Radomin (gmina)
Radomin (do 1940 gmina Płonne) – gmina wiejska w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie toruńskim.
| gmina wiejska | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| TERC |
0405052 | ||||
| Wójt |
Piotr Wolski | ||||
| Powierzchnia |
80,77 km² | ||||
| Populacja (31.12.2022) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
48,2 os./km² | ||||
| Nr kierunkowy |
56 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
CGD | ||||
Adres urzędu: Radomin 1a87-404 Radomin | |||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
 53°05′N 19°12′E/53,086667 19,195000
| |||||
| Strona internetowa | |||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||
_location_map.png)
Siedzibą gminy jest Radomin.
Według danych z 31 marca 2009 roku[2] gminę zamieszkiwało 4167 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku[3] gminę zamieszkiwało 3867 osób.
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[4] gminę zamieszkiwało 3837 osób.
Struktura powierzchni
edytujWedług danych z roku 2005[5] gmina Radomin ma obszar 80,77 km², w tym:
- użytki rolne: 85%
- użytki leśne: 8%
Gmina stanowi 13,18% powierzchni powiatu.
Ochrona przyrody
edytujNa terenie gminy znajduje się Rezerwat przyrody Bobrowisko, który chroni stanowisko modrzewia polskiego na granicy jego zasięgu.
Demografia
edytujDane z 31 grudnia 2017 roku[3]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 3 867 | 100 | 1 893 | 49 | 1 974 | 51 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
48 | 23 | 25 | |||
- Piramida wieku mieszkańców gminy Radomin w 2014 roku[6].
Historia
edytujPrzedwojenną poprzedniczką gminy Radomin była gmina Płonne, która powstała w 1867 roku w powiecie rypińskim w guberni płockiej. W okresie międzywojennym gmina Dzierzno należała do powiatu rypińskiego w woj. warszawskim. 1 kwietnia 1938 roku gminę wraz z całym powiatem rypińskim przeniesiono do woj. pomorskiego[7]. Siedzibą gminy Płonne był Radomin[8].
24 października 1940 gminę Płonne zniesiono[9][10], przekształcając ją w gminę Radomin (Reddemin)[11].
Po wojnie, dekretem PKWN z 21 sierpnia 1944 o trybie powołania władz administracji ogólnej I i II instancji, uchylono wszelki zmiany w podziale administracyjnym państwa wprowadzone przez okupanta (art. 11)[12]. Jednak zmiany w podziale administracyjnym powiatu rypińskiego wprowadzone podczas wojny utrzymywały się w praktyce także po wojnie[9]. Było to praktykowane do tego stopnia, że Wojewoda Pomorski wydał 22 kwietnia 1950 specjalne ogłoszenie informujące o powróceniu do stanu administracyjnego z 1 września 1939[13]. Tak więc przedwojenna gmina Płonne winna funkcjonować de iure także po wojnie, choć w praktyce nadal stosowano zarówno nazewnictwo jak i skład gmin wprowadzony przez okupanta. Na przykład, GUS-owski oficjalny Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r. dalej wylicza gminę Radomin w miejsce gminy Płonne[14][15]. Podobnie było nawet w wydawnictwach wojewódzkich, np. w Dzienniku Urzędowym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 1954 w opisie gmin i gromad podlegających transformacji w związku z reformą administracyjną państwa[16]. Brak konsensusu trwał do jesieni 1954, kiedy to formalnie zniesiono gminy wiejskie w miejsce gromad[17].
Dopiero gmina utworzona w 1973 roku nazywa się formalnie Radomin[18].
Zabytki
edytujWykaz zarejestrowanych zabytków nieruchomych na terenie gminy[19]:
- drewniany kościół parafii pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny z XVIII w. w Dulsku, nr A/350 z 31.08.1927 roku
- kościół parafii pod wezwaniem św. Jakuba z pierwszej połowy XIV w. w miejscowości Płonne, nr A/346 z 31.08.1927 roku
- kościół parafii pod wezwaniem św. Mikołaja z XIV w. w Radominie, nr A/260 z 04.07.1980 roku
- park dworski z aleją bukową z początku XIX w. w Radominie, nr 499 z 01.10.1985 roku
- zespół pałacowy z połowy XIX w. w Szafarni, obejmujący: pałac (dworek); park, nr A/433/141 z 30.01.1960 roku, siedziba Ośrodka Chopinowskiego
Sołectwa
edytujBocheniec, Dulsk (w tym przysiółki Dulsk-Spiczyny i Dulsk-Frankowo), Gaj, Jakubkowo, Kamionka, Łubki, Piórkowo, Płonko, Płonne, Radomin, Rętwiny, Rodzone, Szafarnia, Szczutowo, Wilczewko, Wilczewo.
Sąsiednie gminy
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Główny Urząd Statystyczny / Obszary tematyczne / Ludność / Ludność / Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 grudnia [online], gov.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
- ↑ Informacje ze strony Urzędu Gminy Radomin - ludność. [dostęp 2013-12-16]. (pol.).
- ↑ a b Gmina Radomin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-31], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Gmina Radomin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-11-13], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Gmina Radomin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ a b Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.
- ↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
- ↑ Amtsbezirk Raudorf, Kr. Reddemin
- ↑ Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8
- ↑ Pomorski Dziennik Wojewódzki. 1950, nr 10, poz. 208
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Gromadę Sikorek zniesiono formalnie 1 lipca 1952 (Pomorski Dziennik Wojewódzki. 1950, nr 9, poz. 194)
- ↑ Uchwała Nr 24/10 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu rypińskiego; w ramach Zarządzenia Nr 9 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 18 listopada 1954 w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 5 października 1954 dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 12, Poz. 63)
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 1972, Nr. 17, Poz. 200).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego stan na dzień 31 grudnia 2011 roku, s. 33-34. [dostęp 2012-02-09].