Pozornik malutki

gatunek owada

Pozornik malutki[1], pozornik mały[2] (Trachys minuta) – gatunek chrząszcza z rodziny bogatkowatych i podrodziny Agrilinae.

Pozornik malutki
Trachys minuta
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Imago
Ilustracja
Larwa
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

bogatkowate

Podrodzina

Agrilinae

Plemię

pozorniki

Podplemię

Trachydina

Rodzaj

pozornik

Gatunek

pozornik malutki

Synonimy
  • Buprestis minuta Linnaeus, 1758
  • Trachys minutus (Linnaeus, 1758)
  • Trachys mandjurica Obenberger, 1917
  • Trachys reflexiformis Obenberger, 1918

Taksonomia

edytuj

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1758 roku przez Karola Linneusza w dziesiątym wydaniu Systema Naturae pod nazwą Cantharis testacea. Jako miejsce typowe wskazał on Europę[3].

Morfologia

edytuj
 
Imago, widok od spodu

Chrząszcz o krótkim i szerokim, owalnym ciele długości od 2,8 do 3,5 mm. Głowa jest błyszcząco czarna, wciągnięta w przedtułów, zaopatrzona w wgłębienie na czole i ciemieniu. Czułki są krótkie, o dwóch nasadowych członach pogrubionych, a pięciu ostatnich trójkątnie rozszerzonych, tworzących piłkowaną buławkę. Przedplecze może być czarne, miedziane, fioletowe lub fioletowoczerwone. Pokrywy są silnie ku tyłowi zwężone, o trójkątnym wspólnym zarysie. Na barkach mają silnie wystający ząbek, u nasady odgraniczony głębokim wciskiem. Ubarwienie mają błyszcząco czarne, rzadziej fioletowo połyskujące lub niebieskie[4]. Owłosienie ich powierzchni tworzy szare lub białawe, faliste, przerywane przepaski, z których najlepiej rozwinięte są te w tylnej części[4][2]. Przedpiersie ma wyrostek w przedniej części z niemal równoległymi bokami, a w tylnej rozszerzony[4].

Ekologia i występowanie

edytuj

Owad ten zasiedla skraje lasów, zadrzewienia, zarośla i łozowiska[2]. Zarówno larwy, jak i owady dorosłefoliofagami, żerującymi na liściach drzew[5][2]. Larwy minują liście wierzb, najczęściej białej, iwy, szarej i uszatej[5]. Owady dorosłe aktywne są od kwietnia do września[5][2]. Spotyka się je na liściach wierzb, leszczyn, wiązów, lip i grusz. W trakcie okresów chłodniejszych bytują w glebie, próchnicy i napływkach[5].

Gatunek palearktyczny, w Europie znany z Portugalii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskich części Turcji i Rosji[6]. Dalej na wschód rozmieszczony jest przez anatolijską część Turcji, Zakaukazie i Syberię[5] po Mandżurię[4].

Przypisy

edytuj
  1. Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000.
  2. a b c d e Trachys minuta – Pozornik mały. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2023-08-06].
  3. C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 410. (łac.).
  4. a b c d Karl Wilhelm Harde: Familie Buprestidae (Prachtkäfer). W: Die Käfer Mitteleuropeas Band 6: Diversicornia. Heinz Freude, Karl Wilhelm Harde, Gustav Adolf Loshe (red.). Krefeld: Goecke & Evers Verlag, 1979, s. 203–247.
  5. a b c d e B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Część XXIII, zeszyt 10. Chrząszcze – Coleoptera. Buprestoidea, Elateroidea i Cantharoidea.. Warszawa: 1985.
  6. Trachys minutus (Linnaeus, 1758). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-08-06].