Park Narodowy Jasper

park narodowy w Albercie w Kanadzie

Park Narodowy Jasper (ang. Jasper National Park, fr. Parc national Jasper) – park narodowy położony w południowo-zachodniej części prowincji Alberta, w Kanadzie. Park został utworzony w 1907 na powierzchni 10878 km², a jego nazwa pochodzi od nazwiska właściciela punktu skupu skór i futer Jaspera Howesa. Obszar parku zbudowany jest ze skał osadowych pochodzenia morskiego, silnie sfałdowanych i pchniętych podczas ruchów górotwórczych. Występują znaczące przeobrażenia rzeźby przez plejstoceńskie lodowce górskie: powstanie klasycznych dolin U-kształtnych, licznych zagłębień karowych, wypełnionych później wodami jeziornymi.

Park Narodowy Jasper
Jasper National Park
Parc national Jasper
ilustracja
park narodowy
Państwo

 Kanada

Prowincja

 Alberta

Siedziba

Jasper

Data utworzenia

1907

Powierzchnia

10878 km²

Odwiedzający

1 891 100

Położenie na mapie Alberty
Mapa konturowa Alberty, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Park Narodowy Jasper”
Położenie na mapie Kanady
Mapa konturowa Kanady, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Park Narodowy Jasper”
Ziemia52°55′55,52″N 117°55′47,96″W/52,932090 -117,929990
Strona internetowa

Położenie

edytuj

Park obejmuje wschodnie stoki Gór Skalistych poczynając od masywu Mt. Columbia (3747 m; najwyższy szczyt Parku) na południowym wschodzie aż poza Mount Robson (3954 m, już poza granicami parku) na północnym zachodzie. Zachodnia granica biegnie wzdłuż granicy pomiędzy prowincjami Alberta i Kolumbia Brytyjska. Prawie cały obszar Parku leży w dorzeczu górnego biegu rzeki Athabasca[1].

W centrum Parku leży miejscowość Jasper, przez którą biegną szosa i linia kolejowa z Edmonton w Albercie do Prince George w Kolumbii Brytyjskiej[2]. Główny grzbiet Gór Skalistych (i kontynentalny dział wodny) pokonują one na przełęczy Yellowhead (1131 m) przy zachodniej granicy parku. Z Jasper na południowy wschód przez Park biegnie szosa Banff-Jasper Highway, opuszczająca jego teren na przełęczy Sunwapta (2034 m), za którą leży sąsiedni Park Narodowy Banff[1].

 
Wyspa Spirit Island na jeziorze Maligne Lake
 

Teren ten porośnięty jest borealnymi lasami iglastymi oraz alpejskimi zbiorowiskami roślin wrzosowatych.

W Parku Jasper żyją następujące duże drapieżniki: niedźwiedzie grizli (szare), wilki, baribale, rysie, rosomaki i kojoty. Wśród innych dużych ssaków należy wymienić łosie, karibu, jelenie wapiti, mulaki czarnoogonowe, kozły śnieżne oraz owce kanadyjskie i jukońskie. Z mniejszych ssaków żyją tu skunksy, świstaki, bobry, królaki, szczekuszki amerykańskie, piżmaki i in.[1]

Na terenie parku występuje około 260 gatunków ptaków, w tym pardwa i orzeł przedni.

Ciekawostki

edytuj

W 1954 r. na terenie parku kręcone były plenerowe sceny westernu pt. Daleki kraj w reżyserii Anthony'ego Manna. Scena zejścia lawiny została sfilmowana w rejonie lodowca Athabasca[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Lech Ratajski. Zima w Kanadzie. „Poznaj Świat”. R. XX (nr 6 (235)), s. 3-8, 48, czerwiec 1972. Polskie Towarzystwo Geograficzne. (pol.). 
  2. Zofia Cukierska (red.): Geograficzny atlas świata t. 2. Wyd. I. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1989, s. 154-155. ISBN 83-7000-068-1.
  3. The Far country. [dostęp 2023-12-30]. (ang.).

Zobacz też

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj