Kukawka kalifornijska

Kukawka kalifornijska
	Geococcyx californianus
	(Lesson, 1829)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	kukułkowe
Rodzina	kukułkowate
Podrodzina	kleszczojady
Plemię	Neomorphini
Rodzaj	Geococcyx
Gatunek	kukawka kalifornijska
Synonimy
	Saurothera californiana Lesson, 1829;
	Saurothera californiana Lesson, 1829;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kukawka kalifornijska^[4], kukawka srokata (Geococcyx californianus) – gatunek dużego ptaka z rodziny kukułkowatych (Cuculidae). Występuje w południowo-zachodniej i południowo-środkowej części Stanów Zjednoczonych oraz w Meksyku. Słabo lata, większość życia spędza na ziemi, potrafi bardzo szybko biegać^[5].

Systematyka

Obecnie gatunek ten uznawany jest za monotypowy^[2]^[6]. Proponowano wyróżnienie podgatunku G. c. dromicus, który miałby obejmować populację występującą od stanu Teksas w USA do stanów Nuevo León i Veracruz w Meksyku^[2].

Morfologia

Długość ciała 50–62 cm (wraz z ogonem), rozpiętość skrzydeł 43–61 cm^[7]. Masa ciała 221–538 g^[5].

Charakterystyczną cechą są mocne nogi, których 2 palce skierowane są ku przodowi, a 2 do tyłu, co ułatwia szybkie bieganie w otwartym terenie. Ubarwienie białobrązowe. Na głowie czubek. W sezonie lęgowym^[5] za okiem niebiesko-czerwony pasek nagiej skóry^[7].

Ekologia i zachowanie

Zamieszkuje tereny pustynne i półpustynne.

Charakterystyczna jest zdolność kukawki do obniżania temperatury ciała w czasie zimnych nocy. Popada wówczas w stan odrętwienia, oszczędzając w ten sposób energię. Żyje w parach.

Rozmnażanie

Gniazdo zakłada w gęstwinie pustynnych krzewów lub w kępach kaktusów. Samiec kukawki kalifornijskiej w porze lęgowej zajmuje rewir i wabi głosem samicę. Jego „śpiew” składa się z serii „kuu-kuu”. Potem samiec przynosi partnerce pożywienie, które zjeść może jednak dopiero po parzeniu. Zazwyczaj samica składa 3–7 białych jaj, które wysiaduje przez ok. 18 dni. Sporadycznie składa jaja do gniazd innych ptaków (tzw. pasożytnictwo lęgowe), np. kruka zwyczajnego czy przedrzeźniacza północnego^[7]. Pisklęta wykluwają się stopniowo. Potomstwem opiekują się oboje rodzice. Młode opuszczają gniazdo 18–21 dni po wykluciu, choć jeszcze przez pewien czas są karmione przez rodziców (do 30–40 dni od wyklucia)^[7].

Pożywienie

Poluje na małe gryzonie, jaszczurki, węże (w tym grzechotniki), skorpiony, owady, pareczniki i ptaki. Jest bardzo zwinnym i wytrwałym myśliwym. Ponieważ niemal nie lata, zazwyczaj chwyta zdobycz na ziemi i wykorzystuje w tym celu umiejętność szybkiego biegania.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje kukawkę kalifornijską za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku^[3]. Wielkość populacji lęgowej szacuje się (2017) na 1,1 miliona osobników, z czego 62% występuje w USA, a 38% w Meksyku^[8].

Zobacz też

Struś Pędziwiatr

Przypisy

↑ Geococcyx californianus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c Greater Roadrunner (Geococcyx californianus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-11)]. (ang.).
↑ ^a ^b Geococcyx californianus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Neomorphini Shelley, 1891 (wersja: 2019-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-30].
↑ ^a ^b ^c Greater Roadrunner. Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-07-30]. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Turacos, bustards, cuckoos, mesites, sandgrouse. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-07-30]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Grisham, E.: Geococcyx californianus greater roadrunner. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. 2005. [dostęp 2020-07-30]. (ang.).
↑ Greater Roadrunner. Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-07-30]. (ang.).

Bibliografia

Encyklopedia zwierząt od A do Z Warszawa 1999

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i materiały multimedialne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Geococcyx californianus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] Greater Roadrunner (Geococcyx californianus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-11)]. (ang.).

[iucn-3] Geococcyx californianus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Neomorphini Shelley, 1891 (wersja: 2019-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-30].

[aabid-5] Greater Roadrunner. Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-07-30]. (ang.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Turacos, bustards, cuckoos, mesites, sandgrouse. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-07-30]. (ang.).

[adw-7] Grisham, E.: Geococcyx californianus greater roadrunner. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. 2005. [dostęp 2020-07-30]. (ang.).

[aablh-8] Greater Roadrunner. Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-07-30]. (ang.).

[4]

[5]

[1]

[2]

[3]

[6]

[7]

[8]