Ricardo Martinelli
Ricardo Alberto Martinelli Berrocal (ur. 11 marca 1952 w Panamie) – panamski polityk i biznesmen, minister ds. Kanału Panamskiego (1998–2003)[1]. Prezydent Panamy od 1 lipca 2009 do 30 czerwca 2014.
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Prezydent Panamy | |
| Okres |
od 1 lipca 2009 |
| Przynależność polityczna |
Demokratyczna Zmiana (CD) |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
_-_ribbon_bar.png){kind=small}  _-_ribbon_bar.gif){kind=small} 
| |
Życie prywatne
edytujRicardo Martinelli jest synem Ricarda Martinelli Pardiniego oraz Glorii Berrocal. Ukończył szkołę średnią w Staunton Military Academy w Staunton w stanie Wirginia w USA, a następnie studia magisterskie w dziedzinie marketingu i administracji biznesowej na University of Arkansas w USA oraz studia MBA w INCAE Business School w San José w Kostaryce. Martinelli jest żonaty z Martą Linares, ma troje dzieci[2].
Po studiach pracował przez pewien czas w Citibank w Panamie. Następnie rozpoczął własną działalność w biznesie. Założył i został właścicielem Importadora Ricamar S.A., właściciela największej panamskiej sieci supermarketów Súper 99 (i jednocześnie największej firmy prywatnej w kraju) oraz kilku innych mniejszych spółek[2].
Kariera polityczna
edytujW czasie prezydentury Ernesta Pérez Balladaresa (1994-1999), Ricardo Martinelli od września 1994 do lipca 1996 zajmował stanowisko dyrektora służby socjalnej. 20 maja 1998 założył własną partię polityczną, Demokratyczna Zmiana (Cambio Democrático), zostając także jej liderem.
W czasie prezydentury Mireyi Moscoso (1999-2004), od września 1999 do stycznia 2003 pełnił funkcję przewodniczącego rady dyrektorów Kanału Panamskiego oraz ministra do spraw kanału. W maju 2004 wystartował w wyborach prezydenckich jako kandydat partii Demokratyczna Zmiana i zajął czwarte miejsce z wynikiem 5,3% głosów[3].
W październiku 2004 Martinelli założył Fundación Ricardo Martinelli, której jest głównym darczyńcą i która przekazała ponad 5 tysięcy stypendiów biednym uczniom, osiągającym najlepsze wyniki w nauce[4].
Ricardo Martinelli był liderem opozycji przeciw rządowi prezydenta Martína Torrijosa. W 2008 ogłosił swój udział w wyborach prezydenckich w maju 2009. W lutym 2009 doprowadził do zjednoczenia opozycji w walce wyborczej przeciw rządzącej Rewolucyjnej Partii Demokratycznej (PRD). Z wyścigu prezydenckiego zrezygnował wówczas Juan Carlos Varela z Partido Panameñista, udzielając poparcia Martinelliemu i zostając kandydatem na urząd wiceprezydenta u jego boku[5].
W czasie swej kampanii wyborczej, na którą z własnych środków wydał 35 mln USD, obiecywał walkę z korupcją polityczną i przestępczością zorganizowaną. Jego hasło wyborcze brzmiało: „Prawdziwe zmiany”[6]. W ostatnich sondażach przewdyborczych był zdecydowanym faworytem wyborów[3].
W wyborach prezydenckich 3 maja 2009 Martinelli pokonał kandydatkę rządzącej, lewicowej Rewolucyjnej Partii Demokratycznej (PRD), Balbinę Herrerę, zdobywając niecałe 61% głosów poparacia[7]. W swoim zwycięskim przemówieniu zapowiedział „zmianę kraju, tak by dysponował dobrym systemem opieki zdrowotnej, dobrą edukacją, dobrym systemem transportowym oraz dobrym systemem bezpieczeństwa”. Stwierdził, iż nie można kontynuować sytuacji, że 40% Panamczyków żyje w biedzie[3].
1 lipca 2009 Ricardo Martinelli został zaprzysiężony na stanowisku prezydenta. W swoim pierwszym przemówieniu zobowiązał się do kontynuowania walki z handlem narkotyków w regionie oraz do wzmocnienia bezpieczeństwa w kraju. Zapowiedział zmniejszenie rządowego budżetu, lecz jednocześnie podwyżki dla pracowników sektora publicznego[8].
Ricardo Martinelli został skazany w 2024 roku na dziesięć lat więzienia za sprzeniewierzenie środków publicznych i pranie brudnych pieniędzy, co uniemożliwiło mu start w wyborach prezydenckich w maju tegoż roku[9]. Nikaraguańskie ministerstwo spraw zagranicznych ogłosiło, że udzieliło Martinelliemu azylu w swojej ambasadzie w Panamie oraz wezwało panamski rząd do zezwolenia na jego wyjazd do Nikaragui[10].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Wielki ze Złotą Gwiazdą Orderu Joségo Cecilio del Valle (2013, Honduras)[11]
- Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (2013, Portugalia)[12]
- Wielka Wstęga Orderu Lśniącego Jadeitu (2010, Republika Chińska)[13]
- Krzyż Wielki Orderu Sacro Militare Costantiniano di San Giorgio
Przypisy
edytuj- ↑ BIOGRAFIA: Ricardo Martinelli - TuPolitica.com [online], 22 stycznia 2009 [dostęp 2024-05-26] (hiszp.).
- ↑ a b „¿Quién es Ricardo Martinelli Berrocal?”, Strona oficjalna.
- ↑ a b c „Tycoon elected Panama president”, BBC News, 4 maja 2009.
- ↑ Strona Fundacji Ricarda Martinelli.
- ↑ „Martinelli seeks to defeat Herrera”, Angus reid Global Monitor.
- ↑ „Właściciel sieci supermarketów wygrał wybory prezydenckie”, gazeta.pl, 4 maja 2009.
- ↑ „Opposition candidate wins Panama presidential elections”, People’s Daily Online, 4 maja 2009.
- ↑ Supermarket tycoon sworn in as Panama president. CNN.com, 1 lipca 2009. [dostęp 2009-07-02]. (ang.).
- ↑ Panama Supreme Court lets ex-President Martinelli's sentence stand, likely ending his reelection bid [online], AP News, 2 lutego 2024 [dostęp 2024-05-26] (ang.).
- ↑ Panama ex-President Ricardo Martinelli receives political asylum from Nicaragua [online], AP News, 7 lutego 2024 [dostęp 2024-05-26] (ang.).
- ↑ Lobo condecora a Ricardo Martinelli, „La Prensa” (hiszp.) [dostęp 2014-02-17]
- ↑ Ordens Honoríficas Portuguesas – Cidadāos Estrangeiros com Ordens Portuguesas (port.) [dostęp 2014-02-17]
- ↑ Office of the President • Republic of China (Taiwan) – Orders and decorations bestowed by President Ma (ang.) [dostęp 2012-10-01].