Rudolph Minkowski
Rudolph Leo Bernhard Minkowski (ur. 28 maja 1895 w Strasburgu[1], zm. 4 stycznia 1976 w Berkeley[1]) – amerykański astronom pochodzenia niemieckiego-żydowskiego[1].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Uczelnia |
Uniwersytet w Getyndze, Uniwersytet Hamburski, Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley |
| Odkryte planetoidy: 1 | |
|---|---|
| (1620) Geographos[i] | 14 września 1951 |
| |
Życiorys
edytujBył synem Oskara Minkowskiego i bratankiem Hermanna Minkowskiego. Uczył się w gimnazjach w Kolonii, Greifswaldzie i Wrocławiu[1]. Od dzieciństwa interesował się astronomią[1]. W 1913 roku rozpoczął studia na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Wrocławskiego, ale przerwał je z powodu wybuchu I wojny światowej, w czasie której służył w armii niemieckiej[1]. Po wojnie kontynuował studia, uzyskując tytułu doktora w 1921 u Rudolfa Ladenburga[2].
Po doktoracie pracował na uczelniach w Getyndze (z Maksem Bornem i Jamesem Franckiem) i Hamburgu (privatdozent od 1926)[1]. W 1926 ożenił się z Luise David, córką sędziego[1][3]. W Getyndze i początkowo w Hamburgu pracował nad fizyką atomową i widmami spektralnymi, by potem zająć się astronomią[1].
W obserwatorium hamburskim poznał swego długoletniego przyjaciela Waltera Baadego oraz Bernharda Schmidta, którego konstrukcje teleskopów potem wykorzystywał[1]. W 1930 został profesorem Uniwersytetu Hamburskiego[2]. Po dojściu Hitlera do władzy, stracił ze względu na żydowskie pochodzenie stanowisko profesora i w 1935 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych razem z żoną i dziećmi, Evą i Hermannem[1]. Tam od lipca 1935[2] pracował razem z Baadem[1] w Mount Wilson Observatory[4]. W 1940 otrzymał obywatelstwo USA[2]. Uczestniczył w przygotowywaniu obserwatorium Palomar[1]. Kierował projektem Palomar Observatory Sky Survey, który tworzył atlas fotograficzny północnego nieba z wykorzystaniem teleskopów Schmidta[1].
Krótko przed przejściem na emeryturę odkrył w 1960 największe znane wówczas (do 1975) przesunięcie ku czerwieni w galaktyce 3C 295[4][5]. Po przejściu na emeryturę w latach 1961–1965 pracował na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley[4]. Gościnnie wykładał także na University of Wisconsin-Madison[1].
Prowadził badania pozostałości supernowych, zwłaszcza ich widm spektralnych. Razem z Baadem podzielił je dwa nowe typy: typ 1 i 2. Zidentyfikowali optycznie źródła szeregu sygnałów radiowych, m.in. galaktyki Cygnus A, Perseus A oraz pozostałości supernowych Cassiopeia A, Puppis A[4].
Odkrył mgławicę planetarną Minkowski 2-9. W 1942 odnalazł gwiazdę centralną mgławicy Kraba[4][5]. W 1950 odkrył kometę nieokresową C/1950 K1 (Minkowski)[6], a w 1951 współodkrył (wraz z Albertem Wilsonem) planetoidę (1620) Geographos[7].
Wyróżnienia i upamiętnienie
edytujW 1957 został wybrany do National Academy of Sciences[1][5]. W 1961 został uhonorowany Złotym Medalem Catherine Wolfe Bruce[1][4]. W 1968 z okazji stulecia uniwersytetu Berkeley przyznano mu doktorat honoris causa uczelni[1].
Krater Minkowski na Księżycu upamiętnia Rudolfa i Hermanna Minkowskich[8]. Na cześć Rudolfa – poza mgławicą Minkowski 2-9 – nazwana została także planetoida (11770) Rudominkowski[4] oraz tak zwany obiekt Minkowskiego w sąsiedztwie galaktyki NGC 541[9]. Jego nazwiskiem bywa także określana mgławica Minkowski 92, znana także jako IRAS 19343+2926 lub ślad buta (ang. Footprint Nebula).
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Donald E. Osterbrock, Rudolph Minkowski 1895—1976, National Academy of Sciences, 1983 (ang.).
- ↑ a b c d Seth B. Nicholson, AWARD OF THE BRUCE GOLD MEDAL TO DR. RUDOLPH MINKOWSKI, „Publications of the Astronomical Society of the Pacific”, 73 (431), 1961, DOI: 10.1086/127627 (ang.).
- ↑ Minkowscy mieli razem trójkę dzieci: Evę, Hermanna i Thomasa.
- ↑ a b c d e f g Rudolph Leo Bernhard Minkowski. Department of Physics & Astronomy at Sonoma State University, 2021-06-17. [dostęp 2022-07-17]. (ang.).
- ↑ a b c Leonard V. Kuhi. Rudolph L. Minkowski. „Physics Today”, 1976-03. DOI: 10.1063/1.3023389. [dostęp 2022-07-17]. (ang.).
- ↑ C/1950 K1 (Minkowski) w bazie Minor Planet Center (ang.)
- ↑ (1620) Geographos w bazie Minor Planet Center (ang.)
- ↑ Minkowski on Moon. [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA. [dostęp 2016-08-18]. (ang.).
- ↑ Gijs A. Verdoes Kleijn, Stefi A. Baum, P. Tim de Zeeuw, Chris P. O'Dea. Hubble Space Telescope Observations of Nearby Radio-Loud Early-Type Galaxies. „The Astronomical Journal”. 118 (6), s. 2592–2617, grudzień 1999. DOI: 10.1086/301135. arXiv:astro-ph/9909256. Bibcode: 1999AJ....118.2592V. (ang.).