Paul Scheerbart

Paul Karl Wilhelm Scheerbart (ur. 8 stycznia 1863 w Gdańsku, zm. 15 października 1915 w Berlinie) – niemiecki pisarz i rysownik. Publikował również pod pseudonimem „Kuno Küfer”. Jednym z jego najbardziej znanych utworów jest Glasarchitektur (1914).

Paul Scheerbart

Kuno Küfer

Imię i nazwisko	Paul Karl Wilhelm Scheerbart
Data i miejsce urodzenia	8 stycznia 1863 Gdańsk
Data i miejsce śmierci	15 października 1915 Berlin
Narodowość	niemiecka
Alma Mater	Kunstakademie w Düsseldorfie, Akademia Sztuk Pięknych w Monachium
Dziedzina sztuki	poezja, proza, rysunek
Ważne dzieła
Glasarchitektur
Strona internetowa

Ilustracja z Jenseits-Galeri, 1907

Życiorys

Paul Scheerbart studiował filozofię i historię sztuki od 1885 roku. W 1887 działał jako poeta w Berlinie i pracował nad wynalezieniem perpetuum mobile. W 1892 był jednym z założycieli Verlag deutscher Phantasten (Wydawnictwo Niemieckich Marzycieli).

W tym czasie Scheerbart był w trudnej sytuacji finansowej. Po ogłoszeniu drukiem kilku różnych publikacji wydał swoją pierwszą powieść, Die große Revolution nakładem Insel-Verlag. Ernst Rowohlt opublikował zbiór poezji Scheerbarta Katerpoesie i został jego przyjacielem.

Był związany z architekturą ekspresjonistyczną i Brunonem Tautem. Ułożył wierszowane aforyzmy o szkle na wystawę Werkbund Exhibition (1914). Fantastyczne eseje Scheerbarta o szklanej architekturze zainspirowały architektów, w tym Brunona Tauta. Wśród jego berlińskich znajomych był Erich Mühsam, który poświęcił Scheerbartowi rozdział w swojej biografii Unpolitische Erinnerungen. Scheerbart przyjaźnił się też z Richardem Dehmelem. Miał duży wpływ na Waltera Benjamina, którzy przywołał jego pomysły w swoim projekcie Pasaże.

Twórczość

• Das Paradies. Die Heimat der Kunst (1889)
• Ja... was... möchten wir nicht Alles! (1893)
• Ich liebe Dich! (1897)
• Tarub, Bagdads berühmte Köchin (1897)
• Der Tod der Barmekiden (1897)
• Na prost! (1898)
• Die wilde Jagd (1900)
• Rakkóx der Billionär (1901)
• Die Seeschlange (1901)
• Die große Revolution (1902)
• Immer mutig! (1902)
• Liwûna und Kaidôh (1902)
• Weltglanz (1902)
• Kometentanz (1903)
• Der Aufgang zur Sonne (1903)
• Der Kaiser von Utopia (1904)
• Machtspäße (1904)
• Revolutionäre Theater-Bibliothek (1904)
• Münchhausen und Clarissa (1906)
• Jenseits-Galeri (1907)
• Die Entwicklung des Luftmilitarismus und die Auflösung der europäischen Land-Heere, Festungen und Seeflotten (1909)
• Kater-Poesie (1909)
• Das Perpetuum mobile (1910)
• Das große Licht (1912)
• Flora Mohr (1912)
• Lesabéndio (1913)
• Das graue Tuch und zehn Prozent Weiß (1914)
• Glasarchitektur (1914)
• Von Zimmer zu Zimmer (1921)

Bibliografia

• Mechthild Rausch: „Scheerbart, Paul Carl Wilhelm” W: Neue Deutsche Biographie 22 (2005), s. 608

Linki zewnętrzne

• Paul Carl Wilhelm Scheerbart na Zeno.org (niem.)