Pancernik Potiomkin

Pancernik Potiomkin (ros.  Броненосец «Потёмкин», Bronienosiec Potiomkin) – radziecki film niemy nakręcony w 1925 roku przez Siergieja Eisensteina. Jest drugą częścią trylogii filmowej: pierwszą jest film z 1924 roku Strajk, trzecią zaś Październik: 10 dni, które wstrząsnęły światem z 1928 roku.

Pancernik Potiomkin
Броненосец «Потёмкин»
Ilustracja
Gatunek

dramat wojenny, historyczny

Rok produkcji

1925

Data premiery

21 grudnia 1925

Kraj produkcji

ZSRR

Język

niemy (rosyjskie plansze tekstowe)

Czas trwania

75 min

Reżyseria

Siergiej Eisenstein

Scenariusz

Nina Agadżanowa
Siergiej Eisenstein

Główne role

Aleksandr Antonow
Władimir Barski
Grigorij Aleksandrow
Iwan Bobrow

Muzyka

Nikołaj Kriukow (1950)
Władimir Chiejfietc
Edmund Meisel

Zdjęcia

Eduard Tisse
Władimir Popow

Pancernik Potiomkin

Film oparty jest na autentycznym zdarzeniu, jakim było powstanie załogi rosyjskiego czarnomorskiego pancernika "Potiomkin" ("Kniaź Potiomkin Tawriczeskij") przeciw carskiemu dowództwu w czasie rewolucji 1905 roku. Pancernik Potiomkin był w założeniu filmem propagandowym, gloryfikującym rewolucyjny zryw marynarzy, lecz dzięki użytym środkom wyrazu artystycznego, szczególnie nowatorskiemu montażowi, przez wielu uznawany jest za jeden z najbardziej znaczących filmów w historii kina.

Film jest czarno-biały, jednakże na poszczególnych kopiach ręcznie koloryzowano czerwony sztandar.

Najsłynniejszą sceną, wielokrotnie cytowaną, jest masakra ludności na odeskich schodach przez rytmicznie maszerującą kompanię żołnierzy carskich, a zwłaszcza zjeżdżający w dół schodów wózek z dzieckiem. Do owej sceny odwoływano się wielokrotnie w późniejszych filmach, m.in. w Déjà vu Juliusza Machulskiego (bezpośrednio), Steps Zbigniewa Rybczyńskiego (bezpośrednio) i Nietykalni Briana De Palmy (nawiązanie).

W międzynarodowej ankiecie brukselskiej z 1958 roku rozpisanej przez Bureau International de la Recherche Historique Cinématografique film Pancernik Potiomkin zajął pierwsze miejsce[1]. Uznano go najlepszym filmem wszech czasów. Film ten jako klasyczne dzieło sztuki filmowej, zapoczątkował "złoty okres" radzieckiego kina i odegrał kluczowe znaczenie w skali światowej[2].

Zdjęcia

edytuj

Film kręcony był w Odessie i na hulku, byłym pancerniku Dwunastu Apostołów (Двенадцать Апостолов).

Obsada

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Kazimierz Nowacki (red.), Z filmem radzieckim na ty, Wojewódzki Zarząd Kin, Kraków 1972, s. 71.
  2. Kazimierz Nowacki (red.), Z filmem radzieckim na ty, Wojewódzki Zarząd Kin, Kraków 1972, s. 75.

Linki zewnętrzne

edytuj