Pieczarka kompostowa
Pieczarka kompostowa (Agaricus cappellianus Hlaváček) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pieczarka kompostowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Agaricus cappellianus Hlaváček Mykologický Sborník 64(4): 113 (1987) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Agaricus, Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Agaricus campestris ß vaporarius Pers. 1801
- Agaricus pseudovillaticus Rauschert 1992
- Agaricus vaporarius (Pers.) Imbach 1949
- Pratella campestris var. vaporaria (Pers.) Gray 1821
- Pratella campestris ß vaporaria (Pers.) Gray 1821
- Psalliota vaporaria (Pers.) F.H. Møller & Jul. Schäff. 1938[2].
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. dla synonimu Agaricus vaporarius[3].
Morfologia
edytujO średnicy 7–15 cm, gruby i mięsisty, początkowo wypukły, później płaski, z płaskim środkiem. Powierzchnia czekoladowo-brązowa, bledsza w kierunku brzegu, pokryta grubymi, brązowymi, przylegającymi łuskami[4].
Wolne, cienkie, gęste, o równym sterylnym brzegu, początkowo różowawe z czerwonawym odcieniem, później ciemnobrązowe[4].
Wysokość 6–12 cm, grubość 2,5–5 cm, centralny, cylindryczny lub zwężający się ku nasadzie, pełny. Powierzchnia biaława, w kierunku podstawy brązowawa, czasami z pozostałościami zasnówki poniżej pierścienia. Pierścień o grubości 1–2 mm, białawy, zwisający, górą żółtawy, z brązowawymi łuskami na dolnej stronie, często z postrzępionym brzegiem[4].
Gruby, białawy, po uszkodzeniu rstaje się różowy. Zapach kwaśny, później nieprzyjemny. Smak w młodych owocnikach słodkawy, później odrażający[4].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 4, czasami 1–2-zarodnikowe, 24–36 × 8 µm, maczugowate. Sterygmy o długości 3–4 µm. Cheilocystydy 20–32 × 7–9 µm, cylindryczne do wąsko maczugowatych. Bazydiospory 6–7 × 5–6 µm, bladobrązowe, półkuliste lub kuliste z zaokrąglonymi wierzchołkami i jedną lub dwiema gutulami[4].
Występowanie i siedlisko
edytujPodano występowanie tego gatunku w Europie i Ameryce Północnej[5]. W piśmiennictwie naukowym w Polsce do 2003 r. jedyne stanowisko tego gatunku podał Stanisław Domański (Warszawa, 1997 r.) Rosła w sierpniu, na ziemi, na skwerze[3]. W 2018 r. B. Gierczyk i inni przytoczyli następne stanowisko (jako A. vaporaria)[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2019-03-15] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2019-03-15].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 38, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e A contribution to the taxonomy and species diversity of the Agariceae tribe (Higher Basidiomycetes) of Israel mycobiota, „Flora Mediterranea”, 10, 2000, s. 195, 196 [dostęp 2023-12-03] (ang.).
- ↑ Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-04] (ang.).
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-04] (pol.).