Psychoedukacja – metoda edukacyjna adresowana do ludzi, którzy żyją z zaburzeniami psychicznymi stanu zdrowia.

Proces

edytuj

Psychoedukacja odbywa się na zasadach dyskusji jeden-na-jeden lub w grupach, moderowana przez wykwalifikowanego pedagoga, a także pracowników służby zdrowia: lekarza medycyny, pielęgniarki czy pracowników socjalnych i psychologów. Pacjenci są informowani o stanie ich chorób do ogólnej wiadomości uczestników grup. Ponadto, wymiana doświadczeń między zainteresowanymi pacjentami i wzajemne ich wsparcie ma odgrywać pozytywną rolę w procesie leczenia.

W psychologii dotyczy pacjentów ze schizofrenią, depresją, chorobą afektywną dwubiegunową[1], lękiem, zaburzeniami odżywiania czy osobowości, jak również w toku uczenia pacjentów o radzeniu sobie z chorobą somatyczną.

Psychoedukacja w pedagogice jest środkiem przy wszelkiego typu trudnościach wychowawczych czy też trudnościach zachowania w kontaktach społecznych. Stosowana z powodzeniem w celach edukacyjnych, jak: kursy szybkiego czytania, zajęcia korekcyjne – kompensacyjne wspomagające rozwój przy wykorzystaniu aktywnych technik uczenia się jak warsztaty i laboratoria[2].

Cel psychoedukacji

edytuj

Celem psychoedukacji jest lepsze zrozumienie przez pacjenta własnego stanu zdrowia psychicznego. Wzmacnia się również mocne strony pacjenta i jego własne zasoby w radzeniu sobie z chorobą, by zapobiec nawrotom i podwyższyć jego dobrostan w długiej perspektywie czasowej. U podstaw takich oddziaływań leży założenie, że z większą wiedzą na temat własnego stanu zdrowia konsument (pacjent) może sobie lepiej z nią radzić.

Rodzaje psychoedukacji

edytuj
  • Pedagogiczna;
  • Psychologiczna;
  • Socjologiczna;
  • Medyczna – np.: po psychoedukacji medycznej, pacjent jest bardziej skłonny trzymać się zaleceń lekarskich i lepiej zrozumieć sens podejmowanych wobec niego procedur medycznych[3]. Zwiększa się także wiara w lekarza medycyny "prowadzącego", zaangażowanie pacjenta i jego rodziny w leczenie oraz chroni przed bazowaniem na informacjach dotyczących choroby, które pochodzą z nierzetelnego źródła[3].

Sześć kroków psychoedukacji w codziennej praktyce lekarskiej[3]:

  1. informacja na temat etiologii choroby, z uwzględnieniem koncepcji pacjenta na ten temat;
  2. krótkie przekazanie diagnozy na podstawie wyników badań;
  3. omówienie i odpowiedź na uczucia pacjenta związane z przekazaną diagnozą medyczną;
  4. sprawdzenie wiedzy pacjenta na temat braku zdrowia;
  5. podanie bardziej szczegółowych informacji na temat diagnozy, prostym językiem;
  6. ostateczne sprawdzenie jak pacjent rozumie problem.

Zalety długoterminowej grupowej terapii psychoedukacyjnej

edytuj

Specjaliści zajmujący się psychoedukacją osób z chorobą afektywną dwubiegunową wymieniają kilka zalet tego podejścia[1]:

  1. poprawa relacji terapeutycznej z lekarzem;
  2. pacjenci zyskują poczucie kontroli nad swoim leczeniem;
  3. praca w zespole, co zmniejsza obawy pacjenta;
  4. oparcie relacji na współpracy, zaufaniu i informacji;
  5. wyjaśnienie nieporozumień, wstęp do uznania leczenia za konieczne.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Francesc Colom: Podręcznik psychoedukacji w zaburzeniach afektywnych dwubiegunowych Francesc Colom, Eduard Vieta ; wstępem opatrzył Jan Scott ; [tł. Magdalena Stec, Monika Stec].. Warszawa: MediPage, 2009, s. 25 -31. ISBN 978-83-61104-02-5.
  2. Alkohol a młodzi Europejczycy u progu XXI wieku [online], www.116123.edu.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).
  3. a b c G. Swaminath. Psychoeducation. „Indian J Psychiatry”. 51 (3), s. 171-2, Jul-Sep 2009. PMID: 19881043. (ang.).