Ryszard Kalisz
Ryszard Roman Kalisz (ur. 26 lutego 1957 w Warszawie) – polski prawnik i polityk, adwokat. Poseł na Sejm IV, V, VI i VII kadencji, w latach 1998–2000 pełniący obowiązki szefa Kancelarii Prezydenta RP, w latach 2004–2005 minister spraw wewnętrznych i administracji, od 2024 członek Państwowej Komisji Wyborczej.
 Ryszard Kalisz (2013) | |
| Pełne imię i nazwisko |
Ryszard Roman Kalisz |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
26 lutego 1957 |
| Minister spraw wewnętrznych i administracji | |
| Okres |
od 2 maja 2004 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik |
Jerzy Szmajdziński (p.o.) |
| Następca | |
| Szef Kancelarii Prezydenta RP (p.o.) | |
| Okres |
od 1 listopada 1998 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujSyn Andrzeja[1] i Izabelli[2][3]; jego ojciec pracował jako adwokat[4].
W 1978 wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[5][6], wcześniej działał w Socjalistycznym Związku Studentów Polskich, w którym pełnił funkcję wiceprzewodniczącego głównej komisji rewizyjnej. W 1980 ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, odbył aplikację sądową (1981–1983), a następnie adwokacką (1984–1987). Przebywał także na stażu w Zurychu (1985). W 1987 zaczął praktykować jako adwokat.
W 1990 przystąpił do Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej. Od 1993 do 1996 był zastępcą przewodniczącego Trybunału Stanu, następnie przedstawicielem prezydenta w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego. W latach 1997–2000 pełnił funkcję sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta RP[7], od 1998 do 2000 był p.o. szefa KPRP[8]. W 2000 kierował kampanią wyborczą ubiegającego się o reelekcję Aleksandra Kwaśniewskiego. Od 2000 zasiadał w Radzie Bezpieczeństwa Narodowego.
W 1999 należał do grona założycieli partii Sojusz Lewicy Demokratycznej, został także wybrany do zarządu krajowego. W wyborach w 2001 po raz pierwszy uzyskał mandat poselski z okręgu warszawskiego. Objął funkcję przewodniczącego Komisji Ustawodawczej. Przewodniczył także Polsko-Niemieckiej Grupie Parlamentarnej, a w 2003 był krótko członkiem komisji śledczej do zbadania tzw. afery Rywina (zastąpiła go w komisji Anita Błochowiak).
Był obserwatorem w Parlamencie Europejskim V kadencji, a 1 maja 2004 formalnie wykonywał mandat eurodeputowanego[9]. Następnego dnia został powołany na stanowisko ministra spraw wewnętrznych i administracji w rządzie Marka Belki. W maju 2005 podał się do dymisji m.in. w związku z informacjami prasowymi na temat rzekomych powiązań oficerów Komendy Głównej Policji z mafią. Dymisja nie została przyjęta przez premiera Marka Belkę[10][11].
Był członkiem komitetu wyborczego Włodzimierza Cimoszewicza w wyborach prezydenckich w 2005. W wyborach parlamentarnych w 2005 ponownie został wybrany z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej (zdobywając największą liczbę głosów spośród wszystkich kandydatów SLD).
Pod koniec listopada 2005 prezydent Aleksander Kwaśniewski wszczął procedurę o ułaskawienie w stosunku do Ryszarda Kalisza, który został uznany winnym pomówienia. Proces karny dotyczył jego wypowiedzi związanej z zajściami na wiecu wyborczym Aleksandra Kwaśniewskiego w 2000 w Białymstoku. Radny Jacek Żalek uznał, że Ryszard Kalisz naruszył jego dobre imię, pomawiając go o zorganizowanie i kierowanie uzbrojoną w noże i gazy obezwładniające grupą mężczyzn zakłócających wiec Aleksandra Kwaśniewskiego[12]. Postępowanie w sprawie z prywatnego oskarżenia Jacka Żalka przeciwko Ryszardowi Kaliszowi zostało warunkowo umorzone w październiku 2005, orzeczono też zadośćuczynienie[13].
W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz trzeci uzyskał mandat poselski, kandydując z listy koalicji Lewica i Demokraci i otrzymując 37 623 głosy. 11 stycznia 2008 został wybrany na przewodniczącego Komisji śledczej do zbadania okoliczności śmierci Barbary Blidy (funkcjonującej do sierpnia 2011). 22 kwietnia 2008 zasiadł w klubie Lewica (we wrześniu 2010 przemianowanym na klub SLD). Od czerwca tego samego roku zasiadał w zarządzie krajowym SLD. Utracił tę funkcję w październiku 2010, nie uzyskując wotum zaufania na partyjnej konwencji. W wyborach parlamentarnych w 2011 po raz czwarty uzyskał mandat posła, kandydując z 1. miejsca listy okręgowej SLD i zdobywając w okręgu Warszawa I 53 451 głosów, co stanowiło 5,25% głosów oddanych w tym okręgu[14].
Ubiegał się o funkcję przewodniczącego klubu poselskiego SLD, przegrywając z Leszkiem Millerem. W 2012 powrócił w skład zarządu krajowego partii. Z powodu kontaktów z ruchem Europa Plus (związanym z Aleksandrem Kwaśniewskim i Ruchem Palikota) w marcu 2013 został zawieszony w prawach członka SLD[15], a w kwietniu tego samego roku wykluczony z partii[16]. Zrezygnował z członkostwa w klubie poselskim SLD, a następnie stanął na czele powołanego przez siebie stowarzyszenia Dom Wszystkich Polska, współpracującego z Europą Plus. Został także członkiem rady programowej fundacji zielonej polityki Zielony Instytut[17].
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 Ryszard Kalisz kandydował z listy Europy Plus w okręgu warszawskim[18], jednak koalicja nie uzyskała mandatów i po wyborach przestała istnieć. Zapowiadał powołanie partii na bazie DWP[19][20], do czego ostatecznie nie doszło. W wyborach samorządowych w 2014 jego ugrupowanie uczestniczyło w koalicji SLD Lewica Razem. W 2015 Ryszard Kalisz nie kandydował w kolejnych wyborach parlamentarnych. W grudniu 2023 z rekomendacji KP Lewicy Sejm X kadencji wybrał go w skład Państwowej Komisji Wyborczej[21]. Prezydent Andrzej Duda powołał go na tę funkcję w marcu 2024[22].
Życie prywatne
edytujBył żonaty z Anną Żur-Kalisz; małżeństwo zakończyło się rozwodem[23]. W 2015 zawarł związek małżeński z Dominiką Lis[24]. Ma dwóch synów: Ignacego i Fryderyka[25].
Publikacje
edytuj- Z prawa na lewo (współautor Krzysztof Kotowski), Wydawnictwo Buchmann, Warszawa 2012, ISBN 978-83-7670-588-0.
- Ryszard i kobiety, G+J Gruner + Jahr Polska, Warszawa 2013, ISBN 978-83-7778-324-5.
- Ryszard i Polska. Dlaczego jest, jak jest, Edipresse Książki, Warszawa 2016, ISBN 978-83-7945-273-6.
Odznaczenia
edytuj- Order Zasługi Republiki Włoskiej I klasy (2000)[26]
- Złoty Krzyż Zasługi (1997)[27]
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005)[28]
Odwołania w kulturze
edytujDo postaci Ryszarda Kalisza odwołała się Dorota Masłowska w piosence „Ryszard” z płyty Społeczeństwo jest niemiłe z 2014[29].
Przypisy
edytuj- ↑ Dane osoby z katalogu osób „rozpracowywanych”. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-10-13].
- ↑ Izabella Kalisz, matka Ryszarda Kalisza, nie żyje. radiozet.pl, 7 marca 2019. [dostęp 2019-10-13].
- ↑ Izabella Kalisz. wyborcza.pl, 8 marca 2019. [dostęp 2019-10-13].
- ↑ „Wychowałem się na podwórku” – Tajemnice Ryszarda Kalisza. wp.pl, 30 kwietnia 2013. [dostęp 2019-10-13].
- ↑ Nota biograficzna na portalu money.pl. [dostęp 2010-09-28].
- ↑ Ryszard Kalisz prawnikiem prezydenta?. prawo.pl, 15 sierpnia 2010. [dostęp 2019-10-13].
- ↑ Nota biograficzna na stronie prywatnej. [dostęp 2011-07-09].
- ↑ Kierownictwo KPRP za prezydentury Aleksandra Kwaśniewskiego. prezydent.pl. [dostęp 2024-06-13].
- ↑ Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2021-02-10].
- ↑ Kalisz podał się do dymisji, premier jej nie przyjmie. wp.pl, 23 maja 2005. [dostęp 2011-02-26].
- ↑ Kalisz rezygnuje, w resorcie chaos. rp.pl, 24 maja 2005. [dostęp 2011-02-26].
- ↑ Jacek Żalek przeciw Ryszardowi Kaliszowi o pomówienie. gazeta.pl, 4 marca 2004. [dostęp 2010-09-28].
- ↑ Akta sprawy Ryszarda Kalisza krążą między sądami. wp.pl, 1 grudnia 2005. [dostęp 2010-09-28].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2011-11-08].
- ↑ Kalisz zawieszony przez SLD. „Miażdżącą przewagą głosów”. tvn24.pl, 6 marca 2013. [dostęp 2013-04-08].
- ↑ Ryszard Kalisz wyrzucony z SLD. wprost.pl, 8 kwietnia 2013. [dostęp 2013-04-08].
- ↑ Informacje na stronie Zielonego Instytutu. [dostęp 2015-01-20].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2014-06-21].
- ↑ Andrzej Stankiewicz: Europa Plus minus pieniądze na kampanie. rp.pl, 21 stycznia 2014. [dostęp 2014-06-21].
- ↑ Kalisz zapowiada powstanie partii. Dom Wszystkich Polska?. tvn24.pl, 28 czerwca 2014. [dostęp 2014-12-07].
- ↑ Sejm wskazał siedmiu członków Państwowej Komisji Wyborczej. Wśród nich Ryszard Kalisz. tvn24.pl, 21 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-22].
- ↑ Prezydent Andrzej Duda powołał nowych członków PKW. rp.pl, 6 marca 2024. [dostęp 2024-03-07].
- ↑ Kalisz się rozwodzi!. fakt.pl, 5 listopada 2009. [dostęp 2023-07-02].
- ↑ Ryszard Kalisz poślubił prawniczkę Dominikę Lis. dziennik.pl, 9 marca 2015. [dostęp 2015-03-09].
- ↑ Ryszard Kalisz na rodzinnych wakacjach. o2.pl, 16 sierpnia 2018. [dostęp 2023-07-02].
- ↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 14 marca 2000. [dostęp 2010-09-28]. (wł.).
- ↑ M.P. z 1997 r. nr 42, poz. 425.
- ↑ Agnieszka Hamelusz: Gloria Artis dla Komendanta Stołecznego Policji. naszemiasto.pl, 29 września 2005. [dostęp 2012-12-10].
- ↑ Agnieszka Kowalska: Córka Rydzyka śpiewa własne piosenki, czyli Dorota Masłowska nagrała płytę (ROZMOWA). wyborcza.pl, 21 lutego 2014. [dostęp 2020-05-16].
Bibliografia
edytuj- Strona sejmowa posła VII kadencji. [dostęp 2012-04-10].