Ruda (gmina w województwie białostockim)
Ruda (podczas I wojny światowej gmina Tajno) – dawna gmina wiejska istniejąca w dwóch fazach w XIX wieku, do 1954 roku[2] w woj. białostockim (obecnie w woj. podlaskim). Nazwa gminy pochodzi od wsi Ruda, jednakże siedzibą władz gminy były Przechody[3].
| gmina wiejska | |||
| 1867-1868, 1874-1916 i 1919–1954[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1919–39: białostockie | ||
| Powiat |
1919–48: szczuczyński | ||
| Data powstania |
1 stycznia 1867 | ||
| Data likwidacji |
29 września 1954 | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Za Królestwa Polskiego gmina Ruda należała do powiatu szczuczyńskiego w guberni łomżyńskiej[4]. W 1868 roku została połączona z gminą Pruska w nową gminę Pruska-Ruda[5]. Gminę reaktywowano ponownie w 1870 roku w związku z restytucją odrębności gmin Ruda i Pruska[6]. Przez krótki czas, podczas I wojny światowej jednostka nazywała się gmina Tajno[7]. Władze polskie nie uznały jednak Stanisławowa za miasto w 1919 roku[8].
W okresie międzywojennym gmina Ruda należała do powiatu szczuczyńskiego w woj. białostockim. Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 12 marca 1948 roku powiat szczuczyński przemianowano na powiat grajewski[9]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 10 gromad[10].
Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[11]. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[12], lecz z obszaru dawnych gmin Ruda i Bogusze (oraz z obszaru zniesionej w 1976 roku gminy Białaszewo) powstała gmina Grajewo.
Przypisy
edytuj- ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. białostockiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Do 28 września 1954 roku
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
- ↑ Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
- ↑ Powiat szczuczyński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 864.
- ↑ Stan szkolnictwa powszechnego w grudniu 1917 r. na terytorjum obu byłych jeneralnych gubernatorstw: Warszawskiego i Lubelskiego
- ↑ Dz.U. z 1919 r. nr 13, poz. 140
- ↑ Dz.U. z 1948 r. nr 12, poz. 97
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312