Order Infanta Henryka
Order Infanta Henryka[a] (port. Ordem do Infante Dom Henrique) – portugalskie odznaczenie państwowe ustanowione w 1960, nadawane za wybitne zasługi dla Portugalii i jej kultury[1].
.jpg) Awers insygniów Krzyża Wielkiego | |
 Baretka Wielkiego Łańcucha | |
 Baretka Krzyża Wielkiego | |
 Baretka Wielkiego Oficera | |
 Baretka Komandora | |
 Baretka Oficera | |
 Baretka Kawalera | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Dewiza |
TALANT DE BIĒ FAIRE |
| Kruszec | |
Historia i zasady nadawania
edytujOrder został ustanowiony 2 czerwca 1960 dla upamiętnienia 500. rocznicy śmierci Henryka Żeglarza – księcia Viseu. Jest przyznawany Portugalczykom oraz cudzoziemcom, a także instytucjom „za wybitne zasługi dla Portugalii – oddane w kraju lub za granicą – oraz dokonania w zakresie promocji portugalskiej kultury i wiedzy o kraju, jego historii i znaczeniu”[2]. Statut orderu był nieznacznie modyfikowany w 1962 i 1980. Nadającym odznaczenie jest urzędujący prezydent państwa, będący ex officio (z urzędu) Wielkim Mistrzem Orderu i przewodniczącym jego Kapituły. Z wnioskami o przyznanie orderu może także wystąpić do prezydenta Kapituła lub – za jej pośrednictwem – urzędujący ministrowie rządu.
Według oficjalnej klasyfikacji portugalskich odznaczeń państwowych Order Infanta Henryka wraz z Orderem Wolności należy do kategorii „Orderów narodowych” (Ordens Nacionais).
Podział orderu
edytujOrdem do Infante Dom Henrique dzieli się na sześć klas[2]:
- Wielki Łańcuch (Grande-Colar)
- Krzyż Wielki (Grã-Cruz)
- Wielki Oficer (Grande-Oficial)
- Komandor (Comendador)
- Oficer (Oficial)
- Kawaler lub Dama (Cavaleiro, Dama)
Dodatkową klasę stanowi stopień: „Członek honorowy” (Membro Honorário), który występuje w wypadku przyznania orderu instytucji.
- Medal Infanta Henryka
Najniższym stopniem odznaczenia jest dwuklasowy (złoty i srebrny) Medal Infanta Henryka (Medalha do Infante Dom Henrique).
Wygląd
edytujOdznakę orderu stanowi krzyż pattée z pozłacanego srebra o czterech emaliowanych na czerwono ramionach. Krzyż jest zawieszony na złoconych liściach dębu z żołędziem. Rewers odznaki jest gładki.
Gwiazdę orderu – przynależną do czterech najwyższych stopni odznaczenia – tworzy dziewięć wiązek promieni o różnej długości, pozłacanych w klasach: Wielki Łańcuch, Krzyż Wielki i Wielki Oficer, oraz srebrnych w wypadku Komandorii. Na środku awersu gwiazdy umieszczony jest okrągły, pokryty czarną emalią medalion z czerwonym krzyżem pattée na białym tle. Krzyż jest otoczony złotym napisem: „Talant de biē faire”, który okala ornament złożony ze złotych liści.
Na wstążkach orderu znajdują się trzy równej szerokości, pionowe pasy o barwach (od lewej): granatowy, biały, czarny. Wstążka stopnia oficerskiego odznaczenia jest uzupełniona rozetką oraz klamrą, która zdobi również wstążkę stopnia kawalerskiego orderu. Wstążki orderu przeznaczonego dla kobiet – z wyjątkiem dwóch najwyższych klas – są uformowane w podwójną kokardę i ozdobione rozetką. Kokarda stopnia Damy jest pozbawiona rozetki.
Odznaczeni
edytujUwagi
edytuj- ↑ Inne spotykane w literaturze nazwy tego orderu to m.in.: Order Henryka Żeglarza • Order Księcia Henryka Żeglarza • Krzyż Królewicza Henryka Żeglarza • Krzyż Dom Henryka Żeglarza • Order Następcy Henryka Żeglarza, patrz:
- Zbigniew Judycki: Świętokrzyskie biografie. Słownik biograficzny. Kielce 2007
- Władysław Marian Zarębczan: Polacy w Watykanie. Pelplin 2004
- Agata i Zbigniew Judyccy: W służbie Bogu i światu. Słownik biograficzny. Toruń 2002
- Stanisław Długosz: Służyłem dziewięciu premierom. Warszawa 1992
- Kto jest kim w Polsce. Warszawa 1984 (i 1989)
Przypisy
edytuj- ↑ Ordens Honoríficas Portuguesas – Ordem do Infante D. Henrique (port.) [dostęp 2012-08-09]
- ↑ a b Ordens Honoríficas Portuguesas – Ordens Nacionais • Ordem do Infante D. Henrique (port.) [dostęp 2012-08-09]