. Wcześniej dowódca SM UB-10 oraz UB-108, na pokładzie którego poległ. Pod jego dowództwem dwa okręty zatopiły 28 statków o łącznej wyporności 35 124 BRT, oraz jeden uszkodziły (4577 BRT).
  10. a b Assos. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
  11. Aghios Nikolaos. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
  12. Claverley. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
  13. Waldemar von Fischer. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-24]. (ang.). (28 września 1889 - 6 czerwca 1974), trzeci dowódca UB-38. Wczęściej dowódca SM UB-33, SM UC-60 następnie SM UB-126. Od 1936 roku służył w Kriegsmarine.
  14. Ottokar. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
  15. Günther Bachmann. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-27]. (ang.). (13 grudnia 1890 – 8 lutego 1918), wcześniej dowódca SM UB-16.
  16. Heikendorf (Möltenort), Landkreis Plön, Schleswig-Holstein: U-Boot-Ehrenmal Möltenort UB-38, Typ UB-II, Küstentorpedo-Boot, Flandern-Flottille (Mittlere Einhüllenboote, Küstenverwendung). Onlineprojekt Gefallenendenkmäler. [dostęp 2017-04-06]. (niem.).

Bibliografia

edytuj
  • Eberhard Moller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present. Londyn: Greenhill Books Lionel Leventhal Ltd., 2004, s. 44. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner (red.): Conway's All the World Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 181. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007, s. 102-103. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • David Miller: U-boats: History, Development and Equipment, 1914-1945. London: Conway Maritime Press Ltd, 2000, s. 10. ISBN 0-85177-790-2. (ang.).