Przyjazność dla rowerów
Przyjazność dla rowerzystów / Przyjazność dla rowerów – zasady i praktyki pomagające osobom poruszającym się na rowerze czuć się bardziej komfortowo podczas podróżowania, szczególnie wraz z innym ruchem drogowym lub na przecięciu ruchu drogowego; Obejmuje wiele czynników, w tym planowanie urbanistyczne i decyzje dotyczące infrastruktury rowerowej. Piętno wobec osób jeżdżących na rowerze i strach przed jazdą na rowerze to konstrukt społeczny, który należy w pełni zrozumieć, promując kulturę przyjazną rowerom[1].
Liga Amerykańskich Rowerzystów (LAR) wyznaczyła zestaw pięciu kryteriów[2] do oceny przyjazności miasta dla rowerów. Kryteria te są sklasyfikowane w nagłówkach: inżynieria, zachęty, ocena i planowanie, edukacja, egzekwowanie[3]. LAR prowadzi program Bike Friendly America zapewniając zwolennikom i twórcom mapę i praktyczną pomoc w budowaniu miejsc bardziej przyjaznych dla osób jeżdżących na rowerze.
Duński konsultant ds. projektowania urbanistycznego, Jan Gehl[4], odegrał kluczową rolę w promocji i wdrażaniu tej polityki Copenhagenize w Kopenhadze, według której planowanie i projektowanie urbanistyczne koncentruje się na uczynieniu miasta bardziej dostępnym dla rowerzystów i
pieszych oraz mniej zależnym od samochodu[5]. Duński konsultant ds. Projektowania urbanistycznego Mikael Colville-Andersen ukuł i spopularyzował ten termin w tym znaczeniu wśród szerszej publiczności, począwszy od 2007 roku na blogu Copenhagenize.com[6], który
podkreśla, jak rower może być ważnym narzędziem w tworzeniu miast przyjaznych życiu. Od tego czasu termin ten rozprzestrzenił się na Wielką Brytanię, Europę i inne miejsca na świecie. Blog Copenhagenize.com zainspirował powstanie innych blogów o tej samej tematyce dla miast takich jak Amsterdam, Portland, Lizbona, Hamburg i Monachium[7][8][9].
Na podstawie tego terminu powstała ocena przyjazności miast dla rowerzystów nazywana Copenhagenize-Index. W rankingu tym w 2019 roku, Kopenhaga ma współczynnik na poziomie 90%, Amsterdam 89% a Utrecht 88%[10][11].
Inny współczynnik Global Bibycle Cities Index ocenia miasta pod względem 16 czynników. W tym zestawieniu z 2022 roku 3 pierwsze miejsca zajmują kolejno: Utrecht, Munster, Antwerpia, a na kolejnych miejscach Kopenhaga i Amsterdam. Wśród polskich miast Warszawa zajęła 59 miejsce, a Kraków 68[12].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Fear of Cycling 01 - Essay in five parts by Sociologist Dave Horton.
- ↑ bicyclefriendlycommunity.org.
- ↑ Virgin Vacations – 11 Most Bicycle Friendly Cities in the World. virgin-vacations.com.
- ↑ A Danish Urban-Planning Guru vs. Moscow, New Yorker, Sally McGrane, 8 Oct 2012
- ↑ The Strøget Solution – Ottawa Citizen, Canada.com March 22, 2008. [dostęp 2012-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (November 4, 2012)].
- ↑ Mikael Colville Andersen: Copenhagenize.com - Bicycle Culture by Design: Copenhagenize Origins. copenhagenize.com. [dostęp 2015-04-12].
- ↑ On your bike: What the world can learn about cycling from Copenhagen. The Independent, 23 October 2011. [dostęp 2015-04-12].
- ↑ Interview: 'EU must give cities strong tools for sustainable mobility' | EU – European Information on Transport & Services – EurActiv.com
- ↑ COP15 Warm Up: Pedal Power to Light up the Christmas Tree. PR Newswire, 2009-11-28. [dostęp 2009-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-07)].
- ↑ 2019 Copenhagenize Index - Copenhagenize [online], copenhagenizeindex.eu [dostęp 2023-02-27].
- ↑ The Index - Copenhagenize [online], copenhagenizeindex.eu [dostęp 2023-02-27].
- ↑ Global Bicycle Cities Index 2022 [online], Luko [dostęp 2023-02-27] (ang.).