Charophyta
Charophyta – takson glonów w randze gromady wyróżniany niekiedy jako równorzędny wobec gromady Chlorophyta, czyli zielenic. Współczesne ujęcie tego taksonu zaproponował Thomas Cavalier-Smith[1], choć nazwa ta funkcjonowała już wcześniej w nieco węższym znaczeniu. Również włączanie nowych grup do taksonu, którego nazwa pochodzi od rodzaju Chara, miało miejsce już wcześniej, w pracy Karla R. Mattoxa i Kennetha D. Stewarta z roku 1984, jednak używano wówczas nazwy Charophyceae[2]. W polskiej literaturze nazwie Charophyta najczęściej odpowiada nazwa ramienice, choć jest ona niejednoznaczna, gdyż może odpowiadać również taksonom niższych rang, aż do rodzaju, nie obejmując z kolei niektórych grup obecnie zaliczanych do Charophyta, np. sprzężnic.
 Chara braunii | |
| Systematyka[1] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Gromada |
Charophyta |
| Nazwa systematyczna | |
| Charophyta T.Cavalier-Smith in R.A.Lewin, 1993: 340 | |
W systemie przyjętym obecnie przez serwis AlgaeBase takson Charophyta dzielony jest w następujący sposób[1]:
- gromada: Charophyta
- klasa Charophyceae (ramienice właściwe)
- rząd Charales
- klasa Coleochaetophyceae
- rząd Coleochaetales
- klasa Klebsormidiophyceae
- rząd Klebsormidiales
- klasa Mesostigmatophyceae
- rząd Chaetosphaeridiales
- rząd Mesostigmatales
- klasa Zygnematophyceae (sprzężnice)
- rząd Zygnematales (zrostnicowce)
- klasa Charophyceae (ramienice właściwe)
W wielu systemach ramienice traktowane są jako takson podrzędny wobec zielenic, a równorzędny sprzężnicom i kilku innym grupom szeroko rozumianych zielenic[3]. Jednocześnie często spotykane w fykologii było wyodrębnianie ramienic rozumianych jako ramienice właściwe (pod nazwą Charophyta, Charophyceae lub Charales) jako grupy równorzędnej wszystkim pozostałym zielenicom, np. w ramach dwuelementowego taksonu Chlorophytina[4] lub też w obrębie zielenic wyróżniano trzy grupy: zielenice właściwe, sprzężnice i ramienice[5]. We współczesnym ujęciu tradycyjnie wyróżniane ramienice mają rangę klasy Charophyceae, jednej z podgrup Charophyta, która w tradycyjnym ujęciu była monotypowa, a więc w praktyce była tożsama z rodziną Characeae. Niemniej, ujęcie zrównujące zakres rodziny z zakresem klasy lub gromady wciąż bywa przyjmowane[6].
Ramienice są taksonem parafiletycznym, z którego wyodrębnione są Embryophyta, czyli tzw. rośliny lądowe. Monofiletycznym taksonem, obejmującym zarówno ramienice, jak i rośliny lądowe jest wówczas grupa Streptophyta. Z kolei według ujęcia Kennetha G. Karola i jego współpracowników, nazwa Charophyta powinna objąć całą grupę Streptophyta[2].
-
Chara globularis, ramienica właściwa -
Closterium, sprzężnica jednokomórkowa -
Spirogyra, sprzężnica nitkowata
Przypisy
edytuj- ↑ a b c M.D. Guiry, G.M. Guiry: Phylum Charophyta. AlgaeBase. [dostęp 2012-01-04]. (ang.).
- ↑ a b Introduction. W: Jeffrey David Lewandowski: Evolutionary transitions between states of structural and developmental characters among the algal Charophyta (Viridiplantae). College Park: University of Maryland, 10 grudnia 2004.
- ↑ Christiaan Hoek, D. G. Mann, Hans Martin Jahns: Algae: An introduction to phycology. Cambridge University Press, 1995. ISBN 0-521-30419-9.
- ↑ Richard Harder: Systematyka. W: Botanika: podręcznik dla szkół wyższych. Eduard Strasburger (red.). Wyd. 2 pol. według 28 oryg. Warszawa: PWRiL, 1967, s. 536–556. (pol.).
- ↑ Zbigniew Podbielkowski, Henryk Tomaszewicz: Przegląd systematyczny świata roślin. W: Świat roślin. Józef Prończuk (red.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979. ISBN 83-01-00225-5.
- ↑ J. Urbaniak, M Gąbka, Polish Charophytes – An Ilustrated guide to identification [online], 2014.