Powiat zielonogórski

Powiat zielonogórski
	powiat
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
TERC	0809
Siedziba	Zielona Góra
Starosta	Tadeusz Pająk
Powierzchnia (2022)	1350,71 km²
Populacja (31.12.2022); • liczba ludności	; 74 967
• gęstość	56 os./km²
Urbanizacja	42,59%
Nr kierunkowy	68
Tablice rejestracyjne	FZI
	Adres urzędu:ul. Podgórna 5; 65–057 Zielona Góra
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejsko-wiejskich	5
Liczba gmin wiejskich	4
	Położenie na mapie województwa;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Powiat zielonogórski – powiat w Polsce (województwo lubuskie), utworzony 10 sierpnia 1998 w ramach reformy administracyjnej i formalnie funkcjonujący od 1 stycznia 1999. Jego siedzibą jest miasto Zielona Góra, które jednak nie leży w granicach administracyjnych powiatu zielonogórskiego, lecz stanowi samodzielne miasto na prawach powiatu. Od 1 stycznia 1999 do 31 grudnia 2014 w skład powiatu zielonogórskiego wchodziła również nieistniejąca już gmina wiejska Zielona Góra.

Od 1 stycznia 2015 w skład powiatu wchodzą:

gminy miejsko-wiejskie: Babimost, Czerwieńsk, Kargowa, Nowogród Bobrzański, Sulechów
gminy wiejskie: Bojadła, Świdnica, Trzebiechów, Zabór
miasta: Babimost, Czerwieńsk, Kargowa, Nowogród Bobrzański, Sulechów

Położenie i warunki geograficzne

Powiat zielonogórski położony jest w następujących regionach fizycznogeograficznych: Dolina Środkowej Odry, Kotlina Kargowska, Wysoczyzna Czerwieńska, Wał Zielonogórski i Obniżenie Nowosolskie. Na obszarze pomiędzy Czerwieńskiem, a Nowogrodem Bobrzańskim rozciąga się wschodnia część Borów Zielonogórskich.

Powiat zielonogórski sąsiaduje z powiatami: świebodzińskim, nowosolskim, żagańskim, żarskim i krośnieńskim.

Od 1 stycznia 1999 do 31 grudnia 2014 powiat zajmował powierzchnię 1570,20 km², zaś od 1 stycznia 2015 wynosi ona 1350,71 km² (na skutek wyłączenia gminy wiejskiej Zielona Góra)^[1].

Historia

Od 6 lipca 1950 do 31 maja 1975 gminy współczesnego powiatu zielonogórskiego podzielone były pomiędzy "stary" powiat zielonogórski (z gminą Kolsko), powiat sulechowski i powiat lubski (fragment gminy Nowogród Bobrzański). Miasto Zielona Góra nigdy nie wchodziło w skład powiatu zielonogórskiego, tworząc w latach 1950–1975 powiat grodzki, a od 1 stycznia 1999 – miasto na prawach powiatu. 1 stycznia 2015 z terenu powiatu zielonogórskiego wyłączono gminę wiejską Zielona Góra, która tego dnia weszła w skład miasta Zielona Góra.

Demografia

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2022^[2]):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	74 967	100	38 045	50,75	36 922	49,25
Miasto	31 926	42,59	16 489	22,00	15 437	20,59
Wieś	43 041	57,41	21 556	28,75	21 485	28,66

Zdjęcie satelitarne terenu powiatu zielonogórskiego.

Piramida wieku mieszkańców powiatu zielonogórskiego w 2014 roku.

Zestawienie starostów po 1999

Imię i nazwisko	Lata pełnienia funkcji
Krzysztof Romankiewicz	1999–2006
Edwin Łazicki	2006–2010
Ireneusz Plechan	2010–2014
Dariusz Wróblewski	2014–2018
Krzysztof Romankiewicz	2018–2024
Tadeusz Pająk	2024–

Komunikacja

Linie kolejowe:
- czynne: Szczecin Gł. – Zielona Góra – Wrocław Gł. (przez Nietkowice, Czerwieńsk i Stary Kisielin), Zielona Góra – Żary (przez Letnicę i Nowogród Bobrzański), Sulechów – Cigacice (linia towarowa) oraz Zbąszynek – Czerwieńsk – Gubin (linia towarowa)
- nieczynne: Zielona Góra – Szprotawa, Sulechów – Wolsztyn, Cigacice – Konotop oraz Sulechów – Świebodzin

Drogi:
- krajowe:
  - DK3 Świnoujście – Sulechów – Zielona Góra – Jakuszyce
  - DK27 Przewóz – Nowogród Bobrzański – Zielona Góra
  - DK32 Gubinek – Zielona Góra – Sulechów – Kargowa – Stęszew
- wojewódzkie:
  - droga wojewódzka nr 276 Krosno Odrzańskie – Radnica – Świebodzin,
  - DW277 Skąpe – Głogusz – Sulechów,
  - droga wojewódzka nr 278 Radnica – Pomorsko – Sulechów – Trzebiechów – Bojadła – Wschowa
  - DW279 Zawada – Stary Kisielin – Drzonków – Ochla – Buchałów – Leśniów Wielki – Czerwieńsk – Wysokie,
  - droga wojewódzka nr 280 Zielona Góra – Czerwieńsk – Brody
  - droga wojewódzka nr 281 Zielona Góra – Wysokie – Pomorsko
  - droga wojewódzka nr 282 Zielona Góra – Zabór – Bojadła
  - DW283 Zielona Góra – Kożuchów – Lasocin
  - droga wojewódzka nr 288 Dąbie – Nowogród Bobrzański
  - DW289 Zasieki – Lubsko – Nowogród Bobrzański
  - DW290 Nowogród Bobrzański – Niwiska – Kożuchów
  - DW295 Nowogród Bobrzański – Żagań

Sąsiednie powiaty

Zielona Góra (miasto na prawach powiatu)
Powiat nowosolski
Powiat żagański
Powiat żarski
Powiat krośnieński
Powiat świebodziński
Powiat nowotomyski (woj. wielkopolskie)
Powiat wolsztyński (woj. wielkopolskie)

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku. Główny Urząd Statystyczny, 2022-12-07. [dostęp 2022-12-22]. (pol.).
↑ ^a ^b Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 grudnia. Główny Urząd Statystyczny, 2023-04-28. [dostęp 2023-05-23]. (pol.).

Linki zewnętrzne

[Powierzchnia_i_ludność-1] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku. Główny Urząd Statystyczny, 2022-12-07. [dostęp 2022-12-22]. (pol.).

[Ludność-2] Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 grudnia. Główny Urząd Statystyczny, 2023-04-28. [dostęp 2023-05-23]. (pol.).

[1]

[2]