Paisjusz (Ankow)
Paisjusz, imię świeckie Aleksandyr Rajkow Ankow (ur. 6 sierpnia 1888 w Swoge, zm. 16 maja 1974 we Wracy) – bułgarski biskup prawosławny, przewodniczący Świętego Synodu Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego w latach 1949–1951.
| Aleksandyr Ankow | |
| Metropolita wraczański | |
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
6 sierpnia 1888 |
| Data i miejsce śmierci |
16 maja 1974 |
| Metropolita wraczański | |
| Okres sprawowania |
1930–1974 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Diakonat |
do 1923 |
| Prezbiterat |
do 1923 |
| Chirotonia biskupia |
1923 |
| Data konsekracji |
1923 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||
| Miejsce | |||||||||
| Konsekrator | |||||||||
| Współkonsekratorzy | |||||||||
| |||||||||
Życiorys
edytujWykształcenie teologiczne uzyskał w seminarium Patriarchatu Konstantynopolitańskiego na wyspie Chalki, a następnie na wydziale teologicznym Uniwersytetu w Czerniowcach, gdzie obronił pracę doktorską. W latach 1915–1921 studiował filozofię i nauki prawne w Monachium i Lipsku. Po wyświęceniu na diakona służył razem z egzarchą bułgarskim Józefem, był także bibliotekarzem, prawnikiem i przewodniczącym wydziału kulturalno-oświatowego przy Świętym Synodzie. Następnie powierzono mu obowiązki protosynkellosa metropolii sofijskiej[1].
W 1923 został wyświęcony na biskupa znepolskiego, wikariusza metropolii sofijskiej. Brał udział w redagowaniu nowego statutu wewnętrznego Egzarchatu Bułgarskiego, przyjętego następnie w 1923 na soborze lokalnym w Sofii[1].
Katedrę wraczańską objął w 1930[2]. W metropolii wraczańskiej działał na rzecz budowy nowych cerkwi i remontów już istniejących, zainicjował kursy teologiczne dla kapłanów, jak również rozpoczął wydawanie miesięcznika „Духовно възраждане” (Duchowe odrodzenie). Zbudował także nową rezydencję biskupów wraczańskich[2]. Wspierał działalność charytatywną. Z jego inicjatywy eparchia wraczańska zaangażowała się w prowadzenie stołówek, przytułków dla sierot i starców, organizując kolonie letnie w klasztorach metropolii wraczańskiej. Regularnie przeprowadzał zbiórki na rzecz ubogich mieszkańców Wracy[3].
Wieloletni członek ścisłego kierownictwa Świętego Synodu Egzarchatu Bułgarskiego[3]. Odegrał decydującą rolę w odsunięciu metropolity sofijskiego Stefana od urzędu egzarchy Bułgarii w 1948[4]; do pozbawienia metropolity urzędu dążyły władze komunistycznej Bułgarii, natomiast inni członkowie Synodu, zazdroszcząc hierarsze popularności, sami oskarżyli go o współpracę ze Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią[5]. Po zmuszeniu Stefana do odejścia w stan spoczynku metropolita Paisjusz był faktycznym przywódcą Świętego Synodu, jednak urząd przewodniczącego Synodu objął metropolita dorostolsko-czerweński Michał. W styczniu 1949 zrezygnował on jednak z tej funkcji, wówczas objął ją metropolita Paisjusz[4], który pozostawał przewodniczącym Synodu przez dwa lata[3]. Bronił prawa Cerkwi prawosławnej do prowadzenia działalności społecznej, twierdząc, że samo państwo nie jest w stanie rozwiązywać problemów społecznych[3].
W 1971 był jednym z trzech kandydatów do objęcia urzędu patriarchy Bułgarii, obok metropolity łoweckiego Maksyma oraz metropolity dorostolskiego Sofroniusza. W wyborach największą liczbę głosów (98) uzyskał popierany przez władze państwowe metropolita Maksym, na metropolitę Paisjusza głosowało dwóch delegatów[6].
Na urzędzie metropolity wraczańskiego pozostawał do śmierci w 1974[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Zarys historii metropolii wraczańskiej. [dostęp 2013-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-29)].
- ↑ a b c Wraczanskaja jeparchija w Encyklopedii Prawosławnej
- ↑ a b c d Йордан Василев, Социалната, благотворителна и добротворна дейност на Българската православна църква 1915–1950 година
- ↑ a b P. Ramet: Religion and Nationalism in Soviet and East European Politics. Durham: Duke University Press, 1984, s. 191. ISBN 0-8223-0608-5.
- ↑ Tadeusz Czekalski, Bułgaria, Warszawa: TRIO, 2010, s. 215–217, ISBN 978-83-7436-252-8, OCLC 751435356.
- ↑ I.Z. Dimitrow, Bulgarian Christianity [w:] red. K. Parry, The Blackwell Companion to Eastern Christianity, Blackwell Publishing, Victoria, 2007, s.68