Sąd Apelacyjny w Krakowie

sąd w Polsce

Sąd Apelacyjny w Krakowie – jeden z jedenastu i jednocześnie najstarszy sąd apelacyjny w Polsce, powołany w 1856 roku[1].

Sąd Apelacyjny w Krakowie
Ilustracja
Sąd Apelacyjny, 2011
Państwo

 Polska

Dziedzina

Sądy powszechne

Prezes

vacat

Adres

ul. Przy Rondzie 3,
31-547 Kraków

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Sąd Apelacyjny w Krakowie”
50,06505°N 19,96201°E/50,065050 19,962010
Strona internetowa

Status prawny

edytuj

Sąd apelacyjny jest państwową jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Wszystko zaczęło się od uchwalonej przez Sejm w 1990 roku Ustawy z dnia 13 lipca o powołaniu sądów apelacyjnych oraz o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks postępowania karnego, o Sądzie Najwyższym, o Naczelnym Sądzie Administracyjnym i o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. z 1990 r. nr 53, poz. 306), której art. 1 ust. 1 brzmi: „Powołuje się sądy apelacyjne jako sądy powszechne”.

Obszar właściwości:[2]

Struktury organizacyjne

edytuj

Sądy apelacyjne funkcjonują w strukturach sądów powszechnych, które rozstrzygają w drugiej instancji środki odwoławcze od orzeczeń okręgowych sądów, które wydawane są w pierwszej instancji.

Dotyczy to spraw z zakresu:

  • prawa cywilnego – również gospodarczego, rodzinnego i opiekuńczego przez Wydział I Cywilny,
  • prawa karnego – przez Wydział II Karny,
  • prawa pracy i ubezpieczeń społecznych – przez Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych,
  • sprawowanie nadzoru nad działaniem administracyjnym powszechnych sądów, działalnością notariuszy i organów notarialnego samorządu, działalnością komorników.

W Sądzie Apelacyjnym w Rzeszowie utworzono następujący wydziały:

  • Wydział I Cywilny.
  • Wydział II Karny.
  • Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.
  • Wydział IV Wizytacji.

Historia

edytuj

W 1815 roku w Wolnym Mieście Krakowie powołano Sąd Apelacyjny[3]. W 1854 roku w Krakowie utworzono Wyższy Sąd Krajowy dla Zachodniej Galicji, któremu podlegały sądy obwodowe w: Jaśle, Nowym Sączu, Rzeszowie, Tarnowie, Wadowicach. Prezesami sądu byli: Paul Sonntag (1856–1863), Emanuel Heinrich Komers-Lindenbach (1864–1865), Theodor Christiani-Kronwald (1866–1867), Wiktor Kopff (1868–1871), Wacław Budwiński (1872–1879), Fryderyk Dargun (1880–1886), Ignacy Zborowski (1887–1898), Maciej Czyszczan (1899–1904), Witold Hausner (od 1905)[4].

1 stycznia 1919 roku sądownictwo w Galicji zostało przejęte przez Polskę. W 1919 roku zmieniono nazwę sądu na Sąd Apelacyjny w Krakowie, któremu podlegały sądy okręgowe w: Jaśle, Krakowie, Nowym Sączu, Rzeszowie, Tarnowie, Wadowicach i od 1934 roku w Kielcach. Prezesami Sądu Apelacyjnego byli: Władysław Wolter (do 1928), Adam Strawiński (od 1928), Franciszek Parylewicz (od 1932), Kazimierz Rudnicki (od 1936), Bronisław Sawicki (od 1936)[5]. Podczas II wojny światowej Sąd Apelacyjny działał pod kontrolą władz niemieckich, a prezesem był Karol Gniewosz[6].

W 1944 roku ustanowiono tymczasową siedzibę dla Sądu Apelacyjnego w Krakowie-Rzeszowie. W marcu 1945 roku przywrócono siedzibę sądu w Krakowie. Prezesami sądu byli: Karol Gniewosz, Kazimierz Rudnicki (1946–1950). 1 stycznia 1951 roku Sąd Apelacyjny został przekształcony w Sąd Wojewódzki w Krakowie[7].

1 października 1990 roku powołano Sad Apelacyjny w Krakowie[8]. Od 1990 Sąd Apelacyjny w Krakowie wydaje biuletyn „Krakowskie Zeszyty Sądowe”.

Prezesi Sądu Apelacyjnego:
1990–1996. Elżbieta Sadzik.
1996–2000. Zbigniew luberda.
2000–2006. Włodzimierz Baran.
2006–2012. Andrzej Struzik.
2012–2016. Krzysztof Sobierajski.
2023–2024. Zygmunt Drożdżejko[9]

Znani sędziowie

edytuj

Przypisy

edytuj