Parafia św. Apostołów Piotra i Pawła w Główczycach
Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Główczycach – rzymskokatolicka parafia w Główczycach. Należy do dekanatu główczyckiego diecezji pelplińskiej. Prowadzą ją salezjanie.
_1.jpg) kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Kościuszki 9 |
| Data powołania | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Filie | |
| Proboszcz |
ks. Grzegorz Siwak SDB[1] |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu słupskiego  | |
Położenie na mapie gminy Główczyce  | |
 54°37′15,27″N 17°22′21,54″E/54,620908 17,372650
| |
Historia
edytuj
Przed wprowadzeniem chrześcijaństwa w miejscu kościoła w Główczycach istniał ośrodek kultu pogańskiego. Pierwszą świątynię zbudowano tu w XI wieku, a wieżę kościelną w 1062. W 1595 od parafii odłączono wieś Pobłocie (przyłączono do Cecenowa), a przyłączono Izbicę. Wzmiankowany w 1577 kościół spłonął w 1662. Odbudowano go, a w 1699 wystawiono nową wieżę kościelną[1]. Do głównej nawy w latach 1745–1749 dobudowano nawy boczne[2].
W 1773 społeczność Główczyc wypędziła pastora Petrusa Schimańskiego, który chciał wprowadzić kazania w języku niemieckim[1]. W 1829 w mszach w języku kaszubskim brało udział 2/3 mieszkańców wsi, w 1835 – 1/3[2], zaś w 1886 nabożeństwa i kazania po kaszubsku zlikwidowano[1].
W 1889 kościół parafialny spłonął z całym niemal wyposażeniem. Zachował się tylko puchar z 1712, dzbanek z 1729 i srebrny talerz z ornamentem[2].
Współczesny kościół został zbudowany w 1881 na miejscu poprzedniego. Fundatorami świątyni byli Putkamerowie, właściciele wsi. Świątyni nadano wezwanie św. Apostołów Piotra i Pawła[1]. Urząd proboszczów sprawowali ewangelicy, była to bowiem parafia luterańska[3].
W 1912 do parafii należały wspólnoty w Główczycach i Izbicy[2].
W drugiej połowie XIX wieku powstał budynek plebanii. Postawiono go częściowo z cegły, częściowo z muru pruskiego[3]. W tym czasie powstał przykościelny cmentarz. Współcześnie ma formę lapidarium z kamiennym pomnikiem z 1999 ku pamięci zmarłych[4].
W 1940 w skład wchodziło 13 wsi. Parafia liczyła 6228 osób zgromadzonych we Wspólnocie Kościelnej w Izbicy oraz wspólnotach lokalnych w Wielkiej Wsi, Klęcinie, Równie, Rumsku, Rzuszczach, Skórzynie, Wykosowie, Warblinie, Siodłoniach, Cieminie, Szczypkowicach. Część parafian mieszkała w okolicach jeziora Łebsko w powiecie lęborskim[2].
Po zajęciu powiatu słupskiego przez wojska radzieckie (1945), mimo że Kościół ewangelicki w regionie przestał funkcjonować, w Główczycach działalność duszpasterską nadal prowadził superintendent Johannes Bartel. Dłużej działali luterańscy lektorzy. Następnie kościół stanowił filiał Ewangelicko-Augsburskiej Parafii pw. Św. Krzyża w Słupsku. Pracowali tu duszpasterze ze Słupska[3].
Po przejęciu przez katolików parafią od maja 1946 do grudnia 1949 administrowali dwaj oblaci. W 1950 oficjalnie objęli kościół parafialny w Główczycach oraz kościoły filialne. Zastępczo parafią administrował ks. Wojciech Malinowski – proboszcz parafii Zagórzyca. W lutym 1950 pracę duszpasterską w Główczycach podjął jezuita o. Stanisław Mirek, po trzech tygodniach został aresztowany za działalność w Armii Krajowej[1][3]. Kiedy w 1950 r. ks. Z. Kęsy przejął kościół parafialny oraz przynależny parafii od 1945 kościół filialny pw. św. Józefa w Izbicy, obiekty były dostosowane do sprawowania katolickich nabożeństw[3].
W 1950 posługę duszpasterską przejęli salezjanie. Liczba wiernych wynosiła wówczas 1917, a w 1959 – 2327 osób[1]. W latach 1946–1947 na teren parafii sprowadzili się osadnicy z zachodniej części Kurpi Zielonych, z Północnego Mazowsza, Kieleckiego, Poznańskiego, Wileńszczyzny, Kaszub, Wołynia, Lwowskiego, Kujaw i Bieszczadów[5].
Pierwotnie do parafii Główczyce należały miejscowości, które znalazły się później w obrębie wydzielonych z niej parafii Stowięcino i Cecenowo[1].
W 1977 erygowano salezjański dom zakonny[6]. Na przełomie lat 80. i 90. XX wieku przy plebanii wystawiono obiekty przeznaczone na rekolekcje Ruchu Światło-Życie. Po transformacji polityczno-ustrojowej w Polsce, staraniem duszpasterzy z Główczyc, powstały nowe kościoły filialne: w Będziechowie i w Szczypkowicach[3].
W pobliżu kościoła stoi figura Maryi, którą wyeksponowano na kamiennym postumencie wykonanym z zachowanych elementów pomnika poświęconego mieszkańcom Główczyc poległym w I wojnie światowej. Pierwotnie stała tu figura żołnierza ze sztandarem. Nie zachowały tablice z inskrypcjami[7][8].
Z parafii pochodzi trzech kapłanów: ks. Henryk Łącki SDB, ks. Piotr Pączkowski SDB i ks. Damian Okroj SDB[1].
- Św. Józefa – Izbica
- MB Wspomożenia Wiernych – Będziechowo
- Najświętszego Serca Pana Jezusa – Szczypkowice[1]
Miejscowości
edytuj
Zdjęcia proboszczów w budynku plebanii
ks. Józef Gołąbek (1946–?)
- ks. Piotr Purgoła (?–1949)
- ks. Stanisław Mirek (1950)
- ks. Zygmunt Kęsy SDB (1950–1959)
- ks. Józef Walawski SDB (1959–1966)
- ks. Hieronim Pixa SDB (1966)
- ks. Jan Bujalski SDB (1966–1970)
- ks. Jan Laśkiewicz SDB (1970–1976)
- ks. Ignacy Czarnota SDB (1976–1983)
- ks. Franciszek Warniewski SDB (1983–1984)
- ks. Gustaw Zając SDB (1984–1991)
- ks. Lesław Głuchowski SDB (1991–2000)
- ks. Jacek Jaszewski SDB (2000–2006)
- ks. Tadeusz Stromski SDB (2006–2014)
- ks. Grzegorz Stępniak SDB (2014–2023)
- ks. Grzegorz Siwak SDB (2023–)[1]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Główczycach [online], Portal internetowy Diecezji Pelplińskiej [dostęp 2024-01-21] (pol.).
- ↑ a b c d e Bogusław Chyła, O główczyckim kościele [online], gok-glowczyce.pl [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ a b c d e f Historia parafii || Parafia pw. św. Piotra i Pawła w Główczycach [online], salezjanieglowczyce.pl [dostęp 2024-09-17].
- ↑ GŁÓWCZYCE (niemieckie GLOWITZ) [online], web.archive.org, 14 września 2006 [dostęp 2024-09-17] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-14].
- ↑ Maria Weronika Kmoch, Na Pomorzu są Kurpie. Poznajcie Klęcinianki – zespół folklorystyczny przy KGW w Klęcinie [online] [dostęp 2024-08-28].
- ↑ Główczyce [online] [dostęp 2024-09-17].
- ↑ Główczyce [online], westernpomerania.com.pl [dostęp 2024-09-17].
- ↑ Pomnik wojenny (Główczyce), Główczyce – polska-org.pl [online], polska-org.pl [dostęp 2024-09-17].