Sępowronki

rodzaj ptaka

Sępowronki[7] (Picathartidae) – monotypowa rodzina ptaków z podrzędu śpiewających (Oscines) w obrębie rzędu wróblowych (Passeriformes).

Sępowronki
Picathartidae
P.R. Lowe, 1938[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – sępowronka żółtogardła (P. gymnocephalus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

sępowronki

Typ nomenklatoryczny

Rodzina: Picathartes Lesson, 1828
Rodzaj: Corvus gymnocephalus Temminck, 1825

Synonimy

Rodziny:

Rodzaju:

Rodzaje i gatunki

Picathartes Lesson, 1828[6]
2 gatunki – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

edytuj

Rodzina obejmuje dwa gatunki występujące w tropikach zachodniej i środkowej Afryki[8].

Charakterystyka

edytuj

Długość ciała 33–38 cm; masa ciała 192–254 g[9]. Ich dziób przypomina budową dzioby wron. Ich ciała są szczupłe, z długą szyją, nogami i ogonem oraz mocnymi stopami. Wielkością i budową ciała przypominają amerykańskie kukawki, ale poruszają się raczej podskakując niż biegając.

Sępowronki gniazdują kolonijnie. Gniazdo zbudowane jest z masy błotnej przyczepionej do skały lub ściany jaskini. Lęg składa się z dwóch jaj. Żywią się owadami i ślimakami znajdowanymi w wilgotnych, skalistych miejscach.

Systematyka

edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1828 roku francuski przyrodnik René Lesson w publikacji swojego autorstwa o tytule Manuel d’ornithologie[6]. Jako gatunek typowy Lesson wyznaczył sępowronkę żółtogardłą (P. gymnocephalus).

Etymologia

edytuj
  • Galgulus: łac. galgulus „nieznany ptak, który spał wisząc zawieszony za nogi”, wspomniany przez Pliniusza (prawdopodobnie mylone z galbula „ptak, który zbudował wiszące gniazdo”)[10]. Typ nomenklatoryczny: Corvus gymnocephalus Temminck, 1825.
  • Picathartes: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Pica Brisson, 1760 (sroka) oraz Cathartes Illiger, 1811 (sępnik); w aluzji do długiego ogona, kontrastowego upierzenia oraz łysej, podobną do sępiej głowy u sępowronki żółtogardłej[11].

Podział systematyczny

edytuj

Do rodziny należy jeden rodzaj Picathartes z następującymi gatunkami[7]:

  1. Nie Galgulus Brisson, 1760
  2. Wariant pisowni Picathartes Lesson, 1828.

Przypisy

edytuj
  1. a b R.B. Lowe. Some Anatomical and other Notes on the Systematic Position of the Genus Picathartes, together with some Remark on the Families Sturnidæ and Eulabetidæ. „Ibis”. 80 (2), s. 267, 1938. DOI: 10.1111/j.1474-919X.1938.tb00198.x. (ang.). 
  2. D.A. Bannerman: The Birds of Tropical West Africa: With Special Reference to Those of the Gambia, Sierra Leone, the Gold Coast and Nigeria. T. 8. London: Crown agency for the colonies, 1951, s. 465. (ang.).
  3. E. Mayr & D. Amadon. A classification of Recent birds. „American Museum novitates”. 1496, s. 18, 36, 1951. (ang.). 
  4. J.G. Wagler: Systema Avium. Cz. 1. Sttutgartiae et Tubingae: mtibus J. G. Gottae, 1827, s. 336. (łac.).
  5. J.J. Kaup: Classification der Säugethiere und Vögel. Darmstadt: C. W. Leske, 1844, s. 44. (niem.).
  6. a b R.-P. Lesson: Manuel d’ornithologie, ou description des genres et des principales espèces d’oiseaux. T. 1. Paris: Roret, 1828, s. 374. (fr.).
  7. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Rodzina: Picathartidae Lowe,PR, 1928 - sępowronki - Rockfowl (wersja: 2021-01-16), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-07-03].
  8. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Australasian robins, rockfowl, rockjumpers, Rail-babbler [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-07-03] (ang.).
  9. D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Rockfowl (Picathartidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Picathartes, DOI10.2173/bow.picath1.01 [dostęp 2023-07-03] (ang.).  
  10. The Key to Scientific Names, Galgulus [dostęp 2023-07-03].
  11. The Key to Scientific Names, Picathartes [dostęp 2023-07-03].

Bibliografia

edytuj
  • H.S. Thompson, R. Fotso. Rockfowl: the genus Picathartes. „Bulletin of the African Bird Club”. 2 (1), 1995. (ang.). 
  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).