Przypadki pewnego Chińczyka
Przypadki pewnego Chińczyka (fr. Les Tribulations d’un Chinois en Chine, 1879) – jednotomowa powieść Juliusza Verne’a wchodząca w skład cyklu Niezwykłe podróże złożona z 22 rozdziałów.
 Strona tytułowa powieści. | |
| Autor | |
|---|---|
| Typ utworu |
powieść przygodowa |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | |
| Język | |
| Data wydania | |
| Pierwsze wydanie polskie | |
| Data wydania polskiego |
1879 |
Pierwszy polski przekład pojawił się w 1879[1][2].
W języku polskim powieść drukowana była pod następującymi tytułami: [3]
- 1879 Utrapienie Chińczyka w Chinach
- 1880 Kłopoty Chińczyka w Chinach
- 1937 Przygody ucznia filozofa Wanga
- 1987 Przypadki pewnego Chińczyka
Na jej motywach nakręcony był film „Człowiek z Hongkongu” 1965 (w roli tytułowej wystąpił Jean-Paul Belmondo).
Treść
edytuj
Akcja toczy się w II połowie XIX wieku w Chinach. Główny bohater, Chińczyk Kin Fo, jest bogatym mieszkańcem Szanghaju, posiadającym wielu przyjaciół i mającym niedługo się ożenić z ukochaną kobietą. Nie jest jednak do końca szczęśliwy, przez całe życie dręczy go melancholia, nuda. Pragnie nowych wrażeń, ale życie mu ich nie zapewnia.
Pewnego dnia Kin Fo otrzymuje list od swojego amerykańskiego korespondenta. Dowiaduje się z niego, że cały jego majątek przepadł wskutek nietrafionej inwestycji. Wówczas Chińczyk, nie chcąc żyć w biedzie, decyduje się popełnić samobójstwo. Wykupuje polisę w amerykańskim towarzystwie ubezpieczeniowym, która w razie jego śmierci ma zapewnić bardzo wysokie odszkodowanie jego narzeczonej oraz najbliższemu przyjacielowi - filozofowi Wangowi. Ciesząc się, że jego bliscy są zabezpieczeni, decyduje się zażyć śmiertelną dawkę opium. Jednak rezygnuje z tego, gdyż dochodzi do wniosku, że chce ostatni raz przed śmiercią doznać wzruszenia, które przerwie jego melancholię. Udaje się do Wanga i informuje go o sytuacji. Prosi go, by to on go zabił. Oddaje do jego ręki list, w którym wyznaje, że popełnił samobójstwo z własnej winy, by Wang nie miał kłopotów prawnych, oraz mówi Wangowi, że dostanie dużo pieniędzy z ubezpieczenia w razie jego śmierci. Wang po pewnym wahaniu zgadza się. Obaj ustalają, że śmierć Kin Fo ma być nieprzewidywalna i zaskakująca. Kin Fo nie chce wiedzieć kiedy ani jak zginie, gdyż chce w chwili śmierci doznać wzruszenia, którego nie doznał już dawno w życiu.
Kiedy Kin Fo wraca do domu, okazuje się, że doszedł drugi list. W liście tym korespondent informuje, że Kin Fo nie tylko nie zbankrutował, ale jeszcze pomnożył swój majątek. Uszczęśliwiony Chińczyk wraca do Wanga, by poinformować go o tym i odwołać swoją prośbę. Jednak nigdzie nie może go znaleźć. Jest coraz bardziej przerażony. Zaczyna się ukrywać. Zwierza się z kłopotów towarzystwu ubezpieczeniowemu, w którym wziął polisę. Szef towarzystwa, obawiając się, że Wang gdzieś nadal planuje zabójstwo, które może narazić na koszty towarzystwo ubezpieczeniowe, daje Kin Fo dwóch pracowników firmy do ochrony. Wraz z nimi oraz swoim niezbyt rozgarniętym służącym, Sunem, Kin Fo rozpoczyna dramatyczne poszukiwanie Wanga. Jednak mimo podejmowanych wysiłków nie są w stanie go odnaleźć.
Po jakimś czasie dochodzi do nich list od Wanga. Wang pisze w nim, że mimo obietnicy nie był w stanie zabić przyjaciela. W związku z tym jego prośbę przekazał znanemu chińskiemu bandycie Leo Szenowi. Wręczył mu też otrzymany od Kina list, w którym Kin wyznaje, że popełnił samobójstwo z własnej winy. Kin Fo jest coraz bardziej przerażony. Udaje się więc, wraz z towarzyszami, do domniemanej siedziby bandyty, by wykupić feralny list. Jednak po drodze okazuje się, że minął termin polisy ubezpieczeniowej, więc dwaj ochroniarze go opuszczają.
Kin Fo wraz z Sunem docierają samotnie do siedziby Leo Szena. Kiedy stają w nim oko w oko Kin proponuje pieniądze za list. Leo Shen odmawia. Zarzuca Kinowi, że obraził Buddę gardząc darem życia i tylko jego śmierć może to pomścić. Kin Fo zostaje związany i w skrzyni przetransportowany w nieznane miejsce. Spodziewa się śmierci, ale kiedy zdjęto mu opaskę z oczu, okazuje się, że wokół stoi Wang i jego przyjaciele.
Przyjaciele wyznają mu, że zrobili mu kawał, gdyż chcieli by docenił wartość życia. Wang zapewnił, że ów list oddał jego narzeczonej, która go kocha i nie chce żeby umarł. Po tej przygodzie Kin Fo ożenił się i już więcej nie miał stanów melancholijnych.
Ekranizacje
edytuj- Człowiek z Hongkongu – francusko-włoski film z 1965 roku
Przypisy
edytuj- ↑ Internetowa bibliografia polskich wydań utworów Juliusza Verne’a, dostęp 24 sierpnia 2008 r.. [dostęp 2014-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (16 listopada 2014)].
- ↑ Dane z internetowego katalogu Biblioteki Narodowej w Warszawie, dostęp 24 sierpnia 2008 r.
- ↑ Winicjusz Łachaciński, Bibliografia polskich przekładów utworów Juliusza Verne’a, Oficyna Wydawnicza Ajaks, Pruszków 1996, s. 49-50, ISBN 83-87103-28-4
Bibliografia
edytuj- Marguerite Allotte de la Fuÿe, Jules Verne, sa vie, son œuvre, Les Documentaires, Simon Kra, 6 Rue Blanche, Paris, 1928 (w języku francuskim)
- Jean Jules-Verne, Jules Verne. A Biography, Macdonald and Jane’s, London, 1976, ISBN 0-356-08196-6 (w języku angielskim)
- Peter Costello, Jules Verne. Inventor of Science Fiction, Hodder and Stoughton, London Sydney Auckland Toronto 1978, ISBN 0-340-21483-X (w języku angielskim)
- Simone Vierne, Jules Verne, Éditions Balland, 1986, ISBN 2-7158-0567-5 (w języku francuskim)
- Brian Taves, Stephen Michaluk Jr., The Jules Verne Encyclopedia, Scarecrow Press Inc., Lanham, Md. & London, 1996, ISBN 0-8108-2961-4
- Volker Dehs, Jules Verne. Eine kritische Biographie, Artemis & Winkler, Düsseldorf und Zürich 2005, ISBN 3-538-07208-6 (w języku niemieckim)
- William Butcher, Jules Verne. The Definitive Biography, Thunder's Mouth Press, New York 2006, ISBN 978-1-56025-854-4 (w języku angielskim)
- Jan Tomkowski, Juliusz Verne – tajemnicza wyspa?, Warszawa: „Nowy Świat”, 2005, ISBN 83-7386-166-1, OCLC 749432516.
- Herbert R Lottman, Juliusz Verne, Jacek Giszczak (tłum.), Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1999, ISBN 83-06-02751-5, OCLC 177314257.