Placówka Straży Granicznej w Horodle

Placówka Straży Granicznej w Horodle imienia mjr. Tadeusza Persza[2] – graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania w ochronie granicy państwowej z Ukrainą.

Placówka SG w Horodle
im. mjr. Tadeusza Persza
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Data utworzenia

24 sierpnia 2005 (przekształcenia)

Siedziba

Horodło

Komendant

mjr SG Paweł Kilar

Adres
ul. Piłsudskiego 112
22-523 Horodło[1]
Położenie na mapie gminy Horodło
Mapa konturowa gminy Horodło, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Placówka SG w Horodleim. mjr. Tadeusza Persza”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Placówka SG w Horodleim. mjr. Tadeusza Persza”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Placówka SG w Horodleim. mjr. Tadeusza Persza”
Ziemia50°53′40,7″N 24°02′17,6″E/50,894639 24,038222
Strona internetowa
Granica polsko-ukraińska na rzece granicznej Bug w Horodle (sierpień 2018)

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

Placówka Straży Granicznej w Horodle (PSG w Horodle) z siedzibą w Horodle, została powołana 24 sierpnia 2005 roku Ustawą z 22 kwietnia 2005 roku O zmianie ustawy o Straży Granicznej...[a], w strukturach Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Chełmie z przemianowania dotychczas funkcjonującej Strażnicy Straży Granicznej w Horodle (Strażnica SG w Horodle). Znacznie rozszerzono także uprawnienia komendantów, m.in. w zakresie działań podejmowanych wobec cudzoziemców przebywających na terytorium RP[3].

Z końcem 2005 roku odeszli ze służby ostatni funkcjonariusze służby kandydackiej. Było to możliwe dzięki intensywnie realizowanemu programowi uzawodowienia, w ramach którego w latach 2001–2006 przyjęto do NOSG 1280 funkcjonariuszy służby przygotowawczej[3].

31 grudnia 2010 roku w placówce służbę pełniło 40 funkcjonariuszy[4].

Ochrona granicy

edytuj

W ramach Systemu Wież Obserwacyjnych Straży Granicznej (SWO SG), 20 listopada 2009 roku na odcinku placówki została oddana do użytku wieża obserwacyjna SWO do ochrony powierzonego odcinka granicy państwowej[5].

W lutym 2019 roku placówka otrzymała na wyposażenie do ochrony granicy specjalistyczny pojazd obserwacyjny tzw. PJN[b][6].

Terytorialny zasięg działania

edytuj

PSG w Horodle ochrania wyłącznie odcinek granicy rzecznej z Ukrainą przebiegającą środkiem koryta rzeki granicznej Bug[1].

Stan z 1 września 2021[7]
  1. Placówką Straży Granicznej w Skryhiczynie: włącznie znak graniczny nr 931, Matcze, Cegielnia, dalej granicą gmin Horodło i Hrubieszów, Białopole i Hrubieszów, Białopole i Uchanie, Wojsławice i Uchanie, Wojsławice i Grabowiec.
  2. Placówką Straży Granicznej w Hrubieszowie: wyłącznie znak graniczny nr 882, Strzyżów, wyłącznie Husynne, wyłącznie Moroczyn, wyłącznie Dziekanów, Moniatycze, Nowosiółki, dalej granicą gmin Hrubieszów i Trzeszczany, Uchanie i Trzeszczany, Grabowiec i Trzeszczany, Grabowiec i Miączyn
  3. Placówką Straży Granicznej w Lublinie: granicą gmin: Grabowiec i Sitno, Grabowiec i Skierbieszów, Grabowiec i Kraśniczyn.
Stan z 30 grudnia 2014[1]

Obszar służbowej działalności placówki SG w Horodle położony był na terenie powiatu hrubieszowskiego i obejmował swoim zasięgiem w całości gminę Uchanie, w części gminy Hrubieszów i Horodło oraz gmina Wojsławice w powiecie chełmskim.

Stan z 1 sierpnia 2011[8]
  1. Placówką Straży Granicznej w Skryhiczynie: włącznie znak graniczny nr 931, Matcze Cegielnia, dalej granicą gmin Horodło i Białopole oraz Hrubieszów i Uchanie.
  2. Placówką Straży Granicznej w Hrubieszowie: wyłącznie znak graniczny nr 882, Łukaszówka, wyłącznie Husynne, wyłącznie Moroczyn, wyłącznie Dziekanów, Moniatycze, Nowosiółki, dalej granicą gmin Hrubieszów i Uchanie oraz Trzeszczany.
  • Poza strefą nadgraniczną obejmował z powiatu chełmskiego gminę Wojsławice.

Placówki sąsiednie

edytuj

Wydarzenia

edytuj
  • 2014 – luty, w związku z atakiem zimy i wysokimi opadami śniegu, patrol PSG w Horodle realizując swoje czynności służbowe przy użyciu skutera śnieżnego dowiózł żywność odciętym od świata mieszkańcom przygranicznej miejscowości Marta[9].

Komendanci placówki

edytuj
  • por. SG/kpt. SG Dariusz Łopocki (był 21.07.2006–18.12.2006)[10]
  • kpt. SG/ppłk SG Marek Wrona (był 13.05.2013[11]–był w 2015)[12]
  • mjr Mariusz Papierz (był w 2018[13]–nadal[1]).

Nadanie imienia placówce

edytuj

Nadanie imienia placówce podano za: Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL. W: Stanisław Dubaj: Patroni Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej i Podległych Placówek SG – Tom VIII−IX, zeszyt 1 – 2012–2013. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2013, s. 323, 332–333, 343.

Po śmierci Tadeusza Persza[c] 8 grudnia 2005 roku ppłk dr Stanisław Dubaj i mgr Edward Kotowski z Dubienki sporządzili notatkę, którą przekazali komendantowi NOSG gen. bryg. Markowi Dominiakowi. Dotyczyła wspomnień wojennych Persza jak się później okazało – jego proroczych słów na temat patronatu horodeskiej jednostki SG. Między innymi przytoczono w niej na wpół żartobliwe pytanie, postawione 17 października 2001 roku, podczas uroczystego otwarcia miejscowej Strażnicy SG w Horodle: „Czy wyobrażacie sobie, że ta jednostka Straży Granicznej w Horodle nosi imię Tadeusza Persza?”. Działania związane z nadaniem patronatu podjęto 31 maja 2006 roku. Zgodę najbliższej rodziny, stosowną uchwałę Rady Gminy w Horodle i pozytywną opinię wojewody lubelskiego skompletowano do 21 lipca 2006 roku. Zgodnie z procedurami formalny wniosek o nadanie patronatu do ministra spraw wewnętrznych i administracji Ludwika Dorna skierował komendant Placówki SG w Horodle por. SG Dariusz Łopocki, przy poparciu gen. bryg. SG Marka Dominiaka. Minister spraw wewnętrznych i administracji Ludwik Dorn 20 listopada 2006 roku Placówce SG w Horodle nadał imię „mjr. Tadeusza Persza”, a uroczystości odbyły się w Horodle 18 grudnia 2006 roku[4]. Na elewacji budynku umieszczono pamiątkową tablicę ufundowaną przez żołnierzy kombatantów 27 WD AK, funkcjonariuszy Nadbużańskiego Oddziału SG i miejscową społeczność[d]. Podczas uroczystości nadano też medale „Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej” jedenastu żołnierzom kombatantom 27 WD AK, za ich szczególny wkład w odbudowę i utrzymanie polskich cmentarzy na Wołyniu.

  1. W miejsce dotychczas funkcjonujących strażnic oraz granicznych placówek kontrolnych utworzono placówki Straży Granicznej. Funkcjonariusze i pracownicy pełniący służbę i zatrudnieni w strażnicach oraz granicznych placówkach kontrolnych Straży Granicznej stali się odpowiednio funkcjonariuszami i pracownikami placówek Straży Granicznej (Dz.U. z 2005 r. nr 90, poz. 757).
  2. Samochodami bazowymi PJN są pojazdy przystosowane do jazdy w trudnym terenie i wyposażone w nowoczesne kamery termowizyjne, kamery światła dziennego oraz dalmierze laserowe.
  3. Mjr Tadeusz Franciszek Persz (1917–2005) urodził się w Berdyczowie, a wychował w Kowlu, gdzie ukończył szkołę średnią. W 1936 roku odbył dywizyjny kurs podchorążych rezerwy w Łucku. W 1937 roku rozpoczął studia na Wydziale Chemii Politechniki Lwowskiej. W marcu 1942 roku zaprzysiężony przez ZWZ, od stycznia oficer 27 WD AK w randze dowódcy kompanii. Walczył w akcji „Burza” na Wołyniu i Lubelszczyźnie; latem 1944 roku podporządkowany mjr. T. Kuncewiczowi na Zamojszczyźnie. Razem z ppleg AK przymusowo złożył broń 30 lipca 1944 roku w Szczebrzeszynie. W 1948 roku ukończył studia na Politechnice Gliwickiej, uzyskując˛ tytuł magistra inżyniera chemika. Pracę zawodową rozpoczął w Dolnośląskich Zakładach Garbarskich w Brzegu na Dolnym. Potem kolejno kierował szkołami zawodowymi przemysłu skórzanego w Nowym Targu, Radomiu i Chełmie. W 1979 roku przeszedł na emeryturę. Autor kilkunastu książek z dziedziny obróbki skór futerkowych (szczególnie był usatysfakcjonowany z tytułu „mistrza obróbki skór futerkowych”). Społecznik – działacz ruchu wędkarskiego. Założyciel i integrator rozproszonego środowiska żołnierzy 27 WD AK. Kawaler Orderu Virtuti Militari. Pochowany w rodzinnym grobowcu w Chełmie. (Pismo dostępne jest w sali tradycji Placówki SG w Horodle) → Dubaj 2013 ↓, s. 332.
  4. Tablicę odsłonił prof. dr hab. Edmund Bakuniak, oficer 27 WD AK, w towarzystwie synów patrona – Andrzeja i Tomasza Perszów. Widnieje na niej napis: Major Tadeusz Persz «Głaz». 1917–2005. Działacz konspiracji SZP–ZWZ–AK. Oficer 27 Wołyńskiej Dywizji AK w akcji «Burza» na Wołyniu i Lubelszczyźnie. Kawaler Orderu Virtuti Militari. Po wojnie szczególnie zaangażowany w sprawę ochrony miejsc pamięci narodowej na Wołyniu i Lubelszczyźnie. Zasłużony nauczyciel. Prawy człowiek. Pochowany w Chełmie. Projekt pamiątkowej tablicy wykonał ppłk Stanisław Dubaj.}

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Placówka Straży Granicznej w Horodle. [w:] Nadbużański Oddział SG [on-line]. nadbużański.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-20]. (pol.).
  2. Dubaj 2013 ↓, s. 332–333.
  3. a b Nowosad 2013 ↓, s. 307.
  4. a b Rydz 2011 ↓, s. 214-215.
  5. Informacja o realizacji w 2009 roku „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Biura Ochrony Rządu w latach 2007–2011”. „Informacja dla Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 29, 2010-04-28. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji : Departament Analiz i Nadzoru. [dostęp 2021-11-23]. (pol.). 
  6. Szef MSWiA przekazał Straży Granicznej nowe pojazdy. gov.pl, 2019-02-25. [dostęp 2021-11-16]. (pol.).
  7. a b Zarządzenie nr 38 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 26 sierpnia 2021 roku w sprawie utworzenia placówek i dywizjonów Straży Granicznej, określenia ich terytorialnego zasięgu działania, a także określenia szczegółowego zakresu zadań terenowych organów Straży Granicznej oraz organizacji komend oddziałów, placówek i dywizjonów (Dz.U. KGSG 2021.1486). strazgraniczna.pl, 2021-08-26. [dostęp 2021-09-13]. (pol.).
  8. a b Zarządzenie nr 28 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 6 lipca 2011 r. w sprawie utworzenia placówek i dywizjonów Straży Granicznej, określenia ich terytorialnego zasięgu działania, a także określenia szczegółowego zakresu zadań terenowych organów Straży Granicznej oraz organizacji komend oddziałów, placówek i dywizjonów (Dz.U. KGSG 2011.7). strazgraniczna.pl, 2016-12-02. [dostęp 2020-01-16]. (pol.).
  9. Funkcjonariusze Straży Granicznej pomagają mieszkańcom po ataku zimy. lublin112.pl, 2014-02-14. [dostęp 2021-11-26]. (pol.).
  10. Dubaj 2013 ↓, s. 333.
  11. Tomasz Najuch: 2 maja uczniowie Zespołu Szkół w Horodle uczcili Święto Flagi Państwowej. zshorodlo.pl, 2013-05-13. [dostęp 2021-11-20]. (pol.).
  12. Wiśniewska 2015 ↓, s. 195.
  13. Oświadczenie majątkowe mjr SG Mariusz Papierz - Komendant Placówki SG w Horodle. bip.nadbuzanski.strazgraniczna.pl, 2019-03-21. [dostęp 2021-11-20]. (pol.).

Bibliografia

edytuj