Parafia św. Marcina w Błażowej
Parafia św. Marcina w Błażowej – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w archidiecezji przemyskiej w dekanacie Błażowa[1].
 kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Armii Krajowej 1, |
| Data powołania |
2 czerwca 1432 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół parafialny | |
| Filie |
• Białka – pw. Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy i św. Maksymiliana Marii Kolbego |
| Proboszcz |
ks. prał. Jacek Rawski |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie Błażowej  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Błażowa  | |
| 49,884755°N 22,101440°E/49,884755 22,101440 | |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujParafia została erygowana 2 czerwca 1432 roku, ufundowali ją właściciele Dynowa i Błażowej, Piotr i Małgorzata Kmitowie. W skład parafii weszły wówczas Błażowa i Kąkolówka[2]. Kościół drewniany pw. św. Marcina, Mikołaja i Anny istniał już wcześniej, przed fundacją parafii. W 1624 roku Tatarzy zaatakowali kościół, ale nie zdołali go spalić.
W 1663 roku na tym samym miejscu zbudowano kolejny kościół. Po 1728 roku dokonano częściowej przebudowy kościoła – dobudowano prezbiterium i kaplice boczne z kamienia i cegły. 10 listopada 1737 roku bp Walenty Czapski dokonał konsekracji kościoła. W 1806 roku komisja urzędowa nakazała rozbiórkę kościoła z powodu złego stanu technicznego, który znajdował się na podmokłym terenie. Przez dwa lata msze święte odprawiano na plebanii, a następnie zbudowano drewnianą kaplicę liturgiczną z dobudowaną szopą dla wiernych.
W 1822 roku ukończono budowę następnego kościoła pw. św. Marcina i św. Mikołaja na innym bezpieczniejszym miejscu, z fundacji hr. Karola Jerzego Fleming i jego żony Karoliny Henryki Lubomirskiej. Kościół posiadał murowane prezbiterium i boczne kaplice, a drewnianą nawę główną z dzwonnicą. W 1836 roku kościół został poświęcony[3].
Gdy z powodu zwiększonej ilości wiernych kościół okazał się za mały, w latach 1896–1900 zbudowano następny większy kościół murowany, według projektu arch. inż. Jana Sas-Zubrzyckiego. Konsekracji kościoła pw. św. Marcina, dokonał 31 maja 1910 roku bp Józef Sebastian Pelczar[4].
Na terenie parafii jest 4 500 wiernych (w tym: Błażowa – 2 050, Błażowa Dolna – 1 150, Błażowa Górna – 715, Białka – 585)[5].
- Proboszczowie parafii:[6]
- 1730–1744. ks. Józef Dzianot.
- 1744–1794. ks. Jan Szarmachowski.
- 1794–1795. ks. Ludwik Świderski.
- 1795–1809. ks. Szymon Szczepanik.
- 1809–1847. ks. Franciszek Bekier.
- 1847–1870. ks. Emil de Bandrowski.
- 1870–1877. ks. Józef Krukowski.
- 1877–1884. ks. Bronisław Markiewicz.
- 1884–1914. ks. Leon Kwiatkowski[7].
- 1914–1915. ks. Wojciech Blajer.
- 1915–1925. ks. Edward Glatzel[8].
- 1925–1926. ks. Andrzej Osikowicz.
- 1926–1930. ks. Jan Kolasa[9].
- 1931–1946. ks. Adam Pasternak[10].
- 1946–1970. ks. kan. Józef Kruczek[11][12][13][14].
- 1970–1998. ks. prał. Adolf Kowal[15][16][17].
- 1998–2006. ks. kan. Michał Drabicki[18].
- 2006– nadal ks. prał. Jacek Rawski.
Kościoły filialne
edytuj- Białka – W latach 1981–1983 zbudowano murowany kościół filialny pw. Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy i św. Maksymiliana Marii Kolbego, według projektu architektów S. Wantucha, T. Karysa i J. Miłka. Kościół został poświęcony w 1983 roku przez biskupa Ignacego Tokarczuka[19].
- Błażowa Dolna – W 1985 roku zbudowano dom katechetyczny, który w 1989 roku został zaadaptowany na kościół pw. św. Franciszka z Asyżu. W 1989 roku kościół został poświęcony przez biskupa Edwarda Białogłowskiego[19].
Przypisy
edytuj- ↑ Opis dekanatu na stronie archidiecezji
- ↑ Początki parafii. [dostęp 2020-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-25)].
- ↑ Obiekty sakralne. [dostęp 2020-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-25)].
- ↑ Dzieje parafii. [dostęp 2020-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-25)].
- ↑ Rocznik Archidiecezji Przemyskiej 2015 (s. 69) ISSN 1429-6314
- ↑ Proboszczowie. [dostęp 2020-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-25)].
- ↑ ks. Leon Kwiatkowski
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioecesis Premisliensisrit. lat. pro Anno Domini 1917 (str. 225) [dostęp 2020-01-25]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioecesis Rit. Lat. Premisliensis Pro Anno Domini 1927 (str. 138) [dostęp 2010-01-25]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioecesis Premisliensis Rit. Lat. Pro Anno Domini 1932 (str. 151) [dostęp 202-01-25]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1952 (s. 121) [dostęp 2024-01-28]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1958 (s. 137) [dostęp 2024-01-28]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1966 (s. 146) [dostęp 2024-01-28]
- ↑ ks. Józef Kruczek
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1979 (s. 74) [dostęp 2024-01-28]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1984 (s. 79) [dostęp 2024-01-28]
- ↑ ks. Adolf Kowal
- ↑ ks. Michał Drabicki
- ↑ a b Rocznik Archidiecezji Przemyskiej 1997. Album (s. 42) ISSN 1233-4685