Pałac w Konarzewie

Pałac w Konarzewie – zabytkowy[1] pałac w miejscowości Konarzewo (powiat poznański).

Pałac w Konarzewie
Zabytek: nr rej. 2401/A z 17.04.1952 (pałac)
156/A z 16.07.1968 (oficyna)
73/80/56 z 9.06.1956 (park)
Ilustracja
Pałac w Konarzewie, fasada frontowa
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Miejscowość

Konarzewo

Styl architektoniczny

barokowy

Rozpoczęcie budowy

1689

Ukończenie budowy

1699

Pierwszy właściciel

Andrzej Aleksander Radomicki

Kolejni właściciele

Radomiccy, Działyńscy, Dzieduszyccy, Czartoryscy, Skarb Państwa

Położenie na mapie gminy Dopiewo
Mapa konturowa gminy Dopiewo, blisko centrum na dole znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Konarzewie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Konarzewie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Konarzewie”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, po lewej nieco na dole znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Konarzewie”
Ziemia52°20′05,9″N 16°42′57,6″E/52,334972 16,716000

Barokowa, piętrowa budowla na planie prostokąta, wzniesiona w latach 1689–1699 dla Andrzeja Aleksandra Radomickiego herbu Kotwicz, kasztelana gnieźnieńskiego, poznańskiego i kaliskiego, późniejszego wojewody kaliskiego i poznańskiego[2].

Historia

edytuj

Radomiccy byli właścicielami Konarzewa do 1808, kiedy to majątek przeszedł drogą dziedziczenia na Franciszka Ksawerego Działyńskiego. W listopadzie 1806 w pałacu zatrzymał się Napoleon Bonaparte[2]. W Konarzewie rozpoczął gromadzenie swoich zbiorów (później przeniesionych do Kórnika) syn Franciszka Działyńskiego, Tytus.

Po Działyńskich, Konarzewo odziedziczyli Dzieduszyccy, później przeszło w posiadanie Czartoryskich. Ostatnim przedwojennym właścicielem Konarzewa był książę Roman Jacek Czartoryski. Podczas okupacji pałac został zdewastowany. Po II wojnie światowej własność Skarbu Państwa ostatnio w gestii Agencji Nieruchomości Rolnych. Remonty przeprowadzone w latach 1953 i 1971 spowodowały częściową utratę oryginalnego charakteru wnętrz. Od lat 90. XX wieku popada w ruinę[3]. W 2013 roku nastąpił zwrot pałacu i parku 12 spadkobiercom księcia Romana Jacka Czartoryskiego (wśród nich Olga Stanisławska i Stanisław Czartoryski, ojciec Anny Czartoryskiej)[4] oraz wystawienie ich na sprzedaż[5].

11 lipca 2023 roku w pałacu wybuchł pożar, w wyniku którego zniszczeniu uległ dach oraz część zabytkowych polichromii[6].

 
Fasada ogrodowa (tył budynku)

Prosta i elegancka fasada frontowa pałacu zwrócona ku północy z głównym wejściem i herbem Kotwicz Radomickiego, budowniczego pałacu[7] z datą 1697 i sentencją w j. łac. Hanc ædem fieri curavit Andreas a Radomicko Radomicki osiecensis capitaneus[8][9]. Przed fasadą duży podjazd, otoczony murem z barokową bramą. Fasada ogrodowa z dwupiętrowym ryzalitem[10]. Dach czterospadowy. Wewnątrz pałacu sień, na przestrzał osi głównej, o sklepieniu beczkowym z lunetami oraz podobne pomieszczenie na piętrze. Częściowo zachowana dekoracja sztukatorska i malarska z przełomu XVII/XVIII w.

Obok pałacu późnobarokowa oficyna z końca XVII w., kryta łamanym dachem polskim z okienkami powiekowymi.

Otaczający rezydencję ogród, pierwotnie urządzony w stylu włoskim (zachowały się tarasy w bezpośrednim pobliżu pałacu), przechodzący w park, został, za czasów Działyńskich, wykorzystany jako zaplecze szkółkarsko-hodowlane arboretum w Kórniku.

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  2. a b Pałac w Konarzewie. Oficjalna strona internetowa Starostwa Powiatowego w Poznaniu. [dostęp 2010-02-15].
  3. Zwiedzanie pałacu w Konarzewie. [dostęp 2013-10-01].
  4. Księga wieczysta PO1P/00290141/3, stan na 2013-10-01
  5. Oferty: Pałac Konarzewo. [dostęp 2013-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-04)].
  6. Bilans strat po pożarze pałacu w Konarzewie: "Straty historyczno-kulturowe bezcenne" [online], Głos Wielkopolski, 12 lipca 2023 [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  7. Zespół Pałacowo - Parkowy w Konarzewie. [dostęp 2024-04-10].
  8. Ten dom wybudowano staraniem Andrzeja z Radomicka Radomickiego starosty osieckiego
  9. Pałac w Konarzewie. [dostęp 2024-04-10].
  10. Marcin Płóciennik: Konarzewo - pałac. [w:] Zamki, pałace i dwory w Wielkopolsce [on-line]. [dostęp 2010-03-18].
  11. Sentencja w j. łac. 1697 Hanc ædem fieri curavit Andreas a Radomicko Radomicki osiecensis capitaneus. Ten dom wybudowano staraniem Andrzeja z Radomicka Radomickiego starosty osieckiego