Pignolettoodmiana winorośli właściwej o jasnej skórce, pochodząca z Włoch[1]. Popularna w regionie Emilia-Romania[3], w okolicach Bolonii i Modeny[2]. Chętnie przerabiana na wina jednoodmianowe o musującym charakterze[4].

Pignoletto
‘Pignoletto’
Gatunek

winorośl właściwa
(Vitis vinifera)

Inne nazwy

pignoletto bolognese

Pochodzenie

Włochy[1]

Ważne regiony uprawy

Włochy (Emilia-Romania)[2][3]

Identyfikator VIVC

9254

Przeznaczenie owoców

wino

Kolor skórki

zielonożółty

Cechy uprawowe
Dojrzewanie

średniopóźne i późne[4]

Charakterystyka

edytuj

Odmiana była wzmiankowana w regionie już w 1654 jako uve pignole[4]. Pliniusz Starszy wspominał o winie pino lieto, lecz trudno udowodnić, czy pochodziło z tej samej odmiany[4]. Uchodzi za dalekiego krewnego rieslinga[3]

Pignoletto jest plenne i rośnie bujnie[4]. Dojrzewa dość późno[4].

Odmiana jest podstawą jednoszczepowych wariantów win objętych apelacjami Colli Bolognesi DOC[5], Colli d'Imola DOC[6] i Reno DOC[7]. Producenci oferują różne wersje – od stołowego (secco), poprzez musujące frizzante i spumante po deserowe (passito)[7].

Typowe wino jest słomkowe z zielonkawymi refleksami i migdałowym posmakiem[5]. Większość wersji najlepiej pić jako wina młode, do 18 miesięcy[5]. Nadaje się do picia jako aperitif oraz w zestawieniach z lekkimi przekąskami, piadiną, prostymi daniami rybnymi i gotowanymi tortellini[5]. Wariant passito, o poziomie alkoholu przekraczającym 15%, dobrze komponuje się z ciasteczkami i pikantnymi serami[5]. Istnieje także wersja superiore, z obowiązkowo zachowanym cukrem resztkowym[5].

Przepisy dopuszczają niewielki dodatek innych odmian, wśród których znajdują się: pinot nero, chardonnay, pinot blanc (typowe dla win musujących) oraz riesling italico i trebbiano romagnolo[5].

Rozpowszechnienie

edytuj

Winorośl dała nazwę apelacji DOC Pignoletto[2]. W jej ramach wyróżnia się trzy strefy (podapelacje): Colli d'Imola, Modena i Reno[2]. Pewne nieporozumienia w innych regionach wynikają z niejasnego statusu odmiany grechetto i braku jednoznacznego oznaczenia krzewów[4].

W 1982 roku pignoletto zajmowało 145 ha włoskich winnic[8]. Popularność znacząco wzrosła w kolejnych dekadach: w 2000 roku było to już 6790 ha[4].

Synonimy

edytuj

Zgodność DNA została stwierdzona między pignoletto a winoroślami uprawianymi jako: grechetto di todi, pallagrello di caserta, rebola (w Emilii-Romanii) i ribolla riminese[4]. Inne synonimy to aglionzina, alionzina, occhietto, pignolino, pulcinculo, strozzavolpe[1]. Badania pozwoliły również na odrzucenie hipotez o tożsamości pignoletto m.in. z odmianami graševina, grechetto (grechetto di orvieto) – choć w tym przypadku pokrewieństwo jest bardzo bliskie, pallagrello bianco, pinot blanc i ribolla gialla[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Pignoletto w bazie danych Instytutu Uprawy Winorośli Geilweilerhof. [dostęp 2016-07-20]. (ang.).
  2. a b c d Vini Doc, Docg e Igt dell'Emilia-Romagna. Doc Pignoletto. Regione Emilia-Romagna. [dostęp 2016-07-20]. (wł.).
  3. a b c Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 291. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).
  4. a b c d e f g h i j Jancis Robinson, Julia Harding, José Vouillamoz: Wine Grapes. HarperCollinsPublishers, 2012, s. 802-803. ISBN 978-0-06-220636-7. (ang.).
  5. a b c d e f g Tutto vino. Guida complete ai vini d'Italia. Florencja: Giunti Editori, 2008, s. 471-482. ISBN 978-88-440-3610-2. (wł.).
  6. Tutto vino. Guida complete ai vini d'Italia. Florencja: Giunti Editori, 2008, s. 485-486. ISBN 978-88-440-3610-2. (wł.).
  7. a b Tutto vino. Guida complete ai vini d'Italia. Florencja: Giunti Editori, 2008, s. 514. ISBN 978-88-440-3610-2. (wł.).
  8. Area tabular listing. Instytut Uprawy Winorośli Geilweilerhof. [dostęp 2016-07-20]. (ang.).