Regionalizacja fizycznogeograficzna Czech

Czeska regionalizacja fizycznogeograficzna jest znacznie słabiej związana z regionalizacją fizycznogeograficzną świata i Europy oraz krajów sąsiednich, niż regionalizacja według UKD. Mimo tego zarówno nazwy, jak i obszary wielu jednostek pokrywają się z przyjętymi w regionalizacji dziesiętnej.

Geografia czeska również sytuuje Czechy (na które składają się Czechy właściwe, Morawy i Śląsk) na pograniczu dwóch wielkich jednostek: systemu hercyńskiego (Hercynský systém) i systemu alpejsko-himalajskiego (Alpsko-himálajský systém). Podział na jednostki niższego rzędu również jest podobny, ale występują różnice.

Używane w geografii czeskiej pojęcie systemu stoi na poziomie megaregionu, ale jest oparte przede wszystkim na uwarunkowaniach tektonicznych, więc się z nim nie pokrywa. Systemy (systém) dzielą się na podsystemy (subsystém), dalej prowincje (provincie), podprowincje (subprovincie^[1] lub soustava^[2]), regiony (oblast^[1] lub podsoustava^[2]) i jednostki (celek). Oznaczenia cyfrowe ani literowe nie są używane, na poniższej liście liczby oznaczają jednostki na mapie powyżej.

Hercynský systém – system hercyński
- Hercynská pohoří – góry hercyńskie
  - Česká vysočina – Masyw Czeski
    - - Šumavská subprovincie
        Českoleská oblast
        Český les – Las Czeski (1)
        
        Podčeskoleská pahorkatina (2)
        
        Všerubská vrchovina (3)
        
        Šumavská hornatina
        Šumava (4)
        
        Šumavské podhůří (5)
        
        Novohradské hory (6)
        
        Novohradské podhůří (7)
      - Česko-moravská subprovincie
        Středočeská pahorkatina
        Benešovská pahorkatina (8)
        
        Vlašimská pahorkatina (9)
        
        Táborská pahorkatina (10)
        
        Blatenská pahorkatina (11)
        
        Jihočeské pánve
        Českobudějovická pánev (12)
        
        Třeboňská pánev (13)
        
        Českomoravská vrchovina
        Křemešnická vrchovina (14)
        
        Hornosázavská pahorkatina (15)
        
        Železné hory (16)
        
        Hornosvratecká vrchovina (17)
        
        Křižanovská vrchovina (18)
        
        Javořická vrchovina (19)
        
        Jevišovická pahorkatina (20)
        
        Brněnská vrchovina
        Boskovická brázda (21)
        
        Bobravská vrchovina (22)
        
        Drahanská vrchovina (23)
      - Krušnohorská subprovincie
        Krušnohorská hornatina
        Smrčiny (24)
        
        Krušné hory (25)
        
        Děčínská vrchovina (26)
        
        Podkrušnohorská oblast
        Chebská pánev (27)
        
        Sokolovská pánev (28)
        
        Mostecká pánev (29)
        
        Doupovské hory (30)
        
        České středohoří (31)
        
        Karlovarská vrchovina
        Slavkovský les (32)
        
        Tepelská vrchovina (33)
      - Krkonošsko-jesenická subprovincie (Sudetská subprovincie)
        Krkonošská oblast (Západní Sudety)
        Šluknovská pahorkatina (34)
        
        Lužické hory (35)
        
        Ještědsko-kozákovský hřbet (36)
        
        Žitavská pánev (37)
        
        Frýdlantská pahorkatina (38)
        
        Jizerské hory (39)
        
        Krkonoše (40)
        
        Krkonošské podhůří (41)
        
        Orlická oblast (Střední Sudety)
        Broumovská vrchovina (42)
        
        Orlické hory (43)
        
        Podorlická pahorkatina (44)
        
        Kladská kotlina (45)
        
        Jesenická oblast (Východní Sudety)
        Zábřežská vrchovina (46)
        
        Mohelnická brázda (47)
        
        Hanušovická vrchovina (48)
        
        Králický Sněžník (49)
        
        Rychlebské hory (50)
        
        Zlatohorská vrchovina (51)
        
        Hrubý Jeseník (52)
        
        Nízký Jeseník (53)
        
        Krkonošsko-jesenické podhůří (Sudetské podhůří)
        Vidnavská nížina (54)
        
        Žulovská pahorkatina (55)
        
        Poberounská subprovincie
        
        Brdská oblast
        Džbán (56)
        
        Pražská plošina (57)
        
        Křivoklátská vrchovina (58)
        
        Hořovická pahorkatina (59)
        
        Brdská vrchovina (60)
        
        Plzeňská pahorkatina
        Rakovnická pahorkatina (61)
        
        Plaská pahorkatina (62)
        
        Švihovská vrchovina (63)
      - Česká tabule – Płyta Czeska
        Severočeská tabule
        Ralská pahorkatina (64)
        
        Jičínská pahorkatina (65)
        
        Středočeská tabule
        Dolnooharská tabule (66)
        
        Jizerská tabule (67)
        
        Středolabská tabule (68)
        
        Východočeská tabule
        Východolabská tabule (69)
        
        Orlická tabule (70)
        
        Svitavská pahorkatina (71)
- Epihercynské nížiny – niziny epihercyńskie
  - Středoevropská nížina – Niż Środkowoeuropejski
    - Středopolské nížiny – Niziny Środkowopolskie
      - Slezská nížina – Nizina Śląska
        Opavská pahorkatina (72)
Alpsko-himálajský systém – system alpejsko-himalajski
- Karpaty
  - Západní Karpaty – Karpaty Zachodnie
    - Vněkarpatské sníženiny
      - Západní Vněkarpatské sníženiny
        Weinviertelská pahorkatina
        
        Dyjsko-svratecký úval (73)
        
        Hornomoravský úval (75)
        
        Vyškovská brána (74)
        
        Moravská brána (76)
      - Severní Vněkarpatské sníženiny
        Ostravská pánev (77)
    - Vnější Západní Karpaty
      - Jihomoravské Karpaty
        Mikulovská vrchovina (78)
      - Středomoravské Karpaty
        Ždánický les (79)
        
        Litenčická pahorkatina (80)
        
        Chřiby (81)
        
        Kyjovská pahorkatina (82)
      - Slovensko-moravské Karpaty
        Vizovická vrchovina (83)
        
        Bílé Karpaty (84)
        
        Javorníky (85)
      - Západobeskydské podhůří
        Podbeskydská pahorkatina (86)
      - Západní Beskydy
        Hostýnsko-vsetínská hornatina (87)
        
        Rožnovská brázda (88)
        
        Moravskoslezské Beskydy (89)
        
        Jablunkovská brázda (90)
        
        Slezské Beskydy (91)
        
        Jablunkovské mezihoří (92)
- Panonská pánev – Kotlina Panońska
  - Západopanonská pánev Kotlina Zachodniopanońska
    - Vídeňská pánev – Kotlina Wiedeńska
      - Jihomoravská pánev
        Dolnomoravský úval – Obniżenie Dolnomorawskie (93)
      - Záhorská nížina – Nizina Zahorska
        Chvojnická pahorkatina – Pogórze Chwojnickie

Bibliografia

Emil Mazúr, Michal Lukniš, B. Balatka, J. Loučková, J. Sládek Geomorfologické členenie SSR a ČSSR. Mapa mierky 1:500 000, Slovenská kartografia, SUGK, Bratislava 1986
Jaromír Demek, Peter Mackovčin Zeměpisný lexikon ČR: Hory a nížiny, Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, Brno 2006, ISBN 80-86064-99-9
Břetislav Balatka, Jan Kalvoda, Geomorfologické členění reliéfu Čech, Kartografie Praha, Praha 2006, ISBN 80-7011-913-6
Jaromír Demek i in. Zeměpisný lexikon ČSR. Hory a nížiny, Academia, Brno 1987
Jaromír Demek, Obecná geomorfologie, ČSAV, Praha 1988
Geografický místopisný slovník, Academia, Praha, 1993, ISBN 80-200-0445-9
Antoni Wrzosek Czechosłowacja. Zarys ogólnej geografii kraju, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1960
Antoni Wrzosek Czechosłowacja, w: Antoni Wrzosek (red.) Geografia Powszechna. Tom III. Europa (bez ZSRR), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1965
Jerzy Kondracki W sprawie fizycznogeograficznego podziału Europy w klasyfikacji dziesiętnej, "Przegląd Geograficzny" tom XXXVII, z.3, 1965, str. 539-547
Václav Král Stan aktualny fizycznogeograficznej regionalizacji Czechosłowacji, w: Jerzy Kondracki (red.) Problemy regionalizacji fizycznogeograficznej. Materiały z sympozjum zorganizowanego przez Polskie Towarzystwo Geograficzne w dniach 16-24 września 1966 r., Instytut Geografii Polskiej akademii Nauk, Prace Geograficzne nr 69, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1968
Jerzy Kondracki Podstawy regionalizacji fizycznogeograficznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969
Jerzy Kondracki Karpaty, wydanie drugie poprawione, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1989, ISBN 83-02-04067-3
Jerzy Kondracki Fizycznogeograficzna regionalizacja Czech, Słowacji, Węgier i Rumunii w układzie dziesiętnym, "Przegląd Geograficzny", tom LXVIII, z 3-4, 1996, str. 457-466
Krystyna Jawecka (red.) Mapa przeglądowa Europy. Czechosłowacja. Skala 1:1000 000, PPWK Warszawa-Wrocław 1983

Zobacz też

Jednostki geomorfologiczne w Czechach

Przypisy

↑ ^a ^b Břetislav Balatka, Jan Kalvoda (2006): Geomorfologické členění reliéfu Čech = Geomorphological regionalization of the relief of Bohemia. Kartografie Praha, Praha, 2006, 79 s.
↑ ^a ^b Jaromír Demek et al. (2006): Zeměpisný lexikon ČR. Hory a nížiny. AOPK ČR, Brno, 2006, 580 s.

[Břetislav_Balatka_2006-1] Břetislav Balatka, Jan Kalvoda (2006): Geomorfologické členění reliéfu Čech = Geomorphological regionalization of the relief of Bohemia. Kartografie Praha, Praha, 2006, 79 s.

[Jaromír_Demek_2006-2] Jaromír Demek et al. (2006): Zeměpisný lexikon ČR. Hory a nížiny. AOPK ČR, Brno, 2006, 580 s.

[1]

[2]