Royal Exchange
Royal Exchange (z ang. „Giełda Królewska”) – XIX-wieczny klasycystyczny budynek w londyńskim City, dawniej mieszczący giełdę towarowo-finansową, która stanowiła komercyjne centrum Londynu. Współcześnie w budynku znajduje się luksusowa galeria handlowa.
 Zachodnie wejście do Royal Exchange | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Bank, City of London, EC3V 3LR |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Ukończenie budowy |
1844 |
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii  | |
Położenie na mapie Anglii  | |
Położenie na mapie Wielkiego Londynu  | |
Położenie na mapie City of London  | |
 51°30′49″N 0°05′14″W/51,513611 -0,087222
| |
| Strona internetowa | |
Budynek położony jest u zbiegu ulic Cornhill i Threadneedle Street, z głównym wejściem wychodzącym na skrzyżowanie Bank. W bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się gmach Banku Anglii[1].
Historia
edytujGiełda mieściła się w tym miejscu od 1571 roku, wzorowana na podobnym obiekcie w Antwerpii. Założona została z inicjatywy kupca Thomasa Greshama i oficjalnie otwarta przez królową Elżbietę I, która nadała jej prawo do posługiwania się tytułem „giełdy królewskiej”. Pierwotny budynek spłonął podczas wielkiego pożaru Londynu w 1666 roku. W 1669 roku w tym samym miejscu wzniesiono nowy budynek giełdy, ten również został zniszczony w pożarze w 1838 roku. Trzeci i obecny budynek zaprojektowany został przez Williama Tite'a i otwarty w 1844 roku przez królową Wiktorię[2].
Działalność giełdy zawieszona została w 1939 roku, wkrótce po wybuchu II wojny światowej. W 1941 roku budynek doznał uszkodzeń podczas niemieckich nalotów. Po zakończeniu wojny handlowcy nie wrócili do budynku, który popadł w częściową ruinę. W latach 1953–1959 na wewnętrznym dziedzińcu działał Mermaid Theatre. W latach 80. XX wieku przeprowadzono wymianę dachu i dobudowano dwie kondygnacje przeznaczone pod pomieszczenia biurowe. W budynku mieściła się wówczas giełda London International Financial Futures Exchange. W 2001 roku dokonano gruntownej modernizacji budowli, przystosowując ją do funkcji centrum handlowego[2].
W 1950 roku gmach wpisany został do rejestru zabytków jako obiekt klasy I[3].
Architektura
edytujBudynek rozplanowany jest wokół prostokątnego dziedzińca z arkadami, do 1880 roku otwartego[4], następnie pod szklanym dachem. Wzniesiony w stylu klasycznym, z wykorzystaniem wapienia portlandzkiego. Od strony zachodniej wejście zdobi portyk z ośmioma kolumnami. Nad wejściem wschodnim wieża zwieńczona kopułą. Budynek liczył początkowo dwie kondygnacje z wydzielonymi półpiętrami[1][3], w latach 80. XX wieku dobudowano dwie kolejne[2].
-
Pierwszy budynek Royal Exchange, rycina z XVII wieku -
Widok z góry, od strony wschodniej -
Wewnętrzny dziedziniec -
Royal Exchange w 2015 roku. Z lewej gmach Banku Anglii, w tle wieżowiec 122 Leadenhall Street (tzw. Cheesegrater)
.jpg)
.jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Laura Reynolds: The 350 Year Old Shopping Mall That's Still Going Strong. Londonist. [dostęp 2019-04-06]. (ang.).
- ↑ a b c Heritage. The Royal Exchange. [dostęp 2019-04-06]. (ang.).
- ↑ a b Royal Exchange. Historic England. [dostęp 2019-04-06]. (ang.).
- ↑ Edward Jones, Christopher Woodward: A guide to the architecture of London. Phoenix Illustrated, 1997, s. 287. ISBN 978-0-7538-0162-8. (ang.).