Rezerwat Biosfery Północno-Wschodniego Tobago
Rezerwat Biosfery Północno-Wschodniego Tobago[2] (ang. North-East Tobago Biosphere Reserve) – rezerwat biosfery UNESCO MAB utworzony w 2022 roku, znajdujący się w północno-wschodniej części wyspy Tobago oraz na wysepkach Little Tobago i Saint Giles wchodzących w skład państwa Trynidad i Tobago.
Zatoka Englishman’s Bay na terenie rezerwatu (2008) | |
rezerwat biosfery | |
Państwo | |
---|---|
Data utworzenia |
28 października 2020[1] |
Powierzchnia |
83 488 ha[1] |
Położenie na mapie Trynidadu i Tobago | |
Położenie na mapie Morza Karaibskiego | |
Położenie na mapie Ameryki Północnej | |
11°17′N 60°35′W/11,283333 -60,583333 |
Charakterystyka
edytujRezerwat Biosfery Północno-Wschodniego Tobago wyznaczony został 28 października 2020 roku[1], a jego oficjalna inauguracja miała miejsce 7 czerwca 2022 roku w ramach obchodów Światowego Dnia Środowiska[3]. Rezerwat ma łączną powierzchnię 83 488 ha (w tym 15 104 ha terenów lądowych i 68 384 ha wód morskich)[1], a jego strefę centralną (core area) stanowią trzy obszary objęte ochroną – rezerwat Tobago Main Ridge Forest założony w 1776 roku i będący jednym z najstarszych prawnie chronionych rezerwatów lasów tropikalnych na świecie oraz wyspy Little Tobago i Saint Giles położone u północno-wschodnich wybrzeży Tobago[3].
Wszystkie te obszary stanowią ostoje ptaków IBA organizacji BirdLife International[4][5][6]; dodatkowo Tobago Main Ridge Forest Reserve od 2011 roku figuruje na trynidadzko-tobagijskiej liście informacyjnej – liście obiektów rozważanych do zgłoszenia na listę światowego dziedzictwa UNESCO[7].
Według stanu z listopada 2020 roku w 15 wioskach na terenie rezerwatu biosfery mieszkało ok. 10 tys. osób. Mieszkańcy zajmują się głównie tradycyjnym rybołówstwem i leśnictwem, a także znajdują zatrudnienie w sektorze turystycznym oraz w administracji publicznej[1].
Środowisko przyrodnicze
edytujGłówną część rezerwatu biosfery stanowi pasmo górskie Main Ridge zajmujące ok. 2/3 powierzchni wyspy Tobago[7][4]. Osiąga ono wysokość do 604 m n.p.m. i porastają je głównie tropikalne wilgotne lasy nizinne, natomiast na południowych zboczach występują pozostałości pierwotnego tropikalnego lasu suchego, dla ochrony których w 1776 roku założono rezerwat Tobago Main Ridge Forest[7][1]. Wybrzeża wysp porastają namorzyny, a w wodach przybrzeżnych rozwinęły się rafy koralowe[3].
Wyspa Little Tobago położona jest ok. 2 km na wschód od wybrzeża Tobago w Speyside. Wznosi się na wysokość ok. 140 m ponad poziom otaczającego oceanu, a jej powierzchnia to ok. 113 ha[6]. Skalista wysepka Saint Giles leży ok. 1 km na północny wschód od Tobago, ma powierzchnię ok. 29 ha i wysokość ok. 100 m n.p.m.[5]
Na obszarze rezerwatu biosfery wyróżniono 19 typów siedlisk. Występują tu 1774 gatunki roślin i zwierząt, w tym 83 gatunki zagrożone oraz 41 gatunków endemicznych[3][1]. Do fauny rezerwatu należą m.in.: piłodziób czerwonogardły (Momotus bahamensis) oraz podgatunek insularis leśniaka ubogiego (Hylophilus flavipes insularis)[1]. Innymi endemicznymi ptakami są szmaragdzik rudorzytny (Saucerottia tobaci), zapylak białosterny (Campylopterus ensipennis), muchołap wenezuelski (Myiarchus venezuelensis) i czakalaka rdzaworzytna (Ortalis ruficauda)[4]. Populacje zapylaka białosternego oraz modrogrzbiecika trójbarwnego (Chiroxiphia pareola) zostały w 1963 roku zdziesiątkowane przez huragan Flora , zdołały się jednak odrodzić i są obecnie jedną z głównych atrakcji turystycznych lasów na Tobago[4].
Little Tobago stanowi ważną kolonię lęgową rybołówki brunatnej, faetona białosternego i burzyka równikowego, a innymi ptakami lęgowymi zamieszkującymi tę wyspę są głuptak białobrzuchy, mewa karaibska, rybitwa czarnogrzbieta i rybitwa brunatnogrzbieta[6]. Na wyspie Saint Giles oraz otaczających ją skałach znajdują się z kolei jedyne w Tynidadzie i Tobago kolonie głuptaka czerwononogiego i fregaty wielkiej[5]. Faeton białosterny, rybołówka brunatna, głuptak białobrzuchy i burzyk równikowy występują również tutaj, a ponadto odnotowano obecność 80 osobników głuptaka maskowego[5].
Endemicznymi płazami występującymi tylko na Tobago są narażone na wyginięcie Mannophryne olmonae, Eleutherodactylus cundalli i Hyalinobatrachium orientale subsp. tobagoensis[4]. Endemiczne gatunki gadów reprezentuje Gonatodes ocellatus i Erythrolamprus ocellatus[4].
Galeria
edytuj-
Faeton białosterny w locie (2012)
-
Piłodziób czerwonogardły (2009)
-
Szmaragdzik rudorzytny (2014)
-
Modrogrzbiecik trójbarwny (2006)
-
Czakalaka rdzaworzytna (2009)
-
Głuptak białobrzuchy (2011)
-
Gonatodes ocellatus, samiec (2014)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h UNESCO, North-East Tobago Biosphehre Reserve, Trinidad and Tobago [online], unesco.org/biosphere, listopad 2020 [dostęp 2024-04-09] [zarchiwizowane z adresu 2023-03-06] (ang.).
- ↑ Polski egzonim uchwalony na 118. posiedzeniu Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP.
- ↑ a b c d New UNESCO Biosphere Reserve launched in Trinidad and Tobago | Ministry of Planning and Development [online], www.planning.gov.tt [dostęp 2024-04-09] .
- ↑ a b c d e f Main Ridge, Tobago TT005 [online], BirdLife Data Zone, 2007 [dostęp 2024-04-09] (ang.).
- ↑ a b c d St Giles Islands TT006 [online], BirdLife Data Zone, 2007 [dostęp 2024-04-09] (ang.).
- ↑ a b c Little Tobago Island TT007 [online], BirdLife Data Zone, 2007 [dostęp 2024-04-09] (ang.).
- ↑ a b c UNESCO World Heritage Centre, Tobago Main Ridge Forest Reserve [online], whc.unesco.org, 17 sierpnia 2011 [dostęp 2024-04-09] (ang.).