Rezerwat przyrody Kuźnik

rezerwat przyrody w Polsce

Rezerwat przyrody „Kuźnik”krajobrazowy rezerwat przyrody położony w północnej części Piły oraz w gminie Szydłowo w powiecie pilskim, w województwie wielkopolskim[1][2]. Znajduje się na terenie nadleśnictwa Zdrojowa Góra[3]. Kuźnik jest rezerwatem leśnym z różnymi typami lasów, także rezerwatem bagiennym. Stanowi obszar atrakcyjny turystycznie, udostępniony dla kwalifikowanej turystyki pieszej i rekreacyjnej[4].

Kuźnik
Ilustracja
Wejście do rezerwatu
rezerwat krajobrazowy
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Mezoregion

Dolina Gwdy

Data utworzenia

1959

Akt prawny

M.P. z 1959 r. nr 95, poz. 506

Powierzchnia

96,00 ha

Plan Kuźnik
Szlaki piesze rezerwatu Kuźnik
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kuźnik”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kuźnik”
Położenie na mapie powiatu pilskiego
Mapa konturowa powiatu pilskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kuźnik”
Położenie na mapie Piły
Mapa konturowa Piły, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Kuźnik”
Ziemia53°11′45″N 16°44′38″E/53,195833 16,743889

Nazwa rezerwatu pochodzi od działającej w pobliżu kuźnicy, która wydobywała rudę darniową o dużej zawartości żelaza[3].

Położenie

edytuj

Rezerwat znajduje się na północnych krańcach Piły, w dzielnicy Koszyce, w bezpośrednim sąsiedztwie drogi krajowej nr 11[5]. Granice rezerwatu pokrywają się częściowo z granicą powiatu pilskiego i powiatu złotowskiego[6]. Rezerwat znajduje się w długiej rynnie polodowcowej ciągnącej się na północ od jeziora Łachotka aż do północno-zachodnich granicach Piły. W skład rezerwatu wchodzą dwie niewielkie rynny: zachodnia z jeziorami Kuźnik Bagienny, Kuźnik Olsowy oraz wschodnia z Jeziorem Rudnickim[3]. Wszystkie trzy jeziora są połączone ciekiem wodnym ze znajdującym się na południe od nich Zbiornikiem Koszyckim. Powierzchnia rezerwatu wynosi 96,00 ha[1][2].

Historia

edytuj

Pierwszy rezerwat przyrody powstał w roku 1926; jego pomysłodawcą był Richard Frase, komisarz do spraw ochrony pomników przyrody Marchii Granicznej. W skład rezerwatu wchodziły trzy niewielkie jeziora" Kuźnik Duży, Kuźnik Mały i Kuźniczek, a także niewielkie wzgórze Cygańska Góra. Na obszarze tym występowały rośliny ciepłolubne, a także różne formacje leśne: olsy, dąbrowy i lasy sosnowe[3].

Reaktywacja rezerwatu nastąpiła 31 października 1959. Oprócz terenów chronionych wcześniej w skład rezerwatu weszły okolice Jeziora Rudnickiego. Ochronie poddano bardzo zróżnicowany siedliskowo las, a także walory krajobrazowe tego obszaru[3].

Przyroda

edytuj
 
Przejście przez teren podmokły w rezerwacie

W rezerwacie dominuje bór sosnowy, nieco mniejszą powierzchnię stanowi bór mieszany, a także rzadko spotykany w Wielkopolsce bór bagienny[5]. Występują również torfowiska[7]. W rezerwacie zlokalizowano 349 gatunków roślin naczyniowych, w tym zagrożone wyginięciem w skali Wielkopolski[3]:

Ponadto występują rośliny objęte ochroną prawną, wśród nich[3]:

Różnorodność form terenu oraz porastającej ten obszar flory wytworzyły sprzyjające warunki do rozwoju fauny, zwłaszcza ptaków. Na obszarze rezerwatu występują między innymi[3]:

Na obszarze rezerwatu występują również takie drapieżniki jak kuna leśna, wydra i lis. Bogata jest także awifauna rezerwatu. Znajduje się tu również jedno z najważniejszych w Wielkopolsce zimowisk nietoperzy[3].

W 2009 monografię rezerwatu wydał Klub Przyrodników ze Świebodzina[8].

Turystyka

edytuj
 
Tablica informacyjna rezerwatu

Kuźnik jest terenem turystycznym i rekreacyjnym, przeznaczonym do uprawiania turystyki pieszej. Szlaki turystyczne w rezerwacie są krótkie, ale wymagające; prowadzą przez długie i strome ciągi schodów na granicach rynien. Teren rezerwatu jest podmokły. Na terenie rezerwatu obowiązuje zakaz uprawiania turystyki rowerowej, ponadto teren nie jest odpowiedni dla tej formy turystyki[4].

Podstawa prawna

edytuj
  • Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 31 października 1959 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M. P. z 1959 r. Nr 95, Poz. 506)
  • Obwieszczenie Wojewody Wielkopolskiego z dn. 4.10.2001 r. w sprawie ogłoszenia wykazu rezerwatów przyrody utworzonych do dn. 31.12.1998 r.
  • Zarządzenie Nr 7/12 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Kuźnik” (Dz. Urz. Województwa Wielkopolskiego z 2012 r., poz. 2960)

Przypisy

edytuj
  1. a b Rezerwat przyrody Kuźnik. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-05-12].
  2. a b Rejestr rezerwatów przyrody. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Poznaniu. [dostęp 2019-01-22].
  3. a b c d e f g h i Anna Kałka: Rezerwat Kuźnik. Nadleśnictwo Zdrojowa Góra. [dostęp 2023-10-27].
  4. a b Węzeł szlaków Kuźnik – Piła. Szlak notecki. [dostęp 2023-10-27].
  5. a b c Rezerwat Krajobrazowy Kuźnik. Region Wielkopolska. [dostęp 2023-10-27].
  6. Open Street map: Położenie na mapie OSM. [dostęp 2023-10-27].
  7. a b c Kuźnik koło Piły. Instytut na rzecz Ekorozwoju. [dostęp 2023-10-27].
  8. Sprawozdanie Zarządu Klubu, w: Bociek, nr 1/2010, Klub Przyrodników, Świebodzin, s. 3, ISSN 1426-3904
  9. Fragment mapy turystycznej. Mapa turystyczna. [dostęp 2023-10-27].

Bibliografia

edytuj
  • Król S. (red.) 1997. Przyroda województwa pilskiego i jej ochrona. Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Poznań-Piła [s. 183-185].