Palazzo Parisio w Valletcie
Palazzo Parisio, czasem nazywany Casa Parisio[1] – pałac w Valletcie na Malcie. Został zbudowany w latach 40. XVIII wieku przez Domenico Sceberrasa, i w końcu przeszedł w ręce rodzin Muscati oraz Parisio Muscati. W czerwcu 1798 był przez sześć dni rezydencją cesarza Napoleona, podczas pierwszych dni okupacji Malty przez Francuzów. W końcu pałac został nabyty przez rodzinę Piro, od której odkupił go Rząd Malty. Od 1886 do 1973 mieścił się tutaj Główny Urząd Pocztowy, w tej chwili pałac zajmuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych Malty.
nr rej. 01131 z 28.12.2012 ( National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands) | |
Fasada Palazzo Parisio | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
Merchants Street, Valletta, VLT 1170 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Inwestor |
Domenico Sceberras |
Rozpoczęcie budowy |
~1740 |
Ukończenie budowy |
1744 |
Właściciel |
Rząd Malty |
Położenie na mapie Malty | |
Położenie na mapie Morza Śródziemnego | |
35°53′47,6″N 14°30′41,6″E/35,896556 14,511556 | |
Strona internetowa |
Lokalizacja
edytujPalazzo Parisio znajduje się na Merchands Street (malt. Triq-il-Merkanti), pierwotnie nazywanej Strada San Giacomo, jednej z głównych ulic Valletty[2]. Pałac przylega do Zajazdu Kastylijskiego, w którym ma obecnie swą siedzibę Premier Malty. Naprzeciwko znajduje się Zajazd Włoski, mieszczący Ministerstwo Turystyki[3].
Historia
edytujBudowa i wczesne lata
edytujMiejsce, w którym stoi Palazzo Parisio, pierwotnie zajmowały dwa domy, należące do Fra Michela Fonterme dit la Chiesa i Francesco This. W 1608, budynki zostały zakupione przez Fra Giovanni di Ventimiglia[2]. W 1717, jego potomkowie wymienili domy z Marią Sceberras[4].
Około 1740, syn Marii, Domenico Sceberras, zburzył obydwa domy i rozpoczął budowę pałacu. Budowa, po śmierci Domenica w lipcu 1744, została ukończona w tym samym roku przez Margheritę Muscati, siostrę Domenica, i pałac pozostał w rękach rodziny Muscati. W końcu został odziedziczony przez Annę Muscati, która poślubiła Domenica Parisio[5]. W późnych latach XVIII w. pałac należał do Paolo Parisio Muscati, który nazwał budynek Palazzo Parisio[6].
Okupacja francuska
edytujPo francuskiej inwazji na Maltę, Napoleon zatrzymał się w Palazzo Parisio na sześć dni, od 12 do 18 czerwca 1798 r., zanim wyruszył na kampanię egipską. W następstwie powstania Maltańczyków przeciwko Francuzom, Parisio Muscati wyjechał z Valletty, aby dołączyć do powstańców, gdzie dowodził batalionem ochotników z Naxxar[6].
Wiek dziewiętnasty
edytujPo tym, jak w r. 1800 Malta została brytyjskim protektoratem, Parisio Muscati powrócił do pałacu. 26 listopada tegoż roku, Ralph Abercromby przybył na Maltę na pokładzie HMS Diadem, i stanął w pałacu aż do wyjazdu do Egiptu 20 grudnia. Od 25 stycznia do 14 maja 1841, Lord Lynedoch, bliski przyjaciel Parisio Muscati, również kwaterował w pałacu, podczas swojego pobytu na Malcie[2].
W następstwie śmierci Parisio Muscati, w grudniu 1841, pałac przeszedł w ręce jego żony, Antonii Muscati Xara. Poślubiła ona Josepha de Piro, i po jej śmierci w 1856, pałac przeszedł w ręce rodziny de Piro[7].
Główny Urząd Pocztowy
edytujW latach 80. XIX wieku, Palazzo Parisio miał około 100 współwłaścicieli, i był w bardzo złym stanie. W 1886, naczelny poczmistrz wyperswadował właścicielom, aby wydzierżawili pałac, co później poskutkowało jego sprzedażą rządowi. Budynek został odnowiony, i w maju 1886 został otwarty jako Główny Urząd Pocztowy. Trzecie piętro, na którym mieścił się Urząd Kontroli, zostało dobudowane po I wojnie światowej[7]. Budynek został umieszczony na Liście Zabytków 1925[8].
24 kwietnia 1942, podczas II wojny światowej, pałac został częściowo zburzony w wyniku bombardowania lotniczego. Główny Urząd Pocztowy został przeniesiony do budynku szkoły w Ħamrun[9], i powrócił do zrujnowanego pałacu 16 stycznia 1943[10]. Pałac został odbudowany po wojnie, lecz niektóre freski zostały bezpowrotnie stracone[6].
4 lipca 1973 Główny Urząd Pocztowy przeniósł się do Zajazdu Włoskiego, po przeciwnej stronie ulicy. Główna sala pocztowa, oddział listów poleconych oraz poste restante zostały przeniesione do byłej kaplicy garnizonowej, która jest teraz zajmowana przez Malta Stock Exchange[11].
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
edytujMinisterstwo Spraw Zagranicznych Malty przeniosło się do pałacu w październiku 1973[6]. Budynek został gruntownie odrestaurowany, tak wewnątrz, jak i na zewnątrz[12][13].
Pałac jest zaliczony, przez Maltański Urząd Środowiska i Planowania, do zabytków narodowych klasy 1[4]. Jest również umieszczony na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands[5].
Architektura
edytujPalazzo Parisio zawiera elementy dwóch stylów architektonicznych: neoklasycyzmu[14] i baroku[15].
Pałac składa się z trzech brył, które otaczają centralne podwórko. Fasada zawiera wejście, z kolumnami po bokach, podpierającymu drewniany balkon. Po każdej ze stron wejścia znajdują się trzy okna[5].
-
Widok Palazzo Parisio z Merchants Street
-
Fasada zewnętrzna wzdłuż Melita Street
-
Wejście i balkon
-
Tablica upamiętniająca pobyt Napoleona
-
Podwórze wewnętrzne
-
Surowe wnętrze
-
Sień
-
Sala Arvida Pardo – Pardo Hall
-
Sala Pardo
-
Pardo Hall
-
Wejście do Sali Giorge'a Borg Oliviera
-
George Borg Olivier Hall
-
Pierwsze piętro
-
Drugie piętro
-
Sypialnia Napoleona
-
Gabinet, w którym wizytujący dygnitarze wpisują się
-
Schody
-
Dekorowane drewniane belki stropowe
-
Freski stracone podczas II wojny światowej
-
Schody poniżej parteru
-
Kaplica[16]
Dzieła sztuki
edytujNa suficie i ścianach pałacu znajdują się freski, namalowane przez maltańskiego artystę Antonaci Grecha. Część oryginalnych fresków została bezpowrotnie zniszczona, kiedy pałac został zbombardowany w czasie II wojny światowej, na szczęście pozostałe przetrwały w dobrym stanie[17].
W pałacu znajduje się szereg obrazów. Te, namalowane przez włoskiego artystę Mattia Preti, są starsze niż sam pałac[18].
-
Kolacja w Emmaus, ok. 1680, malowane przez Mattia Preti
-
Fresk na suficie
-
Fresk na suficie
-
Freski na ścianie i suficie
-
Tradycyjny maltański zegar i serwantka
-
Odnowiona statua z XVIII w.
-
Dzieła sztuki i meble w Giorgio Borg Olivier Hall
-
Obrazy i antyczna chińska gablota
-
Neapolitańska ręcznie wykonana szopka bożonarodzeniowa
-
Popiersie Jeana de Valette
Warto przeczytać
edytuj- Denaro, Victor F., "The Story of Palazzo Parisio", s. 78-84. (ang.)
- Denaro Victor F., "Houses in Merchnat Street, Valletta", s. 158, 159. (ang.)
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ "Rivista" 30, 1931, s.470, Presso il Collegio araldico (wł.)
- ↑ a b c Denaro, Victor F. "Houses in Merchants Street, Valletta" (PDF). Melita Historica 1958, t.2, s.158-159. Dostęp 20 Kwi 2016 (ang.)
- ↑ Paddy Dillon: Walking in Malta: 33 routes on Malta, Gozo and Comino. Cicerone Press Limited, 2004, s. 42. ISBN 978-1-84965-648-1. (ang.).
- ↑ a b "One World - Palazzo Parisio" Times of Malta (15.07.2008). Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
- ↑ a b c "Palazzo Parisio" (PDF), National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands. Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
- ↑ a b c d "Palazzo Parisio" Ministry for Foreign Affairs. Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
- ↑ a b "Villa Parisio and the Strickland Foundation" user.orbit.net.mt. Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
- ↑ "Protection of Antiquities Regulations 21st November, 1932 Government Notice 402 of 1932, as Amended by Government Notices 127 of 1935 and 338 of 1939". mepa.org.mt. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. Malta Environment and Planning Authority. (ang.)
- ↑ "The Maltese Postal Service – A Short Historical Sketch" The Malta Independent (22.08.2010). Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
- ↑ Edward B. Proud: The Postal History of Malta. Heathfield, East Sussex: Proud-Bailey Co. Ltd, 1999, s. 190. ISBN 1-872465-31-5. (ang.).
- ↑ "Maltapost privatisation latest red-letter day in postal history" Times of Malta (21.01.2008). Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
- ↑ "Inħarsu lejn il-Belt Valletta minn erba’ aspetti differenti" Department of Information (01.08.2003). Dostęp 15 Wrz 2015 (malt.)
- ↑ Zammit, Rosanne "The capital starting to light up, as the restorers do their work" Times of Malta (03.03.2003). Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
- ↑ "Palazzo Parisio" myGuide. Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
- ↑ De Lucca, Denis "The city-fortress of Valletta in the Baroque age" (PDF) Baroque Routes Dec 2013, 9, s.16 (ang.)
- ↑ http://web.archive.org/web/20100220151508/http://www.malta-canada.com/churches-chapels/Valletta.htm (ang.)
- ↑ "Palazzo Parisio" Ministry for Foreign Affairs|. Dostęp 15 Wrz 2015 (malt.)
- ↑ Sciberras, Keith: Baroque Painting in Malta. Midsea Books, 2009, s. 407. ISBN 978-99932-7-249-6. (ang.).