Pirat (opera)

Pirat
Il Pirata
Rodzaj	opera seria
Muzyka	Vincenzo Bellini
Libretto	Felice Romani
Liczba aktów	2
Język oryginału	włoski
Źródło literackie	dramat Charlesa Roberta Maturina Bertram, albo Zamek św. Aldobaranda (ang. Bertram or the Castle of St. Aldobarand)
Data powstania	1827
Prapremiera	27 października 1827 roku, Mediolan, La Scala
poprzednia; Bianka i Gernando	następna; Nieznajoma

Pirat – dwuaktowa opera tragiczna Vincenza Belliniego z librettem Felice Romaniego.

Osoby

Ernest (Ernesto) – baryton
Imogena (Imogene) – sopran
Walter (Gualtiero) – tenor
Itulbo – tenor
Gotfryd (Goffredo) – bas
Adela (Adele) – sopran

Historia utworu

Pirat powstał na zamówienie impresaria La Scali Domenica Barbai, które Bellini zdobył dzięki powodzeniu swojej poprzedniej opery Bianka i Gernando. Autorem libretta został Felice Romani, jeden z najwybitniejszych twórców tego gatunku. Współpraca z Romanim dała łącznie siedem oper, aż do przedostatniego dzieła Belliniego – Beatrycze z Tendy. Pirat odniósł ogromny sukces – miał 15 przedstawień w La Scali, wystawiono go na wielu scenach zagranicznych. Występowali w tym utworze wielcy śpiewacy pierwszej połowy XIX w., m.in. tenor Giovanni Battista Rubini, sopran Henriette Méric-Lalande i baryton Antonio Tamburini. Nie uchroniło to jednak opery przed zapomnieniem, długo niewystawiana pojawiła się na scenie dopiero w 1935 roku w Rzymie.

W 1958 Pirat powrócił na scenę teatru La Scala, gdzie partię Imogeny wykonała Maria Callas, odnosząc wielki sukces. Callas zaśpiewała tę partię również w koncertowych wykonaniach w Nowym Jorku i Waszyngtonie. Wybitną wykonawczynią partii Imogeny była też Montserrat Caballé. Mimo że uznawany za wielkie dzieło, Pirat jest wystawiany rzadko, co spowodowane jest ogromną trudnością partii głównych bohaterów opery.

Nagrania

Obsada (Imogena, Ernest, Walter)	Dyrygent	Orkiestra, chór	Wytwórnia	Rok nagrania	Uwagi
Maria Callas, Pier Miranda Ferraro, Costantino Ego	Nicola Rescigno	Orkiestra i Chór American Opera Society	EMI	1959	Nagranie na żywo
Montserrat Caballé, Flaviano Labò, Piero Cappuccilli	Erasmo Ghiglia	Orkiestra i Chór Maggio Musicale Fiorentino	G. O. P.	1967	Nagranie na żywo

Bibliografia

Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. Kraków: PWM, 2008. ISBN 978-83-224-0901-5.