Płungiany
Płungiany (lit. Plungė ⓘwymowa; żmudz. Plongė) – miasto na północy Litwy w regionie żmudzkim.
Statua św. Floriana | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Okręg | |||||
Prawa miejskie |
1792[1] | ||||
Burmistrz | |||||
Powierzchnia |
11,8 km² | ||||
Populacja (2005) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
448 | ||||
Kod pocztowy |
LT-90123 | ||||
Położenie na mapie Litwy | |||||
55°54′N 21°51′E/55,900000 21,850000 | |||||
Strona internetowa |
Gospodarka
edytujW mieście rozwinął się przemysł włókienniczy, spożywczy oraz skórzany[1].
Historia
edytujDo XVI wieku miejscowe dobra należały do wygasłego rodu Gasztołdów. W XVI w. przeszły do skarbu wielkoksiążęcego i stały się siedzibą starostwa. Będąc królewszczyzną zostały nadane przez sejm w latach 1773–1775 biskupowi wileńskiemu Massalskiemu. Następnie w rękach Potockich. Później majątek kupił faworyt carycy Płaton Zubow, a w 1873 Michał Mikołaj Ogiński z Retowa. Ród Ogińskich był właścicielem majątku do roku 1921, kiedy nastąpiła parcelacja majątku przejętego przez państwo litewskie.
Podczas okupacji hitlerowskiej w czerwcu 1941 roku Litwini na polecenie Niemców utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1700 osób. 15 lipca 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano niedaleko miejscowości Kausenai[2].
Zabytki
edytuj- Neorenesansowy pałac zbudowany przez rodzinę Ogińskich
- Neoromańska świątynia Jana Chrzciciela
- Park krajobrazowy o powierzchni 58 ha otacza zespół pałacowy. Park założono w XVIII wieku i przekomponowano w XIX wieku – obecnie jest to park miejski. W parku system wodny i oranżeria (kopia Palazzo Vechio we Florencji). Obecnie w budynku oranżerii laboratorium naukowe. Cenny drzewostan w tym kilkusetletni Dąb Perkuna.
Obiekty nieistniejące
edytuj- Synagoga miejska zniszczona w latach 90.
Znane postacie
edytuj- Wanda Rutkiewicz – polska alpinistka i himalaistka, jedna z najbardziej znanych Polek światowego himalaizmu. Jako trzecia kobieta na świecie i pierwsza Europejka stanęła na Mount Everest, najwyższym szczycie Ziemi, zaś jako pierwsza kobieta na świecie na szczycie K2.
Miasta partnerskie
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Płungiany, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-05] .
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1105 .
Linki zewnętrzne
edytuj- Płungiany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 328 .
- Płungiany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 462 .