Przytulia pospolita
Przytulia pospolita[3][4] (Galium mollugo L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny marzanowatych. Znana też jako przytulia zwyczajna[5], przytulia łąkowa[4]. Prawdopodobnie jest kenofitem, gatunkiem zawleczonym i zwykle nie jest odróżniany od przytulii białej[6]. Występuje w Europie, Afryce Północnej, na Kaukazie i Zachodniej Syberii, rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie w innych rejonach[7].
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
przytulia pospolita | ||
Nazwa systematyczna | |||
Galium mollugo L. Sp. pl. 1:107. 1753 | |||
Synonimy | |||
|
Morfologia
edytuj- Łodyga
- Pokładająca się w dolnej części i podnosząca górą, silnie rozgałęziająca się, cienka, czworograniasta, naga.
- Liście
- Ulistnienie okółkowe, liście przeważnie po 8, ostro zakończone, równowąskie lub lancetowate, nagie. Mają jeden tylko, wyraźnie widoczny nerw główny, są całobrzegie.
- Kwiaty
- Zebrane w duże i rozpierzchłe wierzchotki wyrastające po dwie z okółków liści. Kwiaty promieniste, małe, pachnące, na szypułkach o długości 3–4 mm, poziomo odstających. Korona zrosłopłatkowa o średnicy 2–3 mm, krótkiej rurce, złożona z 4 białych płatków. Wewnątrz niej 4 przyrośnięte do niej pręciki i 1 słupek z dolną zalążnią i dwoma szyjkami o główkowatych znamieniach.
- Owoc
- Rozłupnia rozpadająca się na dwa nagie orzeszki.
- Część podziemna
- Pod ziemią roślina posiada trwałe, zimujące kłącze, które wytwarza nitkowate rozłogi. Szyja kłącza i korzeni jest cienka i słabo zdrewniała.
Biologia i ekologia
edytujBylina, hemikryptofit. Roślina miododajna, nektar znajduje się na dnie kwiatowym. Kwiaty przedprątne, kwitną od czerwca do września, zapylane są przez drobne muchówki. Rośnie na łąkach i w zaroślach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Arrhenatherion ?, All. Trifolion medii ?[8].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-27] (ang.).
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ a b Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 429. ISBN 83-01-00129-1.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin Polski niżowej. Wyd. drugie poprawione i unowocześnione. Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN, 2013, s. 367. ISBN 978-83-01-14342-8.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Bibliografia
edytuj- D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 40600
- EoL: 1108055
- EUNIS: 181782
- FloraWeb: 2555
- GBIF: 9039392
- identyfikator iNaturalist: 77206
- IPNI: 750253-1
- ITIS: 34891
- NCBI: 254777
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-86839
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:750253-1
- Tela Botanica: 29078
- identyfikator Tropicos: 27900093
- USDA PLANTS: GAMO
- CoL: 3F644