Łuskwiak wypaleniskowy
Łuskwiak wypaleniskowy (Pholiota highlandensis (Peck) Quadr. & Lunghini) – gatunek grzybów należący do rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].
.JPG)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
łuskwiak wypaleniskowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Pholiota highlandensis (Peck) Quadr. & Lunghini Quad. Accad. Naz. Lincei 264: 111 (1990) | |
.JPG)
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pholiota, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1872 r. Charles Horton Peck nadając mu nazwę Agaricus highlandensis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 1990 r. Quadr. & Lunghini[1].
Synonimów naukowych ma ponad 20[2].
W 1888 r. Franciszek Błoński opisywał ten gatunek pod nazwą bedłka zgliszczowa. Obecną nazwę polską nadali w 1983 r. Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda[3].
Morfologia
edytujŚrednica 1,5–5 cm. U młodych osobników jest półkulisty, później łukowaty, u starszych płaski z płytko wklęsłym środkiem lub z niewielkim garbem. Powierzchnia naga, o barwie żółtooliwkowej, pomarańczowej do mięsnobrązowej lub czerwonawej. Podczas suchej pogody jest sucha i jedwabista, podczas wilgotnej gładka, błyszcząca i śliska[4].
Szerokie i zbiegające ząbkiem na trzon. Ostrza ząbkowane. Barwa początkowo kremowa, później brudnożółtawa, w końcu szarocynamonowa[4].
Wysokość 2–5 cm, grubość do 1,5–4 mm. Jest walcowaty, twardy i sprężysty, początkowo pełny, później pusty w środku. Powierzchnia jasnożółtawa z żółtymi lub żółtoobrązowymi łuskami i włókienkami. U młodych okazów występuje strefa pierścieniowa, powyżej której trzon jest białawo oprószony[4].
Białawy, cienki. Zapach grzybowy, smak lekko gorzkawy[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników brązowy. Zarodniki o rozmiarach 6–8 × 4–4,5 μm, mniej więcej eliptyczne, gładkie, o barwie bladobrązowej. Pleurocystydy wrzecionowate i wybrzuszone, cienkościenne, o rozmiarach 70 × 15 μm, pod działaniem KOH brązowe. Kaulocystydy również wrzecionowate i wybrzuszone lub tylko cylindryczne, o rozmiarach 90 × 15 μm. Na strzępkach występują sprzążki[5].
Występowanie i siedlisko
edytujOpisano występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Europie, Australii i niektórych regionach Azji (Korea i Japonia)[6]. W Polsce jest dość pospolity[3].
Saprotrof występujący głównie w lasach iglastych[4]. Rozwija się na ziemi, na drewnie wypaleniskowym. Grzyb wypaleniskowy, najbardziej pospolity wśród grzybów rozwijających się na wypaleniskach. Owocniki pojawiają się od kwietnia do listopada[3]. Czasami rośnie w gęstych skupiskach. Masowo pojawia się po pożarach lasów[5].
Gatunki podobne
edytujJest wiele podobnych gatunków grzybów, jednak charakterystyczne miejsce występowania łuskwiaka wypaleniskowego (na wypaleniskach) pozwala go łatwo odróżnić[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2016-04-23]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2016-04-23]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b MushroomExpert. [dostęp 2016-04-23]. (ang.).
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-04-23+].