Poncyria trójlistkowa

Poncyria trójlistkowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	mydleńcowce
Rodzina	rutowate
Rodzaj	poncyria
Gatunek	poncyria trójlistkowa
	Nazwa systematyczna
	Poncirus trifoliata (L) Raf.; Sylva tellur. 143. 1838
Synonimy
	Citrus trifoliata L.;
	Citrus trifoliata L.;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Poncyria trójlistkowa, pomarańcza trójlistkowa (Poncirus trifoliata) – gatunek roślin z rodziny rutowatych. W zależności od ujęcia stanowi monotypowy rodzaj poncyria Poncirus^[4] lub włączany jest do rodzaju cytrus jako Citrus trifoliata^[5]. Występuje w naturze w Chinach^[5]^[3], gdzie rośnie w zaroślach^[4].

Morfologia

Pokrój: Małe drzewo lub krzew o wysokości 1–7 m, na pędach ma sztywne kolce^[6].
Liście: Skrętoległe, sezonowe, aromatyczne, złożone z trzech, rzadziej pięciu listków^[4], o kształcie owalnym lub eliptycznym o długości 3–6 cm i karbowanych brzegach.
Kwiaty: Wyrastają w kątach liści w szczytowych częściach pędów. Okwiat składa się z 5-działkowego, zielonego kielicha i szeroko rozpostartych 5 białych płatków korony. Pręcików jest 20–60. Zalążnia górna, owłosiona, 6–8 komorowa, z licznymi zalążkami. Szyjka słupka krótka^[4].
Owoc: Duża (średnicy 3–5 cm), żółtozielona jagoda z omszoną skórką^[6]. Owoce przyjemnie pachną, jednak są niejadalne^[7].

Zastosowanie

Ponieważ jest bardziej zimotrwała niż inne rośliny cytrusowe, używana jest przez ogrodników jako podkładka do szczepienia innych roślin cytrusowych i uzyskiwania odpornych na mróz mieszańców np. cytranga (poncyria × pomarańcza) i cytrangokwat (poncyria × kumkwat)^[7]^[6]. W polskich ogrodach spotykana dość rzadko, uprawa tego gatunku jest możliwa do strefy 5, w której leżą nawet najzimniejsze regiony Polski^[7]. Szczególnie polecana jest na żywopłoty^[7]. Preferuje słoneczne i osłonięte przed wiatrem stanowiska, żyzne i przepuszczalne gleby^[7].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).
↑ ^a ^b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
↑ ^a ^b ^c ^d Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 369. ISBN 0-333-73003-8.
↑ ^a ^b Citrus trifoliata L., [w:] Plants of the World Online, Royal Botanic Gardens, Kew .
↑ ^a ^b ^c Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).

[grin-3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].

[philips-4] Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 369. ISBN 0-333-73003-8.

[powo-5] Citrus trifoliata L., [w:] Plants of the World Online, Royal Botanic Gardens, Kew .

[S-6] Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

[E-7] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[4]

[5]

[3]

[1]

[2]

[6]

[7]