Pomnik 15. Pułku Ułanów Poznańskich
Pomnik 15. Pułku Ułanów Poznańskich (w okresie międzywojennym także: Pomnik poległych ułanów[1]) – pomnik w formie kolumny, zlokalizowany w Poznaniu przy ul. Ludgardy róg Paderewskiego, bezpośrednio przy zabudowaniach klasztoru franciszkanów i Muzeum Narodowego, na łagodnym południowym skłonie Góry Przemysła.
 Pomnik od południa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Typ obiektu | |
| Projektant |
Mieczysław Lubelski (rzeźba), Adam Ballenstaedt (cokół) |
| Data odsłonięcia |
1927, |
| Data likwidacji |
1939 |
Położenie na mapie Polski  | |
| 52,40815°N 16,93068°E/52,408150 16,930680 | |
Pomnik upamiętnia czyn zbrojny żołnierzy 15 Pułku Ułanów Poznańskich, walczącego m.in. z bolszewikami w 1920 oraz w 1939 w ramach Armii Poznań. Obelisk zaprojektowali: uczeń Xawerego Dunikowskiego - Mieczysław Lubelski (rzeźba) oraz Adam Ballenstaedt (cokół), a odsłonięto go w 1927 (ponownie w 1982 po zniszczeniu przez nazistów w 1939). Kopię pierwotnej figury ułana walczącego ze smokiem wyrzeźbili Józef Murlewski oraz Benedykt Kasznia. Pierwotnie, przed II wojną światową, smok dysponował czapką z czerwoną gwiazdą – symbolem bolszewizmu. Obiekt pierwotnie miał stanąć przy koszarach ułanów przy ul. Grunwaldzkiej (obecnie osiedle City Park), ale z uwagi na wolę Poznaniaków stanął na bardziej reprezentacyjnym miejscu. W uroczystościach odsłonięcia udział wzięli m.in. generałowie Kazimierz Sosnkowski i Władysław Anders. Obraz na ten temat namalował Adam Batycki.
W 1982 pomnik odsłonił prezydent Andrzej Wituski w towarzystwie ułanów, kombatantów, harcerzy, a także sekretarza komitetu wojewódzkiego PZPR Macieja Olejniczaka i prezesa komitetu wojewódzkiego ZSL Tadeusza Zająca. Udekorowano wówczas sztandar 15. Pułku Ułanów Odznaką Honorową Miasta Poznania[2].
Pomnik jest jednym z najistotniejszych w Poznaniu miejsc, w których przeprowadzane są różnego rodzaju capstrzyki i uroczystości patriotyczne, np. podczas Dni Ułana.
Przypisy
edytuj- ↑ Nikodem Pajzderski, Poznań 1929. Przewodnik po Poznaniu, wyd. Drukarni Św. Wojciecha, Poznań, 1929, s.18
- ↑ Wydarzenia w Poznaniu w 1982 roku. Część druga, w: Kronika Miasta Poznania, nr 2/1983, s.153-154, ISSN 0137-3552
Bibliografia
edytuj- Poznań - atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2010, ISBN 978-83-7445-018-8
- Zbigniew Zakrzewski, W zasięgu hejnału - Ulicami mojego Poznania, część II, wyd. Kwartet, Poznań 2006, s.192, ISBN 83-60069-25-5
- Włodzimierz Łęcki, Poznań - przewodnik po zabytkach i osobliwościach miasta dla przybyszów z dalszych i bliższych stron, wyd. Zysk i S-ka, Poznań, 2010, ss. 120-121, ISBN 978-83-7506-466-7
- Poznań - przewodnik po zabytkach i historii, Janusz Pazder (oprac.), Jerzy Borwiński, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2003, s. 109, ISBN 83-87847-92-5, OCLC 830535344.