Ryszard Gołębiewski
Ryszard Gołębiewski (ur. 1893 w Białymstoku, zm. 1968 w Szczecinie) – polski urzędnik i ekonomista, oficer Armii Krajowej i uczestnik konspiracji w czasie II wojny światowej, od 3 do 7 sierpnia 1944 prezydent Białegostoku.
| Data i miejsce urodzenia |
1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1968 |
| Prezydent Białegostoku | |
| Okres |
od 2/3 sierpnia 1944 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik |
Seweryn Nowakowski (do 1939) |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujOkoło 1912 wyjechał z rodziną do Kijowa, gdzie ukończył studia ekonomiczne w Instytucie Handlowym. Walczył w wojnie domowej i wojnie polsko-bolszewkickiej, kilkukrotnie więziony. Od 1920 do 1939 pracował jako kierownik jednego z wydziałów urzędu miejskiego w Białymstoku, kandydował bez powodzenia na prezydenta miasta[1]. W 1939 uczestniczył w kampanii wrześniowej, po której trafił do niemieckiej niewoli, z której następnie uciekł. Wstąpił do Armii Krajowej na Białostocczyźnie pod pseudonimem „Andrzej II”, doszedł do rangi kapitana. Pod koniec lipca 1944 wysłany przez AK na rozmowy z przedstawicielami Armii Czerwonej. Od 2/3 do 7/8 sierpnia 1944 pełnił funkcję prezydenta Białegostoku z polecenia rządu londyńskiego (wydał je Józef Przybyszewski ps. „Grzymała”, wojewoda z poparciem rządu podziemnego). W Białymstoku, krótko po wyzwoleniu funkcjonowały wówczas trzy konkurujące ze sobą ośrodki władzy. Gołębiewski zdążył powołać zastępców i zaczął organizować wydziały urzędu. Już 8 sierpnia został aresztowany przez NKWD, po czym do 1947 przebywał w więzieniu w Charkowie i obozie w Diagilewie koło Riazania. W 1947 powrócił do Białegostoku, następnie z obawy przed służbami bezpieczeństwa przeniósł się do Szczecina wraz z matką i pracował jako urzędnik. Został pochowany w tym mieście[2].
Odznaczenia i upamiętnienie
edytujZa działalność w konspiracji odznaczony Brązowym i Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami[2]. W 2017 jego postać upamiętniono okolicznościową tablicą na budynku białostockiego urzędu miasta[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Julita Januszkiewicz: Odkrywamy Białystok. Ryszard Gołębiewski był prezydentem tylko tydzień. Zasługuje na naszą pamięć. poranny.pl, 7 kwietnia 2017. [dostęp 2024-10-07].
- ↑ a b Objął funkcję prezydenta miasta, po tygodniu aresztowało go NKWD. „Zasługuje na naszą pamięć i szacunek”. tvn24.pl, 29 lipca 2023. [dostęp 2024-10-07].
- ↑ W Białymstoku będzie tablica upamiętniająca prezydenta miasta z 1944 r.. dzieje.pl, 27 marca 2017. [dostęp 2024-10-07].